Σχετικά με το net metering – ας μην κρατάμε την αναπνοή μας

Η ελληνική αγορά φωτοβολταικών περιμένει με αγωνία την έλευση του net metering ελπίζοντας στην αναζωογόνησή της. Οι παρατηρήσεις που ακολουθούν έχουν τον στόχο να πείσουν την αγορά να μην κρατήσει την αναπνοή της για πολύ.

"Εξοικονομώ κατ΄οίκον"- ή η Χαρά της Προσμονής

Αναμνήσεις απο τα ταξίδια στην πρώην Σοβιετική Ενωση την δεκαετία του '90. Στο αυτοκίνητο καθ' οδόν απο το αεροδρόμιο στην Τυφλίδα η συνοδός μου δείχνει τα αξιοθέατα. Τις "πολυκατοικίες του Χρουστσώφ" με τα μικροσκοπικά διαμερίσματα και το "depot" της Avtovaz. Αυτό το δεύτερο ήταν το σημαντικότερο, αφού συμβόλιζε τον πόθο και την προσμονή των πολιτών για το καινούργιο τους Lada. Το  depot ήταν το σημείο διανομής για όλη την Γεωργία του εργοστασίου αυτοκινήτων. Η συνοδός μου εξήγησε ότι η αναμονή έπαιρνε χρόνια. Ετσι, η πρόσκληση για να το επισκεφθεί κανείς, που συνέβαινε μια φορά στην ζωή κάθε οικογένειας, έκανε το depot τόπο συνδεδεμένο με την εκπλήρωση ενός μεγάλου ονείρου. 

Τι μου θύμισε το depot της Avtovaz?  Η ατελείωτη ουρά και η (απρόβλεπτη σε διάρκεια) αναμονή των Ελλήνων για να επιδοτηθούν απο το πρόγραμμα "εξοικονομώ κατ΄οίκον".  Αναμονή για την δωρεάν χρηματοδότηση που θα τους επιτρέψει να κάνουν μια επένδυση στο σπίτι τους που θα μπορούσαν να έχουν κάνει και με ίδια μέσα (ή χρηματοδότηση με εμπορικούς όρους) δεδομένου ότι είναι εξαιρετικά αποδοτική.

Αναρωτιέμαι αν υπάρχει κάποια σοφία στις διαδικασίες αυτές. Η αναμονή δίνει ίσως ένα νόημα στην ζωή των ανθρώπων. Πιθανόν η χαρά όταν το αγαθό επί τέλους αποκτάται  είναι εντονότερη. Ακόμη περισσότερο η απόκτησή του είναι σημείο κοινωνικής αναβάθμισης και επιβεβαίωσης της "εξυπνάδας" του αποκτήσαντος. Ειλικρινά δεν ξέρω - ίσως θα πρέπει να είμαστε ευγνώμονες για τα σπόρια που μας μοιράζουν οι ηγέτες μας - όπως παλιότερα οι ηρωικοί σοβιετικοί πολίτες.  

Θεσμική Καινοτομία για Εξοικονόμηση Ενέργειας - το PACE

Το PACE (Property Assessed Clean Energy)  είναι μια θεσμική καινοτομία που μας έρχεται από την Καλιφόρνια. Ακόμα ειδικότερα από το Berkeley - που τυχαίνει να είναι μια από τις πιο "αριστερόφρονες" (με την αμερικανική λογική) περιοχές των ΗΠΑ. Είναι μια διαδικασία με την οποία χρηματοδοτούνται ομαδοποιημένες επενδύσεις ιδιωτών σε ενεργειακές παρεμβάσεις στα σπίτια τους. Η ομαδοποίηση γίνεται από την τοπική αυτοδιοίκηση και η χρηματοδότηση από τις κεφαλαιαγορές με την έκδοση δημοτικών ομολόγων. Η αποπληρωμή γίνεται μέσω των φόρων περιουσίας που εισπράττουν οι δήμοι από τους ιδιοκτήτες (για αυτό και το "Property Assessed").

Που είναι η καινοτομία? Στην ομαδοποίηση που επιτρέπει: α) να διευκολύνονται οι ιδιοκτήτες γιατί χρηματοδοτούνται με ελάχιστη προσπάθεια και κίνδυνο. β) να επιτυγχάνονται εξαιρετικοί όροι χρηματοδότησης από τις κεφαλαιαγορές δεδομένου ότι η είσπραξη των φόρων περιουσίας έχει καλό ιστορικό εισπραξιμότητας (ή τουλάχιστον γνωστό για κάθε δήμο).

Είναι η θεσμική αυτή καινοτομία εφαρμόσιμη στην Ελλάδα? Με πρώτη ματιά φαίνεται "Ονειρο Θερινής Νυκτός". Αυτό γιατί υπάρχουν αναφορές σε δύο θεσμούς που στην Ελλάδα έχουν προβλήματα:  "Δήμοι" και "Κεφαλαιαγορές". Από μια άλλη οπτική γωνιά όμως, ο θεσμός ταιριάζει σαν γάντι στην Ελλάδα αν θυμηθεί κανείς ότι έχουμε πλέον περήφανη παράδοση να εισπράττουμε φόρους περιουσίας μέσω των λογαριασμών του ηλεκτρικού. Και μάλιστα με πολύ καλό ρυθμό εισπραξιμότητας. Δεν είναι κακόγουστο αστείο. Είναι ευκαιρία.

Οι προμηθευτές ηλεκτρισμού (ή φυσικού αερίου) μπορούν, συνεργαζόμενοι με εταιρείες ενεργειακών υπηρεσιών, να διευκολύνουν (όπως είναι υποχρεωμένες από τους νόμους και τις οδηγίες της ΕΕ) μέσω των λογαριασμών τους (on bill financing) την διαδικασία χρηματοδότησης των πολλών μικρών ενεργειακών παρεμβάσεων στα σπίτια των πελατών τους. Μάλιστα στην περίπτωση της Ελλάδας θα έπρεπε να παίξουν και τον ρόλο των δήμων για λόγους που δεν είναι ανάγκη να αναλύσουμε εδώ. 

Δεν κομίζουμε γλαύκα στην Αθήνα μέσω Berkeley. Κάτι παρόμοιο, σε μικρή όμως έκταση, κάνει η ΕΠΑ Αττικής χρηματοδοτώντας μέσω των λογαριασμών φυσικού αερίου την μετατροπή του καυστήρα. Η γενίκευση όμως της προσπάθειας αυτής θα είχε σημαντικές θετικές επιπτώσεις αν συνδυαζόταν και με την δυνατότητα να εξασφαλίζεται η αποπληρωμή μέσω συμβάσεων ενεργειακής απόδοσης. Αν δηλαδή στην διαδικασία συμμετείχαν και Εταιρείες Ενεργειακών Υπηρεσιών.

Συνοπτικά: Αντί το ΕΤΕΑΝ μέσω του "εξοικονομώ κατ'οίκον" να επιδοτεί χιλιάδες μικρο-επενδύσεις ενεργειακής αναβάθμισης που ΔΕΝ ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΕΠΙΔΟΤΗΣΗ (γιατί έχουν εξαιρετικά μικρούς χρόνους απόσβεσης) να δίνει κεφάλαια με εμπορικούς όρους στους προμηθευτές ενέργειας για την εφαρμογή ενός σχεδίου που να μοιάζει με το PACE. 

Να σημειωθεί ότι το PACE έχει καθυστερήσει στην Αμερική λόγω αντιδράσεων των τραπεζών που δεν δέχονται να είναι δεύτερες σε απαίτηση στις υποθήκες των σπιτιών (η απαίτηση των δήμων από φόρους περιουσίας προηγείται). Υποθέτουμε όμως ότι το ελληνικό τραπεζικό σύστημα δεν θα έχει τέτοιες ευαισθησίες- συνήθως υπακούει στις προτροπές του κράτους.

Οι Ανανεώσιμες Πηγές ως Επενδυτική Ευκαιρία - έχουμε Αποτελέσματα!

Με την ευκαιρία της ανακοίνωσης του New Deal απο την κυβέρνηση, προσφέρουμε για παρηγοριά στους έλληνες επενδυτές σε ανανεώσιμες πηγές το παρακάτω γράφημα, που δείχνει ότι δεν είναι μόνοι....

(απο την σελίδα στο facebook του Bjorn Lomborg)

Ενα Είκοσι Αντί Τρία!

Η ταπεινή μας άποψη για την ενεργειακή πολιτική της Ευρωπαικής Ένωσης. Οι τρείς στόχοι που έχουν τεθεί για το 2020, η περίφημη "τριπλέττα" 20/20/20 (που θα επεκταθεί για το 2030) είναι δύο παραπάνω απο ότι χρειάζονται. Το "έδειξε η ζωή" όπως θα έλεγε παλιός θυμόσοφος πολιτικός. Η ζωή λοιπόν έδειξε:

• To 20% για την διείσδυση των ανανεώσιμων πηγών αποδείχθηκε ότι είναι αντίθετο/αντικρουόμενο με τον στόχο τη μείωσης των εκπομπών διοξειδίου. Η μεγάλη διείσδυση των ΑΠΕ, αποτέλεσμα της γενναίας επιδότησής τους, οδήγησε (σε μεγάλο βαθμό) στην κατάρρευση της αγοράς δικαιωμάτων με συνέπεια το παράδοξο της υποκατάστασης του φυσικού αερίου απο .....άνθρακα στην παραγωγή ηλεκτρισμού. Αποτέλεσμα: Οι ΗΠΑ, που δεν έχουν στόχο για τις εκπομπές CO2, τις μείωσαν ταχύτερα απο την EΕ. Η παραγωγή ηλεκτρισμού απο ΑΠΕ εξακολουθεί να είναι ο ακριβότερος τρόπος αποφυγής (abatement) εκπομπών CO2.
• Το 20% για την αποτελεσματική χρήση της ενέργειας δεν χρειάζεται, γιατί οι επενδύσεις σε εξοικονόμηση έχουν θετική οικονομική αξία - συμφέρει τους ιδιώτες να τις κάνουν. Το ιδιωτικό και το κοινό συμφέρον συμπίπτουν. Δεν είναι τυχαίο ότι η ενεργειακή ένταση (τόννοι ισοδυνάμου πετρελαίου ανα μονάδα του ΑΕΠ) των οικονομιών της Ευρώπης (και των ΗΠΑ) έχει μειωθεί δραματικά τα τελευταία 30-40 χρόνια. Η επιδότηση του στόχου αυτού αποτελεί συνεπώς κοινωνική σπατάλη και ο ίδιος ο στόχος "παραβιάζει θύρες ανοικτές". Ο λόγος που ο ρυθμός εξοικονόμησης δεν ειναι ταχύτερος? Κυρίως οι επιδοτήσεις στην κατανάλωση ενέργειας (τρανό παράδειγμα η Ελλάδα στον ηλεκτρισμό) και η ανυπαρξία μηχανισμού επαρκούς χρηματοδότησης των πολλών μικρών επενδύσεων που απαιτούνται. 
• Ο μόνος στόχος που είναι λογικά συνεπής και αυτάρκης είναι η μείωση των εκπομπών διοξειδίου. Μόνο ερώτημα αν πρέπει ο μηχανισμός για την επίτευξή του θα έπρεπε να είναι η αγορά δικαιωμάτων (που επέλεξε η ΕΕ) ή ενας φόρος άνθρακα. Λεπτομέρεια: ο φόρος έχει πλεονέκτημα αν το ποσό που θα εισπραχθεί θα χρησιμοποιηθεί για μείωση της γενικής φορολογίας (και όχι για παράδειγμα για την επιδότηση των ΑΠΕ).

Είμαστε σίγουροι ότι εχέφρονες, στοιχειωδώς ενημερωμένοι πολίτες συμφωνούν στα παραπάνω. Η αν δεν συμφωνούν τώρα (και με την προυπόθεση ότι δεν έχουν προσωπικά συμφέροντα που ωφελούνται απο την ακολουθούμενη πολιτική) μια καλύτερη παρουσίαση των επιχειρημάτων θα τους έπειθε. Αυτό είναι δουλειά των πολιτικών (στην δημοκρατία). Κανείς όμως δεν έχει μπεί στον κόπο- ιδιαίτερα στην Ελλάδα. Γιατί? 

ΥΓ:  Στοιχεία και πηγές σχετικά με τα παραπάνω διαθέσιμες σε ενδιαφερόμενους.