Η λίστα ιστολογίων μου

7/5/18

To allazorevma.gr προσφέρει τις υπηρεσίες του στην ΡΑΕ έναντι ενός (1) ευρώ συν ΦΠΑ

O κύριος Αθανάσιος Γκίκας, Διευθύνων Σύμβουλος της Clarus Εταιρείας Ενεργειακών Υπηρεσιών και διαχειριστής της ιστοσελίδας allazorevma.gr, απέστειλε την ακόλουθη ανοικτή επιστολή στην Διοίκηση της ΡΑΕ (Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας):

Κύριοι,

Σύμφωνα με δημοσιογραφικά δημοσιεύματα, η ΡΑΕ προτίθεται να αναπτύξει εργαλείο σύγκρισης τιμών για την αγορά ηλεκτρισμού (Energypress 7/5/2018).  Σας συγχαίρουμε για την πρωτοβουλία αυτή που κρίνουμε ότι είναι απόλυτα αναγκαία για την ομαλή λειτουργία της λιανικής αγοράς ηλεκτρισμού. 

Επειδή, όπως γνωρίζετε ήδη από τον Οκτώβριο του 2015, η Clarus ESCo  έχει αναπτύξει με ίδιους πόρους ένα ανάλογο εργαλείο, το οποίο έχουν ήδη χρησιμοποιήσει σχεδόν 300,000 καταναλωτές από τους οποίους αρκετές χιλιάδες έχουν ήδη αλλάξει πάροχο μέσω αυτής, έχουμε αποκτήσει σημαντική σχετική εμπειρία και τεχνογνωσία.

Θεωρούμε συνεπώς στοιχειώδη κοινωνική υποχρέωση μας να διαθέσουμε την τεχνογνωσία και εμπειρία μας στην ΡΑΕ για να εξοικονομηθεί χρόνος και χρήμα. Με την παρούσα, σας διαθέτουμε τις υπηρεσίες μας για την ανάπτυξη του εργαλείου σύγκρισης τιμών έναντι του τιμήματος του ενός (1) ευρώ συν ΦΠΑ.

Στην διάθεσή σας για την άμεση υλοποίηση της πρότασης.

Με εκτίμηση

Αθανάσιος Γκίκας
Διευθύνων Σύμβουλος
Clarus Εταιρεία Παροχής Ενεργειακών Υπηρεσιών



3/5/18

Στρατηγικός Σχεδιασμός ή Σχεδιασμός Θεσμών για την Ενέργεια*

Οι δημοσιολογούντες σχετικά με την ελληνική αγορά ενέργειας πολύ συχνά εκδηλώνουν την απελπισία τους γιατί στην χώρα δεν υπάρχει στρατηγικός σχεδιασμός στον κλάδο. Στην απουσία στρατηγικού σχεδιασμού επιρρίπτουν τις ευθύνες για όσα κακά έχουν συμβεί και όσα προβλέπουν ότι θα μας βρούν στο μέλλον. Στην υποτιθέμενη ύπαρξή του από την άλλη μεριά πιστώνουν ότι θετικό έχει συμβεί - όπως για παράδειγμα ο εξηλεκτρισμός της χώρας σε μια εικοσαετία που αποτέλεσε ίσως παγκόσμιο ρεκόρ.

Ο στρατηγικός σχεδιασμός είναι η διαδικασία με την οποία ένα φωτεινό μυαλό (ή μια ομάδα φωτεινών μυαλών), λαμβάνοντας υπόψιν του όλες τις διαθέσιμες πληροφορίες,  θέτει μακροπρόθεσμους στόχους και καθορίζει την μέθοδο (στρατηγικές) επίτευξης τους, Κατόπιν παρακολουθεί την εκτέλεση του πλάνου και κάνει όταν χρειαστεί τις απαιτούμενες διορθωτικές κινήσεις. Στη θεωρία λοιπόν αυτός είναι ο ορθολογικός τρόπος για να ελέγξει το μέλλον της κάποια συλλογική οντότητα. 

Ένα πρώτο ανησυχητικό σημάδι ότι η θεωρία αυτή, παρότι μερικές φορές αποτελεσματική,  δεν δίνει βέλτιστα αποτελέσματα (αντίθετα πολλές φορές δίνει καταστρεπτικά) είναι ότι συνήθως οι οργανισμοί που επενδύουν σε ισχυρές διαδικασίες στρατηγικού σχεδιασμού ήταν πάντοτε είτε μονοπωλιακές επιχειρήσεις σε καπιταλιστικές χώρες είτε γραφειοκρατίες αυταρχικών κρατών - παραδείγματα η Shell και το σοβιετικό Gosplan αντίστοιχα. Τυπικό προσωπικό παράδειγμα ο Robert McNamara - στην αρχή στέλεχος της Ford και κατόπιν σχεδιαστής του πολέμου στο Βιετνάμ.

Η ρίζα του προβλήματος είναι, όπως αποδείχθηκε, η αδυναμία των φωτεινών μυαλών να έχουν στο μυαλό τους όλες τις πληροφορίες που χρειάζονται για να κατασκευάσουν συστήματα εύκολα προσαρμόσιμα σε μη προβλέψιμες αλλαγές του περιβάλλοντος. Η κατάρρευση της πρώην σοβιετικής ένωσης είναι το τυπικό παράδειγμα. Είναι γνωστό άλλωστε ότι τα φωτεινά μυαλά του Gosplan αντιλαμβανόμενοι την αδυναμία τους, είχαν αρχίσει πολύ πριν την κατάρρευση να πειραματίζονται με σκιώδεις τιμές και μεθόδους γραμμικού προγραμματισμού. Δηλαδή να σχεδιάζουν αγορές.

Ας μην τις πούμε αγορές γιατί η λέξη τρομάζει. Ας τις πούμε θεσμούς (εγγυημένους ίσως από κάποιον θεσμικό κάτοχο του μοναδικού δικαιώματος στην χρήση βίας δηλαδή ένα κράτος) κάτω από τους οποίους οι συναλλαγές γίνονται μεταξύ πολλών ανεξάρτητων οικονομικών οντοτήτων. Οι θεσμοί αυτοί είναι έτσι σχεδιασμένοι ώστε να εξασφαλίζουν  ότι τα ιδιοτελή κίνητρα των ανεξάρτητων οντοτήτων τους οδηγούν σε αποφάσεις που, ανεξάρτητα από την θέλησή τους, εξυπηρετούν το γενικότερο καλό. Στόχος των θεσμών αυτών είναι να αξιοποιηθεί το γεγονός ότι η πραγματικά χρήσιμη πληροφορία δεν βρίσκεται σε ένα μυαλό αλλά είναι σκορπισμένη σε εκατομμύρια - το καθένα στον δικό του μικρόκοσμο (χρήσιμη με την έννοια όχι μόνο της αποτελεσματικότητας αλλά και της ευελιξίας που προσδίδουν στο σύστημα).

Έχουν λοιπόν δοκιμαστεί δύο μέθοδοι να λύσει κανείς το πρόβλημα του κοινωνικού συντονισμού. Ο στρατηγικός σχεδιασμός/προγραμματισμός (ο "θετικός" ορθολογισμός) και η μέθοδος του σχεδιασμού θεσμών - δηλαδή αγορών (ο "εξελικτικός" ορθολογισμός). Η δεύτερη έχει αποδείξει πλέον παγκοσμίως την ανωτερότητά της. Τι σχέση έχει αυτό με την αγορά της ενέργειας; Μεγάλη γιατί αν θυμηθεί ότι η χώρα έχει δεσμευθεί να εφαρμόσει το μοντέλο της αγοράς (το περίφημο target model) στην αγορά ενέργειας, δεν χρειάζεται απλούστατα κανένας στρατηγικός ή  όποιος άλλος προγραμματισμός.

Δεν έχουμε λοιπόν κανένα πρόβλημα; Δυστυχώς έχουμε και αυτό είναι η μετάβαση στο target model από την παρούσα κατάσταση. Προετοιμάζοντας τις αγορές πατάμε σε πόδια κατεστημένων συμφερόντων που δεν είναι βέβαια διατεθειμένα να παραχωρήσουν τίποτα από τα "κεκτημένα". Το κακό είναι ότι οι πιο προηγμένοι εταίροι μας στην ΕΕ δεν δίνουν και το καλύτερο παράδειγμα εφαρμογής των θεσμών της αγοράς (που οι ίδιοι έχουν συλλογικά θεσμοθετήσει). Υπάρχουν και εις Εσπερίαν κατεστημένα συμφέροντα τόσο ισχυρά όσο και τα εγχώρια. Συνήθως τα κατεστημένα συμφέροντα είναι που κρύβουν τους σκοπούς τους πίσω από επιχειρήματα για τον στρατηγικό σχεδιασμό - και την υποτιθέμενη έλλειψή του.

Σε κάθε περίπτωση το ευχάριστο συμπέρασμα είναι ότι οι σωστά θεσμοθετημένες αγορές είναι υποκατάστατο (και μάλιστα υπέρτερο) του σχεδιασμού ("στρατηγικού" και κάθε άλλου). Αυτό μπορεί να εξοικονομήσει χρόνο, χρήματα και λογοδιάρροια των πολιτικών. Μην το υποτιμούμε.

*Σκέψεις υπό την επιρροή του Vernon Smith πρωτεργάτη των πειραματικών οικονομικών, Nobel laureate  2002