Η Ετήσια Έκθεση των Οικονομικών Αποτελεσμάτων της ΚΕΗ (γνωστής και ως ΔΕΗ) περιέχει αρκετές πληροφορίες ώστε να απαντηθεί το ερώτημα του τίτλου. Επιβεβαιώνεται ότι η ΚΕΗ έχει προτεραιότητες: Δουλεύει προς το συμφέρον του Ιδιοκτήτη της, των Διοικούντων, των εργαζομένων σ' αυτή, των Προμηθευτών της, μιας ομάδας ανταγωνιστών της, των κακοπληρωτών καταναλωτών και εις βάρος της πλειοψηφίας των δικών της πελατών, μιας άλλης ομάδας ανταγωνιστών της, των υπόλοιπων καταναλωτών και του κοινωνικού συνόλου γενικότερα.
Η ΚΕΗ στην χρήση του 2021 παρουσίασε ζημίες (149 εκατομμύρια ευρώ προ φόρων) . Όπως ο γράφων είχε προβλέψει από τον Σεπτέμβριο του 2021 με βάση τα αποτελέσματα του εξαμήνου. Οι ζημίες αυτές θα ήταν μεγαλύτερες αν η Διοίκηση δεν έκανε με λογιστικό χειρισμό αναστροφή (μείωση) προβλέψεων ύψους 242 εκατομμυρίων ευρώ χωρίς κατά την γνώμη μας επαρκή τεκμηρίωση. Αλλά ακόμα και αν η αναστροφή αυτή δικαιολογείτο για το Α εξάμηνο του 2021 δηλαδή πριν την ενεργειακή κρίση, είναι πιο δύσκολο να δικαιολογηθεί στο τέλος του έτους. Ήδη διαρρέουν πληροφορίες για δυσμενείς εξελίξεις στις εισπράξεις. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να τονισθεί ότι η ζημιογόνα λειτουργία της ΔΕΗ δεν είναι αποτέλεσμα της κρίσης. Τα σημάδια ήταν εμφανή ήδη στο Α' εξάμηνο της χρονιάς.
Υπάρχει όμως κάτι πιο ενδιαφέρον σχετικά με τις ζημίες. Αυτές προέρχονται από την εμπορική λειτουργία της ΚΕΗ. Αντίθετα η παραγωγή είχε κέρδη.
Η αιτία των κερδών στην παραγωγή είναι προφανής. Η ΚΕΗ μονοπωλεί στην Ελλάδα την παραγωγή ρεύματος με μονάδες που δεν χρησιμοποιούν φυσικό αέριο. Είναι τα περίφημα "ουρανοκατέβατα" κέρδη. Παρατηρεί κανείς όμως ότι τα κέρδη αυτά είναι μικρότερα από ότι θα αναμενόταν, γιατί η ΚΕΗ - αντίθετα με ομοειδείς επιχειρήσεις στην Ευρώπη δεν θέλησε ή δεν μπόρεσε να αυξήσει την παραγωγή των μονάδων αυτών (λιγνιτικές και υδροηλεκτρικές) για να υποκαταστήσει μονάδες φυσικού αερίου - στην πραγματικότητα την μείωσε. Προς όφελος, μεταξύ άλλων και των ανταγωνιστών της στην παραγωγή που έχουν μονάδες φυσικού αερίου.
Υποθέτουμε ότι η αιτία των ζημιών στην Εμπορία είναι α) η καθυστέρηση στην επιβολή ρητρών αναπροσαρμογής στα τιμολόγια των πελατών της (μόλις τον Αύγουστο) και β) η προσφορά σταθερών τιμολογίων με τιμές κάτω του κόστους μέχρι τον Νοέμβριο του 2021 στο 10% περίπου των πελατών της*. Σ' αυτά θα πρέπει να προστεθεί και η τυχόν υποεκτίμηση των προβλέψεων που βαρύνουν την Εμπορία.
Ποιος ωφελείται και ποιος χάνει από τα αποτελέσματα αυτά; Οι ιδιώτες μέτοχοι (που έχουν το 65,88% της επιχείρησης) είναι προφανές ότι χάνουν. Ιδιαίτερα όταν βλέπουν ότι αν είχαν τα λεφτά τους στην γερμανική RWE (παράδειγμα παραγωγού με λιγνιτικές μονάδες) η μετοχή τους θα άξιζε 25 % περισσότερο σε σχέση με τον Νοέμβριο του 2021 ενώ από την ΚΕΗ έχουν απώλεια περίπου 5%. Φαίνεται ότι είναι υπομονετικοί - περιμένουν μάλλον υπεραποδόσεις στο μέλλον. Ειδικά όμως η Macquarie, που επένδυσε στον ΔΕΔΔΗΕ πρέπει να αισθάνεται αισιόδοξη δεδομένου ότι έχει εξασφαλίσει μια απόδοση περίπου 7 % και με χαρά είδε τις επενδύσεις του ΔΕΔΔΗΕ (και συνεπώς την ρυθμιζόμενη βάση πάνω στην οποία υπολογίζεται η απόδοση) να εκτοξεύονται στα 221 εκατομμύρια ευρώ το 2021 από 175 το 2020. Και δεν έχει αρχίσει ακόμα η επένδυση στους έξυπνους μετρητές (και η καθολική υπογείωση των δικτύων!).
Ο βασικός Ιδιοκτήτης, δηλαδή η σημερινή κυβέρνηση είναι στους κερδισμένους ή στους χαμένους; Βεβαίως είναι ο μέτοχος που δεν έχει σκοπό το κέρδος αλλά το καλό του κοινωνικού συνόλου. Η τουλάχιστον να φαίνεται ότι έχει τον στόχο αυτό. Με την σχεδόν σύσσωμη βοήθεια του Τύπου προσπάθησε να πείσει ότι η ΚΕΗ είχε ζημιές γιατί επιδότησε τους πελάτες της, προστατεύοντάς τους από την ανατίμηση του ρεύματος. Αυτό έχει δυο προβλήματα.
Το πρώτο είναι ότι "κάνει οικονομία" στην αλήθεια. Η μεγάλη πλειοψηφία των πελατών της ΚΕΗ είδαν για πρώτη φορά ρήτρα αναπροσαρμογής στους λογαριασμούς τους. Ένα μικρό μόνο μέρος (περίπου 500,000 από τα 5,5 εκατομμύρια κατά δήλωση της ίδιας της ΚΕΗ) ήταν οι τυχεροί που απήλαυσαν την γενναιοδωρία του βασικού Ιδιοκτήτη (για ένα περιορισμένο βέβαια χρονικό διάστημα - το "παραμύθι" ήδη τελείωσε)
Το δεύτερο και σημαντικότερο είναι ότι η προσφορά των τιμολογίων κάτω του κόστους** είναι αθέμιτος ανταγωνισμός από την μεριά του δεσπόζοντα παρόχου και συγχρόνως βρίσκεται σε πλήρη αντίθεση με την νομική υποχρέωση της ΚΕΗ να μειώσει το μερίδιο αγοράς της κάτω από το 50 % (μέχρι το ... 2019). Με άλλα λόγια ο βασικός Ιδιοκτήτης με σκοπό την επίτευξη δικών του στόχων, υπέθαλψε την παράνομη συμπεριφορά της κρατικής επιχείρησης. Εξωθώντας τους ανταγωνιστές της σε πρακτικές παραπλάνησης του κοινού για να επιβιώσουν. Επιφέροντας έτσι ισχυρό κτύπημα στην λειτουργία της αγοράς και υπονομεύοντας τις προοπτικές ανάπτυξής της.
Η ΚΕΗ όμως, παρ' όλο που οι λειτουργικές της χρηματορροές είναι σημαντικά μειωμένες σε σχέση με το 2020 (από 865 εκατ. ευρώ το 2020 σε 305 το 21 πριν τις μεταβολές στο κεφάλαιο κίνησης), έχει ρευστό! Γιατί μόλις πούλησε το 49% του ΔΕΔΔΗΕ και έκανε αύξηση κεφαλαίου. Έχει στο ταμείο της ένα ποσό κοντά στα 3 δισεκατομμύρια ευρώ στις 31/12/21. Οι επιχειρήσεις όμως δεν υπάρχουν για να μαζεύουν ρευστό. Πρέπει είτε να επενδύουν είτε να το γυρίζουν στους μετόχους τους. Η ΚΕΗ δεν έχει προλάβει ακόμα να επενδύσει - λογικό. Το πρόβλημα είναι ότι οι επενδύσεις που έχει ανακοινώσει (ΑΠΕ εντός και εκτός Ελλάδος) δεν θα ωφελήσουν το κοινωνικό σύνολο - τους Έλληνες. Ίσως είναι αποδοτικές για τους ιδιώτες μετόχους της - σε αυτό μάλλον προσβλέπουν και γι' αυτό έδωσαν τα χρήματά τους. Τι θα ωφελήσει όμως τους Έλληνες ένα Φωτοβολταϊκό (ή μια ανεμογεννήτρια) στο... Κόσοβο; Η ακόμα στο Τέξας; (Να σημειώσουμε ότι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις μεταξύ αυτών μια ελληνική και μια ιταλική έχουν χάσει πρόσφατα πολλά λεφτά από ανεμογεννήτριες στο Τέξας - οι μέτοχοι προφανώς ελπίζουν ότι η ΚΕΗ έχει μάθει από τα λάθη των προηγουμένων)
Τέλος, μέσα σε μια χρονιά δύσκολη για όλους και παρά το γεγονός ότι η χρήση ήταν ζημιογόνα, ευτυχώς τα πράγματα πήγαν καλύτερα για τους εργαζόμενους της ΚΕΗ και ακόμα καλύτερα για την Διοίκησή της. Οι αμοιβές προσωπικού στο σύνολό τους αυξήθηκαν από 713 το '20 σε 730 εκατομμύρια ευρώ το '21 μοιρασμένες σε λιγότερους υπαλλήλους (12.900 το '21 από 13.799 το 20 - επανήλθαν τα δώρα Πάσχα και Χριστουγέννων) και οι αμοιβές της Διοίκησης από 3,4 σε 5,7 εκατομμύρια ευρώ (αύξηση 67%). Αυτά τα ποσά δεν αποτελούν πρόβλημα για την Επιχείρηση, αρκεί ειδικά τα μπόνους της Διοίκησης να δίνονται ως αποτέλεσμα καλής διαχείρισης. Με μέθοδο και διαδικασία που, κατά προτίμηση, είναι καθορισμένη πριν αποφασισθεί το ύψος τους!
Με το παρόν ιδιοκτησιακό καθεστώς, ο βασικός ιδιοκτήτης της ΚΕΗ, δηλαδή η οποιαδήποτε ελληνική κυβέρνηση, έχει κίνητρο να την διατηρεί σε καθεστώς περιορισμένου ανταγωνισμού και να κατευθύνει τις επενδύσεις της σε πολιτικά ελεγχόμενες δραστηριότητες - τουλάχιστον για να διαχειρίζεται τα λαικό αίσθημα και να κρατά ευχαριστημένους τους μετόχους. Αυτό, ανεξάρτητα από την ρητορική και τις αγνές προθέσεις είναι συνταγή για κοινωνικά ανωφελή αποτελέσματα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου