Η λίστα ιστολογίων μου
29/4/24
Έχουμε Μνήμη Χρυσόψαρου για τις Τιμές του Ρεύματος;
25/4/24
Να Διακοπεί Άμεσα η Λειτουργία του Εργαλείου Σύγκρισης Τιμών της ΡΑΑΕΥ
Το energycost.gr, το διαδικτυακό εργαλείο σύγκρισης τιμών ενέργειας της ΡΑΑΕΥ πρέπει να αποσυρθεί άμεσα γιατί α) ακόμα και σήμερα που γράφεται το παρόν κάνει λάθος υπολογισμούς (και μάλιστα σε ρυθμιζόμενες χρεώσεις) και β) στην καλύτερη περίπτωση είναι άχρηστο για τους καταναλωτές χρήστες του. Στην χειρότερη είναι παραπλανητικό.
Δεν είναι εύκολα κατανοητό γιατί ένας κρατικός φορέας έδωσε στην δημοσιότητα μια εφαρμογή η οποία προφανώς δεν έχει υποστεί τον τεχνικά απαραίτητο έλεγχο. Είναι ακόμα δυσκολότερο να αποδεχθεί κανείς το ότι η εφαρμογή εξακολουθεί να βρίσκεται στον αέρα παρόλο που έχουν υποδειχθεί (από το allazorevma.gr τουλάχιστον) σοβαρά λάθη. Η διαδικασία debugging (διόρθωσης λαθών) σε περιβάλλον που είναι προσβάσιμο στον χρήστη παραβιάζει ασύστολα την πιο στοιχειώδη πρακτική ανάπτυξης εφαρμογών. Με αποτέλεσμα τον σοβαρό τραυματισμό της αξιοπιστίας του κράτους, του φορέα και των αρμοδίων για την υλοποίηση του έργου.
Είναι προφανές ότι εκτός από τα λάθη στους υπολογισμούς το energycost.gr όπως λειτουργεί σήμερα δεν καλύπτει όλη την αγορά (δεν υπάρχουν κίτρινα και μπλε τιμολόγια ούτε επαγγελματικά) και χρησιμοποιεί μια μεθοδολογία υπολογισμού που όχι μόνο δεν είναι χρήσιμη για τον καταναλωτή αλλά είναι συχνά παραπλανητική. Με τον τρόπο αυτό παραβιάζει βασικές αρχές λειτουργίας ιστοσελίδων σύγκρισης τιμών όπως αυτές ορίζονται από την Ευρωπαϊκή νομοθεσία αλλά και τις καθιερωμένες διεθνείς πρακτικές.
Το allazorevma.gr, η ιστοσελίδα σύγκρισης τιμών, που είναι πρωτοπόρος στην χώρα και εξυπηρετεί τους Έλληνες καταναλωτές από το 2015, έχει συμφέρον από την καλή λειτουργία του κρατικού εργαλείου γιατί αυτή εξυπηρετεί το δικό του αλλά και το κοινωνικό συμφέρον της διάδοσης της χρήσης τέτοιων σελίδων από τους καταναλωτές ενέργειας - πράγμα που είναι στόχος και των ευρωπαϊκών πολιτικών. Έχουμε ήδη θέσει την εμπειρία μας στη διάθεση της ΡΑΑΕΥ και επαναλαμβάνουμε την πρότασή μας για συνεργασία ακόμα μια φορά. Επείγει όμως να διακοπεί αυτή η αδιανόητη περιπέτεια - το μαύρο ανέκδοτο του energycost.gr. Μέχρι να καταστεί στοιχειωδώς αξιόπιστο.
18/4/24
"Τσίμπησε" το Ρεύμα τον Απρίλιο - Φταίει το Πράσινο Τιμολόγιο
Η τιμή του πράσινου τιμολογίου αυξήθηκε ανεπαίσθητα τον Απρίλιο σε σχέση με τον Μάρτιο. Το θέμα αποτέλεσε αντικείμενο σχολίων, πράγμα κατανοητό δεδομένου ότι υπάρχει (δικαίως) η εντύπωση ότι η χονδρική τιμή συνεχίζει την πτωτική της τάση. Δυστυχώς τα περισσότερα σχόλια - ειδικά τα περί αυξημένων ρευματοκλοπών - απέχουν από την πραγματικότητα. Η αιτία της αύξησης είναι ο τύπος που εφαρμόζεται για τον υπολογισμό του περίφημου πράσινου τιμολογίου*. Με την βοήθεια του Πίνακα που ακολουθεί προσπαθούμε να εξηγήσουμε το εκ πρώτης όψεως παράδοξο αυτό αποτέλεσμα χρησιμοποιώντας ως παράδειγμα το Πράσινο τιμολόγιο της ΔΕΗ στο οποίο άλλωστε αυτή την στιγμή βρίσκονται εκόντες - άκοντες η συντριπτική πλειοψηφία των πελατών της.
Η τελική τιμή της ενέργειας υπολογίζεται ως το αλγεβρικό άθροισμα της σταθερής βασικής τιμής (μετά από την έκπτωση του μήνα) και του μεταβλητού "Μηχανισμού Διακύμανσης". Το πρόσημο του Μηχανισμού εξαρτάται από την τάση της χονδρικής των δύο προηγούμενων μηνών (Ιανουάριος, Φεβρουάριος για τον Μάρτιο, Φεβρουάριος Μάρτιος για τον Απρίλιο). Για τους δύο συγκεκριμένους μήνες το πρόσημο είναι αρνητικό - ακριβώς γιατί η χονδρική τιμή έχει συνεχή πτωτική τάση.
Παρατηρούμε όμως ότι η αρνητική τιμή του Μηχανισμού για τον Μάρτιο είναι μεγαλύτερη από αυτή του Απρίλιου. Γιατί αυτό; Γιατί η χονδρική έπεσε με υψηλότερο ρυθμό μεταξύ Ιανουαρίου και Φεβρουαρίου (93-73=20) από ότι μεταξύ Φεβρουαρίου και Μαρτίου (73-67=7). Έτσι, το αλγεβρικό άθροισμα και συνεπώς η τελική τιμή για τον Απρίλιο είναι μεγαλύτερη από ότι τον Μάρτιο.
Θα ήταν πολύ μεγαλύτερη αν η ΔΕΗ δεν είχε αυξήσει την έκπτωση στην Βασική Τιμή από 10% σε 15% τον Απρίλιο. Αυτό φαίνεται στη σκιασμένη τρίτη στήλη του Πίνακα. Αν ο υπό κρατικό έλεγχο δεσπόζων Πάροχος δεν έκανε την ευσπλαχνική αυτή κίνηση, η αύξηση στο πράσινο τιμολόγιο τον Απρίλιο σε σχέση με τον Μάρτιο δεν θα ήταν μόνο 1 αλλά 8 ευρώ την μεγαβατώρα.
Γιατί είναι το πράσινο τιμολόγιο σχεδιασμένο με τον τρόπο αυτό; Μπορούμε στο allazorevma.gr να κάνουμε μια υπόθεση, αλλά θα αφήσουμε την ευθύνη για να το εξηγήσουν σε αυτούς που το σχεδίασαν.
17/4/24
Δεν Είναι οι Ρευματοκλοπές Ηλίθιε*!
Μια μη αναμενόμενη μικρή αύξηση στα τιμολόγια του ηλεκτρικού ρεύματος τον Απρίλιο** έδωσε το έναυσμα για να διαχυθεί με μαζικό και επίμονο τρόπο σε όλα τα μέσα ενημέρωσης η ιδέα ότι για την εξέλιξη αυτή φταίνε οι ρευματοκλοπές. Ένα τεράστιο νούμερο αναφέρεται συχνά. Ότι οι ρευματοκλοπές στοιχίζουν 400 εκατομμύρια τον χρόνο στους υπόλοιπους έντιμους καταναλωτές. Το μήνυμα ενισχύθηκε από την πληροφορία ότι ο ΔΕΔΔΗΕ διεκδικεί αναδρομικά από τους Παρόχους ένα ποσό της τάξεως των 500 εκατομμυρίων για μη καταβληθείσες χρεώσεις για απώλειες δικτύου διανομής παρελθόντων ετών (2021 και 2022). Οι Λειτουργοί του Τύπου έσπευσαν να ταυτίσουν τις συνολικές απώλειες δικτύου με τις ρευματοκλοπές. Ο γράφων έκανα μια μικρή έρευνα για να κατανοήσω καλύτερα το θέμα. Το δικό μου συμπέρασμα είναι ότι οι ρευματοκλοπές είναι μεν υπαρκτές αλλά χρησιμοποιούνται ως πολιτικάντικος φερετζές***. Ακολουθεί συνοπτική παρουσίαση των ευρημάτων μου.
Οι απώλειες δικτύου καθορίζονται με ετήσιες αποφάσεις της ΡΑΑΕΥ. Αυτό μέχρι το 2021. Μετά το 2021 δεν βρήκα σχετικές αποφάσεις στην ιστοσελίδα της. Η πιο παλιά απόφαση του 2006 καθόριζε τις απώλειες της χαμηλής τάσης σε ποσοστό 8,66%. Η επόμενη χρονικά απόφαση του 2015 την καθόριζε στο 8,44%. Το 2017 η απόφαση ανέβασε το ποσοστό στο 11,36%. Το 2018 σε 13,32%. Το 2019 το μείωσε ελαφριά στο 12, 74% αλλά τις επόμενες δύο χρονιές το ανέβασε στο 13,43% και στο 13,71% με την τελευταία του 2021. Το πρώτο ερώτημα είναι: Γιατί η ΡΑΑΕΥ σταμάτησε να αναδιαμορφώνει τον συντελεστή απωλειών μετά το 2021; Μήπως σε αυτό οφείλεται το ότι ο ΔΕΔΔΗΕ ζητά τώρα αναδρομικά αυξημένα ποσά απωλειών για τα χρόνια που αδράνησε η ΡΑΑΕΥ; Αλλά το πιο σημαντικό ερώτημα είναι: Γιατί μέσα σε 6 χρόνια (από το 2015 ως το 2021) διπλασιάστηκαν οι απώλειες του Δικτύου Διανομής; Ήταν το 2015, δηλαδή πέντε χρόνια ήδη μέσα στην κρίση που οι Έλληνες άρχισαν ξαφνικά να επιδίδονται στην ρευματοκλοπή; Αυτό που είναι πιο πιθανό είναι ότι αυξήθηκαν τα φωτοβολταικά στο δίκτυο. Με αποτέλεσμα να μειώνονται οι καταμετρημένες ποσότητες ρεύματος. Αυτό είναι το διεθνώς γνωστό φαινόμενο του "κύκλου του θανάτου" (death spiral) των δικτύων ηλεκτρισμού. Όσο περισσότερες εγκαταστάσεις κατανεμημένης παραγωγής υπάρχουν στο δίκτυο, τόσο λιγότερες οι κιλοβατώρες που διανέμει - άρα υψηλότερο το κόστος για τους υπόλοιπους καταναλωτές ώστε να διατηρηθεί το σταθερό απαιτούμενο έσοδο για την λειτουργία του δικτύου. Ακριβότερο δίκτυο όμως σημαίνει μεγαλύτερο κίνητρο για κατανεμημένη παραγωγή. Θανατερός Κύκλος.
Τον φαύλο αυτό κύκλο προσπάθησε η ΡΑΑΕΥ να εξουδετερώσει με την πρόσφατη αναδιάρθρωση της δομής των χρεώσεων δικτύου. Εδώ και ένα χρόνο περίπου περισσότερο από το 80% της χρέωσης έγινε σταθερή - πάγια σε αντίθεση με το παρελθόν που μόνο το 20% ήταν πάγια. Αυτό σημαίνει ότι στο μέλλον φαινόμενα ξαφνικής αναπροσαρμογής του ποσοστού απωλειών δεν θα χρειαστούν αν αυτό είναι παρηγοριά για τους καταναλωτές οι οποίοι έχουν ήδη υποστεί μια σημαντική αύξηση στους λογαριασμούς τους - ιδιαίτερα αυτοί με μικρότερες καταναλώσεις. Σε κάθε περίπτωση η ταύτιση των απωλειών δικτύου με τις ρευματοκλοπές δεν είναι πειστική.
Αλλά ας αφήσουμε τον ίδιο τον ΔΕΔΔΗΕ να παρουσιάσει την άποψή του για το θέμα. Στην αναφορά που υπέβαλε στην ΡΑΕΕΥ για την έγκριση του πλάνου του για την εγκατάσταση έξυπνων μετρητών υπάρχει σχετική ενότητα. Σε αυτή ο ΔΕΕΔΗΕ δηλώνει ότι αναμένει να εξοικονομήσει από την μείωση των ρευματοκλοπών περίπου 1,1 εκατομμύρια ευρώ ετησίως όταν θα έχουν εγκατασταθεί μετά από 10 χρόνια όλοι οι έξυπνοι μετρητές - τα περίφημα 7,5 εκατομμύρια. Αν είναι αλήθεια ότι οι έξυπνοι μετρητές θα βοηθήσουν στην προσπάθεια μείωσης των ρευματοκλοπών (κατά 80% υπολογίζει ο ΔΕΔΔΗΕ - ο γράφων έχω τις αμφιβολίες μου) οι υπολογισμοί του ΔΕΔΔΗΕ δεν είναι εύκολο να υποστηρίξουν ποσά της τάξεως των 400 εκατομμυρίων ευρώ τον χρόνο που αναφέρουν οι πολιτικοί μας ηγέτες και επαναλαμβάνουν τα παπαγαλάκια τους.
Για τον ΔΕΔΔΗΕ βέβαια οι ρευματοκλοπές δεν είναι κάτι νέο. Το περίεργο είναι ότι η τελευταία έκθεση του για το θέμα είναι από το 2019 και είναι αναρτημένη στην ιστοσελίδα της ΡΑΑΕΥ. Ο γράφων δεν μπόρεσε να βρει κάτι πιο επίκαιρο (αλλά αν υπήρχε δεν θα το είχε αναρτήσει η ΡΑΑΕΥ;). Τι λέει λοιπόν ο ΔΕΔΔΗΕ στην αναφορά του αυτή του 2019; Ότι έκανε 22.000 ελέγχους την χρονιά αυτή και ανακάλυψε 5.000 ρευματοκλοπές συνολικής αξίας 28 εκατομμυρίων ευρώ. Εισέπραξε μάλιστα μέσα στο 2019 18 εκατομμύρια ευρώ περίπου. Η έκθεση δεν περιλαμβάνει εκτίμηση για το συνολικό μέγεθος του προβλήματος αλλά οι αριθμοί που αναφέρονται δεν στοιχειοθετούν στατιστικά φαινόμενο της τάξεως των 400 εκατομμυρίων το χρόνο.
Το συμπέρασμα του γράφοντος από την μικρή αυτή ερασιτεχνική έρευνα (παρατηρήσεις, αντιρρήσεις ευπρόσδεκτες) είναι ότι το πρόβλημα της αύξησης των μη τεχνικών απωλειών είναι υπαρκτό και πιθανόν οφείλεται - σε σειρά σημαντικότητας α) στην κατανεμημένη παραγωγή β) στην μη καταμέτρηση ενός μεγάλου αριθμού μετρητικών διατάξεων από τον ΔΕΔΔΗΕ και γ) στην ρευματοκλοπή****.
Όλα τα παραπάνω γίνονται αιτίες κραδασμών στην αγορά λόγω του ότι οι κρατικοί αρμόδιοι δεν κάνουν καλά την δουλειά τους - με πρώτο υπεύθυνο την ΡΑΑΕΥ και δεύτερο τον ΔΕΔΔΗΕ. Τελικά βεβαίως ευθύνεται η κατά καιρούς πολιτική ηγεσία. Αναμένουμε ανάληψη ευθύνης και συγγνώμη αντί για διασπορά fake news. Και να μη το ξανακάνουν.
* Ο τίτλος είναι εμπνευσμένος από το διάσημο πλέον σύνθημα του συμβούλου του Bill Clinton ("it is the economy stupid"!) που τον βοήθησε να εκλεγεί πρόεδρος το 1992.
** Που οφείλεται στην φόρμουλα υπολογισμού της τιμής του Πράσινου τιμολογίου
*** Θυμίζει την (θρυλική) προτροπή ποδοσφαιριστή του Θρύλου στον προπονητή σε ματς που δεν πήγαινε καθόλου καλά στο ημίχρονο: "Μίστερ να κάτσουμε άμυνα να χάσουμε με 1-0 και να τα ρίξουμε μετά στον διαιτητή"
**** Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του γράφοντος οι απώλειες από την μη πληρωμή των λογαριασμών των "πελατών" των Παρόχων Καθολικής Υπηρεσίας (που καταμετρούνται!) είναι μεγαλύτερες από τις απώλειες λόγω ρευματοκλοπών. Και η λύση απλούστερη. Διακοπή τροφοδοσίας ή προπληρωμένος μετρητής.
12/4/24
Η ΔΕΗ - Ένα Μπαλόνι που Φουσκώνει
10/4/24
Η Ιστοσελίδα της ΡΑΑΕΥ Δεν Πιστοποιείται (ακόμα) από το allazorevma.gr
- Περιλαμβάνει μόνο τα Πράσινα τιμολόγια - δεν υπάρχουν τα Κίτρινα και τα Σταθερά. Δεν υπάρχει καμία σχετική προειδοποίηση για τους χρήστες. Ακόμα χειρότερα, η εφαρμογή στα φίλτρα της θεωρεί ότι τα πράσινα τιμολόγια δεν έχουν ρήτρα αναπροσαρμογής. Αν ο χρήστης επιλέξει να δεί τιμολόγια με ρήτρα, η εφαρμογή δίνει κενό.
- Η εφαρμογή δεν κάνει στην πράξη σύγκριση τιμολογίων. Παρόλο που ζητά τον τρέχοντα Πάροχο και την κατανάλωση, δεν χρησιμοποιεί τα στοιχεία αυτά για να πληροφορήσει τον χρήστη για το όφελος που θα έχει αν αλλάξει Πάροχο. Ταξινομεί απλώς τα ισχύοντα τιμολόγια με βάση την τιμή των ανταγωνιστικών χρεώσεων που υπολογίζει. Αυτή η πρακτική είναι αντίθετη με την διεθνώς εφαρμοζόμενη καλύτερη πρακτική όπου υπολογίζεται το σχετικό όφελος και ανάγεται σε ετήσια βάση.
- Για να κάνει τον υπολογισμό της χρέωσης και έμμεσα της τιμής (των πράσινων τιμολογίων μόνο προς το παρόν!) για περίοδο μεγαλύτερη του μήνα πολλαπλασιάζει την χρέωση/τιμή του τρέχοντα μήνα επί τον αριθμό των μηνών. Αυτή η πρακτική είναι παραπλανητική (και απαγορευτική - αν χρειαστεί να συγκριθούν σταθερά τιμολόγια).
- Δεν υπάρχουν τα τιμολόγια φυσικού αερίου (και τα μικτά αερίου-ρεύματος)
- Δεν υπάρχουν επαγγελματικά τιμολόγια χαμηλής τάσης (Γ21 κλπ.)
- Λειτουργεί παράλληλα και ο κατάλογος των τιμολογίων (invoices) ο οποίος παρουσιάζει μια διαφορετική και παραπλανητική εικόνα (ταξινόμηση) των τιμολογίων. Προκαλείται έτσι σύγχυση στους καταναλωτές την οποία έχουν σπεύσει να εκμεταλλευθούν ορισμένοι Πάροχοι.
- Οι ρυθμιζόμενες χρεώσεις παρουσιάζονται και υπολογίζονται λάθος (η χρέωση ισχύος δικτύου διανομής εμφανίζεται ως τιμή ανά κιλοβατώρα!). Αν και ο υπολογισμός δεν επηρεάζει την κατάταξη των τιμολογίων, το σοβαρό λάθος υπονομεύει σε μεγάλο βαθμό την αξιοπιστία της εφαρμογής.
- Το κείμενο στην σελίδα χρήσιμες πληροφορίες/ οφέλη καταναλωτή πιθανότατα έχει παραχθεί από εφαρμογή τεχνητής νοημοσύνης. Αν αυτό δεν ισχύει είναι υπόδειγμα προχειρότητας.
- Οι ανταγωνιστικές χρεώσεις του τιμολογίου που παρουσιαζόταν ως φθηνότερο τις πρώτες 4 ημέρες λειτουργίας της σελίδας ήταν υπολογισμένες λάθος (διπλός υπολογισμός έκπτωσης στην βασική τιμή). Την στιγμή που γράφεται το παρόν, το λάθος αυτό είναι διορθωμένο. Οι υπολογισμοί στα περισσότερα τιμολόγια είναι πλέον σωστοί (εκτός από ένα!).
- Τα τιμολόγια χαρακτηρίζονται ως περιέχοντα "Κρατική επιδότηση" πράγμα που έπαψε να ισχύει από την 1/1/24. Τις πρώτες ημέρες λειτουργίας οι λογότυποι των Παρόχων δεν φαίνονταν στην σελίδα.
- Αν ο καταναλωτής επιλέξει κατανάλωση του εθνικού μέσου όρου, η νυκτερινή είναι υψηλότερη από την ημερήσια (διορθώθηκε) Ο χρήστης, ακόμα και αν έχει επιλέξει ημερήσιο (μονοφασικό) τιμολόγιο, εξακολουθεί να έχει την δυνατότητα να εισάγει και νυκτερινή. Εξακολουθεί να είναι παραπλανητικός ο τίτλος του πεδίου που ο καταναλωτής εισάγει την κατανάλωση ("η ημερήσια κατανάλωση είναι" - ακόμα και αν ο χρήστης αναφέρεται σε 12μηνη περίοδο).
5/4/24
"Καίνε" οι Αυξήσεις στα Ρυθμιζόμενα τις Χαμηλές Καταναλώσεις
4/4/24
Δείκτης Τιμών Μαρτίου: Το Πάρτι των Παρόχων Καλά Κρατεί!
Ο Δείκτης Τιμών Ρεύματος με στοιχεία Μαρτίου 2024 που υπολογίζει το allazorevma.gr, η πρώτη ιστοσελίδα σύγκρισης τιμών ρεύματος στην Ελλάδα, εμφάνισε μείωση σε σχέση με τον δείκτη με στοιχεία Φεβρουαρίου 2024. Ο Δείκτης Τιμών από 232,98 έπεσε στα 220,92 ευρώ την μεγαβατώρα.
Οι ρυθμιζόμενες χρεώσεις, δεν περιλαμβάνουν πλέον την κρατική επιδότηση - η οποία καταργήθηκε από την 1/1/24 - και μειώθηκαν από 85,78 σε 76,22 ευρώ την μεγαβατώρα. Η μείωση αυτή είναι αποτέλεσμα αλλαγής στον τρόπο υπολογισμού των χρεώσεων ΥΚΩ από το allazorevma.gr.
Αξίζει να σημειωθεί ως μια γενική παρατήρηση ότι ο Δείκτης παρουσιάζει μια εντυπωσιακή σταθερότητα τους τελευταίους 20 περίπου μήνες - από τους οποίους οι 16 ήταν σε καθεστώς επιδοτήσεων. Το ότι ο Δείκτης εξακολουθεί να μένει στα ίδια επίπεδα και μετά την κατάργηση της επιδότησης από 1/1/24, υποδεικνύει ότι η πτώση της χονδρικής τιμής τους πρώτους μήνες του '24 απλώς υποκατέστησε την απώλεια της επιδότησης. Συνεπώς η θριαμβολογία του είδους "το ρεύμα έγινε φθηνότερο για τον καταναλωτή" μπορεί χωρίς δισταγμό να χαρακτηρισθεί με τον δημοφιλή τελευταία όρο "fake news".
*Έγινε ενημέρωση των στοιχείων και του σχολιασμού με βάση τα τελικά στοιχεία της χονδρικής την 5/4/24