Μια (Κοστολογημένη) Προεκλογική Υπόσχεση: το Μέρισμα Άνθρακα

Με την ευκαιρία της επερχόμενης δεύτερης εκλογικής διαδικασίας και με δεδομένο ότι υπάρχουν πολιτικές παρατάξεις που θα ήθελαν να αλλάξει το σκηνικό σε σχέση με την πρώτη κάλπη (ακόμα και οι προπορευόμενοι όμως θα ενδιαφέρονταν ίσως να βελτιώσουν την πρωτιά τους) προτείνω να δοθεί μια ρεαλιστική και κοστολογημένη προεκλογική υπόσχεση που έχει - κατά την γνώμη του γράφοντος - την δυνατότητα να προκαλέσει εκλογικό σεισμό.

Η πρόταση είναι απλούστατη: Το (υπάρχον) Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης να συνεχίσει να υπάρχει και μετά την ενεργειακή κρίση. Το σύνολο των εσόδων του* να μοιράζεται στους Έλληνες πολίτες μέσω του φορολογικού συστήματος (και όχι μέσω των λογαριασμών ρεύματος με επιδότηση της κιλοβατώρας) σε ισόποσες ετήσιες δόσεις ανά οικογένεια. Το ποσό αυτό θα ονομαστεί "Μέρισμα Άνθρακα". Μια πρόχειρη εκτίμηση του ετήσιου αυτού ποσού θα πλησίαζε τα 1.500 ευρώ για κάθε ελληνική οικογένεια.

Είναι πολλά ή λίγα τα 1.500 ευρώ; Ο μέσος Έλληνας καταναλωτής έχει επιδοτηθεί από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης με ένα ποσό που κυμαίνεται γύρω στα 700 ευρώ συνολικά από την αρχή της κρίσης. Η πρόταση είναι αντί να παίρνει τα 700 στον λογαριασμό του ρεύματος να παίρνει τα 1.500 στην τσέπη του (και να τα δαπανά όπως αυτός θέλει). Το ποσό των 1.500 ευρώ θα είναι ίδιο για όλους - σε αντίθεση με τα 700 ευρώ που κατανεμήθηκαν ανισομερώς με βάση τις καταναλωθείσες κιλοβατώρες. Ο μεγαλύτερος (και κατά τεκμήριο πιο εύπορος)  καταναλωτής πήρε περισσότερα και ο μικρότερος (και φτωχότερος) πήρε λιγότερα.

Η πρόταση είναι απλή, ρεαλιστική, πλήρως κοστολογημένη και εφαρμόσιμη άμεσα - με μια υπογραφή (τρόπος του λέγειν!). Ίσως με τα χαρακτηριστικά της αυτά να αποτελεί και μοναδική εξαίρεση στις προεκλογικές πλατφόρμες των κομμάτων. Ο γράφων δεν έχει τον χρόνο και τους πόρους για να αναλύσει τα τεράστια πλεονεκτήματα της τόσο για τους Έλληνες πολίτες όσο και για τα κόμματα που θα την υιοθετήσουν. Μόνο να ελπίζει μπορεί ότι οι πολιτικοί θα την κατανοήσουν και θα την περιλάβουν στην ατζέντα που ήδη σχεδιάζουν (έχουν άλλωστε ήδη τα στελέχη που είναι θέση να το κάνουν - αν όμως παρ' ελπίδα χρειάζονται διευκρινήσεις ο γράφων τίθεται στην διάθεσή τους).

*Θα χρειαστεί να προστεθεί σ' αυτά το ΕΤΜΕΑΡ

Η Εμπειρία από το my.rae.gr - Χωριό του Ποτέμκιν;

Χρειάστηκε να χρησιμοποιήσω την πλατφόρμα της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) για να υποβάλω το παράπονο που είχα από τον Πάροχό μου ρεύματος. Δεν μου είχε στείλει λογαριασμό τους τελευταίους τρείς μήνες. Το έκανα αφού είχα εξαντλήσει τις δικές μου προσπάθειες να συνεννοηθώ με τον Πάροχο. 

Υπέβαλα το αίτημα  μου στις 12/5/2023. Έντεκα (11) μέρες μετά, στις 23/5/23 έλαβα δύο (2) ηλεκτρονικά μηνύματα σε χρονική απόσταση μεταξύ τους δευτερολέπτων. Στο πρώτο η πλατφόρμα με  ενημέρωνε ότι το αίτημα μου παραπέμφθηκε στον Πάροχό μου. Στο δεύτερο με ειδοποιούσε ότι ο Πάροχός μου απάντησε στο αίτημά μου. Πράγματι υπήρχε έγγραφη απάντηση - αιτιολόγηση της καθυστέρησης (πράγμα που ο Πάροχος δεν είχε κάνει στις προσωπικές μου οχλήσεις)

Η εμπειρία με εντυπωσίασε και μου δημιούργησε ερωτήματα:

• Τι ακριβώς υπηρεσία προσφέρει το my.rae; Προωθεί απλώς ένα μήνυμα στον Πάροχο; Η μήπως πρέπει να παρέμβει η ΡΑAΕY για να πάρω έγγραφη απάντηση απ' αυτόν;
• Γιατί κάνει 11 μέρες να στείλει το αίτημα; (ή το είχε στείλει νωρίτερα και ξέχασε να με ενημερώσει;)
• Πως είναι δυνατόν ο Πάροχος να απαντήσει σε δευτερόλεπτα; (ίσως η απάντηση είναι στο προηγούμενο ερώτημα - ξέχασαν να μου πούνε ότι το είχαν στείλει)
• Τι νόημα είχε η ενημέρωση δεδομένου ότι ο Πάροχος τρεις ημέρες μετά  - στις 15/5 - είχε εκδώσει και μου είχε αποστείλει τελικά έναν λογαριασμό;
• Τέλος πως πρέπει να αξιολογήσω την δικαιολογία του Παρόχου ότι τους πήρε τρεις μήνες να υπολογίσουν την έκπτωση που κέρδισα επειδή είχα εξοικονομήσει ρεύμα τον περασμένο χειμώνα;

Υποθέτω ότι για την ανάπτυξη της πλατφόρμας δαπανήθηκαν χρήματα και ότι υπάρχουν εργαζόμενοι της ΡΑAEY που αναλώνουν τον χρόνο τους για να την διαχειρίζονται. Αναρωτιέμαι αν αξίζει τον κόπο. Μου θυμίζει χωριό του Ποτέμκιν*.

* Ο θρύλος είναι ότι ο στρατηγός (και εραστής) της Μεγάλης Αικατερίνης της Ρωσίας Γρηγκόρι Ποτέμκιν έστηνε πρόχειρα τεχνητά χωριά για να εντυπωσιάζει θετικά την Μεγαλειότητά της στις περιοδείες της στην επαρχία.

Φεύγουμε Τώρα απο την ΚΕΗ (Χέρι-Χέρι με το allazorevma.gr)

Είκοσι δύο (22) χρόνια μετά την "απελευθέρωση" της αγοράς ρεύματος, η Κρατική Επιχείρηση Ηλεκτρισμού (γνωστή ως ΔΕΗ) εξακολουθεί να έχει πελάτες το 73% των μετρητών στην Χώρα. Από το σύνολο των 7,7 εκατομμυρίων μετρητών, "εκπροσωπεί" τα 5,6 εκατομμύρια έχοντας απωλέσει κάτι παραπάνω από 1,5 εκατομμύριο στο διάστημα των τελευταίων 8 ετών.

Έχει έρθει η ώρα η ΚΕΗ να χάσει πολλά εκατομμύρια πελατών μέσα σε πολύ μικρότερο χρονικό διάστημα στο άμεσο μέλλον. Γιατί οι ξένοι μέτοχοι - συνεταίροι του Κράτους στην ΚΕΗ, των οποίων η αξία της επένδυσης στην ΚΕΗ είναι ακόμα σήμερα χαμηλότερη από αυτή που αγόρασαν το Νοέμβριο του 2021, εύλογα θα απαιτήσουν μερίσματα την επόμενη χρονιά μετά από δυο χρονιές με ζημιές. Η Διοίκηση της ΚΕΗ τα έχει ήδη υποσχεθεί με δημόσιες δηλώσεις της.

Αυτό σημαίνει έμφαση στην κερδοφορία. Όσο το δυνατόν υψηλότερες τιμές και βελτίωση της εισπραξιμότητας των λογαριασμών. Τα πρώτα δείγματα γραφής της αλλαγής κατεύθυνσης είναι ήδη ορατά τους τελευταίους 10 μήνες. Τα τιμολόγια της ΚΕΗ στην Χαμηλή Τάση (για οικιακούς και μικρούς επαγγελματικούς καταναλωτές)  είναι από τα ακριβότερα στην αγορά. Επίσης σημαντικό, η παραδοσιακή ανοχή στους κακοπληρωτές, που ήταν "ανταγωνιστικό πλεονέκτημα" της ΚΕΗ, έχει μειωθεί δραστικά.

Ένας καταναλωτής που επιλέγει να φύγει από την ΚΕΗ (γνωστή ως ΔΕΗ) σήμερα, εξοικονομεί περισσότερα από 200 ευρώ τον χρόνο, ποσό που πλησιάζει σε ποσοστό το 20% της δαπάνης του για ρεύμα. Αυτή η διαφορά και μόνο κάνει την αλλαγή από την ΚΕΗ σε εναλλακτικό Πάροχο αυτονόητη κίνηση. Υπάρχει όμως ένα εμπόδιο στην αλλαγή αυτή. 

Οι εναλλακτικοί Πάροχοι έχουν τραυματίσει την καλή τους φήμη. Ακολουθούν τακτικές στην προώθηση των προϊόντων τους που προκαλούν σύγχυση και παραπλανούν το κοινό. Και όταν πείσουν τους καταναλωτές να γίνουν πελάτες τους, η εξυπηρέτηση που τους προσφέρουν είναι προβληματική. Αυτό φαίνεται στα αποτελέσματα της αξιολόγησης παρόχων από τους φίλους του allazorevma.gr. Οι μισοί ερωτηθέντες δεν θα σύστηναν τον Πάροχό τους σε τρίτο.

Ο καταναλωτής είναι σε δίλημμα. "Μπορεί να εξοικονομήσω 200 ευρώ τον χρόνο αλλά μήπως μπλέξω;" Το allazorevma.gr, η πρώτη (από το 2015) και πιο δημοφιλής ιστοσελίδα σύγκρισης τιμών στην Ελλάδα, πέραν της ανεξάρτητης αντικειμενικής και αξιόπιστης σύγκρισης τιμών, υποστηρίζει τους καταναλωτές που αλλάζουν Πάροχο μέσα από την σελίδα, παρέχοντας δωρεάν υπηρεσίες ενημέρωσης, υποστήριξης και συμβουλών σε όλη την διάρκεια της σύμβασης προμήθειας που υπογράφουν με τον Πάροχο. 

Οι καταναλωτές που αλλάζουν μέσα από την ιστοσελίδα μας γίνονται Πελάτες ενός Παρόχου αλλά ταυτόχρονα και Φίλοι του allazorevma.gr. Είναι καλύτερο να έχει κανείς ένα Φίλο στην περίπτωση που κάτι πάει στραβά στη πελατειακή σχέση! 

Υπάρχει μετά από πολλά χρόνια μια μοναδική ευκαιρία να αποκτήσει η χώρα μια αποτελεσματική ανταγωνιστική αγορά ρεύματος - στο επίπεδο των καλύτερων ευρωπαϊκών αγορών. Το allazorevma.gr δημιουργήθηκε πριν 8 χρόνια με την φιλοδοξία να λειτουργήσει ως καταλύτης της εξέλιξης αυτής. Δεν πρόκειται να εγκαταλείψει  την προσπάθεια.

Η ΚΕΗ (γνωστή ως ΔΕΗ) είναι Πλέον Ακριβή - Αλλά ...

Εδώ και αρκετούς μήνες η Κρατική Επιχείρηση Ηλεκτρισμού (γνωστή ως ΔΕΗ) είναι συστηματικά από τους ακριβότερους Παρόχους στην λιανική αγορά ηλεκτρισμού. Την ίδια όμως περίοδο, ο ρυθμός απώλειας πελατών της έχει πρακτικά εκμηδενισθεί. Γιατί οι καταναλωτές δεν σπεύδουν να εκμεταλλευθούν την ευνοϊκή αυτή συγκυρία; Το allazorevma.gr προσπαθεί να εξηγήσει και να συμβουλεύσει τους καταναλωτές.

Στον Πίνακα που ακολουθεί φαίνεται η μέση τιμή του ρεύματος για όλους τους Παρόχους στους πιο πρόσφατους 7 μήνες. Είναι εμφανής η πολιτική της ΚΕΗ να πουλά σχετικά ακριβά.

Το παράδοξο όμως είναι ότι την ίδια περίοδο ο ρυθμός απώλειας μετρητών προς εναλλακτικούς παρόχους έχει πέσει στους 2.000 τον μήνα (στην πράξη λιγότερους γιατί πολλοί οδηγούνται στον Πάροχο Καθολικής Υπηρεσίας). Αυτό θα πρέπει να συγκριθεί με τους 20-30.000 μετρητές που έχανε την αμέσως προηγούμενη περίοδο (χρονιές '20 και '21). Το φαινόμενο ερμηνεύεται λογικά για το 2022 μέχρι τον Αύγουστο, γιατί η ΚΕΗ εφάρμοζε πολιτικές αθέμιτου ανταγωνισμού πουλώντας κάτω του κόστους. Από τον Αύγουστο του '22 και μετά όμως τα πράγματα άλλαξαν.  Η τιμή της ΚΕΗ είναι, αν όχι η υψηλότερη πάντως από τις υψηλότερες στην αγορά*. 

Η απώλεια πελατών όμως της ΚΕΗ συνέχισε να είναι στα επίπεδα των 2.000 μετρητών τον μήνα - ακόμα και το πρώτο τρίμηνο του '23 όπως δείχνουν τα στοιχεία που (σαν να της βγάζουν δόντι) δημοσίευσε πρόσφατα η Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Υδάτων και Ενέργειας (η πρώην ΡΑΕ).

Η άποψη του allazorevma.gr είναι ότι η ευθύνη για την στρεβλή κατάσταση στην αγορά βαραίνει τους εναλλακτικούς προμηθευτές. Γιατί προσπαθούν να κερδίσουν πελάτες με τακτικές που προκαλούν σύγχυση στους καταναλωτές. Και γιατί όταν τους κερδίσουν αδιαφορούν για την  στοιχειωδώς καλή εξυπηρέτησή τους. 

Οι καταναλωτές συνεπώς χρειάζονται βοήθεια για να μπορέσουν να εκμεταλλευθούν την ευνοϊκή συγκυρία στην αγορά υπερπηδώντας τα εμπόδια που θέτουν οι ίδιοι οι Πάροχοι. Το allazorevma.gr συμβάλει στην ομαλή λειτουργία της αγοράς παρέχοντας  στους καταναλωτές που αλλάζουν Πάροχο μέσα από την σελίδα, δωρεάν υπηρεσίες ενημέρωσης (price alert), υποστήριξης και συμβουλών.

Γιατί για τους Παρόχους ο Καταναλωτής είναι ένας ακόμα Πελάτης  για το allazorevma.gr όμως είναι ένας ακόμα Φίλος

* Για λόγους που δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε - ίσως τους τρόμαξε η αυστηρή μελέτη της Επιτροπής Ανταγωνισμού που κυοφορείται εδώ και μήνες. Πέραν της υψηλής τιμής, ανεκδοτολογικού χαρακτήρα πληροφορίες υποδεικνύουν ότι η ΚΕΗ αποφάσισε επιτέλους να απεκδυθεί του κυριότερου ανταγωνιστικού της πλεονεκτήματος - της ανοχής στους κακοπληρωτές

Δείκτης Τιμών Ρεύματος Απριλίου: Ουδέν Νεότερο

 Ο Δείκτης Τιμών Ρεύματος με στοιχεία Απριλίου 2023 που υπολογίζει το allazorevma.gr, η πρώτη ιστοσελίδα σύγκρισης τιμών ρεύματος στην Ελλάδα, εμφάνισε αξιοθαύμαστη σταθερότητα σε σχέση με τον δείκτη με στοιχεία Μαρτίου 2023. Ο Δείκτης Τιμών από 237,90 μειώθηκε ελαφρά στα 236,37 ευρώ την μεγαβατώρα.  

Οι ρυθμιζόμενες χρεώσεις, στις οποίες το allazorevma.gr  περιλαμβάνει την κρατική επιδότηση των 10 ευρώ την  μεγαβατώρα (για τον Απρίλιο - μειωμένη σημαντικά από τον Μάρτιο που ήταν στα 40 ευρώ), αυξήθηκαν στα 56,83 ευρώ την μεγαβατώρα για τρίτο συνεχή μήνα.

Ο Δείκτης Ανταγωνιστικών Τιμών Ρεύματος για οικιακούς καταναλωτές,  περιλαμβανομένου του ΦΠΑ μειώθηκε σημαντικά από 197,60 σε 166,15 ευρώ την μεγαβατώρα. Οι τιμές των εναλλακτικών παρόχων κυμάνθηκαν από 120,00 έως 202,00 με μέσο όρο τα 157,27 ευρώ την μεγαβατώρα μειωμένο σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα (193,62). Συνολικά, σε 12μηνη βάση (4/22-4/23), η μέση τιμή των εναλλακτικών παρόχων (πριν τις επιδοτήσεις) μειώθηκε κατά 50% ενώ ο συνολικός δείκτης ανταγωνιστικών χρεώσεων που περιλαμβάνει και την ΔΕΗ μειώθηκε κατά 51%. 

Στο πρώτο Πίνακα που ακολουθεί φαίνεται η εξέλιξη του κόστους της αγοράς και των τιμών των εναλλακτικών και της ΚΕΗ (γνωστής ως ΔΕΗ) τους τελευταίους 12 μήνες. Στον Δεύτερο Πίνακα παρουσιάζεται συνοπτικά το τι θα πλήρωναν οι καταναλωτές με και χωρίς την επιδότηση από την αρχή της κρίσης μέχρι σήμερα. 

Τον Απρίλιο η χονδρική τιμή είχε μικρή πτώση (-2,45%) σε σχέση με τον Μάρτιο. Ο Δείκτης Τιμών Λιανικής είχε μικρότερη μείωση (-0,64%). Αυτό ήταν αποτέλεσμα της μείωσης της επιδότησης. Το περιθώριο των Παρόχων μειώθηκε πράγμα που οφείλεται μάλλον στην προσδοκία για ομαλότητα στην χονδρική. Η τιμή της ΚΕΗ (γνωστής ως ΔΕΗ) είναι για έκτο μήνα υψηλότερη σημαντικά υψηλότερη από την τιμή του φθηνότερου εναλλακτικού. Η αύξηση των χρεώσεων δικτύου διανομής που επιφέρει η νέα μεθοδολογία υπολογισμού τους και θα εφαρμοστεί στα τιμολόγια από τις καταναλώσεις του Μάϊου, θα έχει επίπτωση στον Δείκτη που το allazorevma.gr εκτιμά ότι θα κυμαίνεται περίπου στο 7-8% για τον μέσο καταναλωτή.

Δυσάρεστη Έκπληξη για την Νυκτερινή Κατανάλωση Ρεύματος

Στην προσπάθεια του allazorevma.gr να ενημερώσει τους καταναλωτές σχετικά με τις νέες ρυθμιζόμενες χρεώσεις του Δικτύου Διανομής, ανακαλύφθηκε - με κάποια δόση τύχης γιατί ήταν καλά κρυμμένο - ένα μυστικό. Με την νέα μέθοδο που ισχύει ήδη από 1/5/23, επιβαρύνεται με χρέωση δικτύου διανομής και η νυκτερινή κατανάλωση, για την οποία μέχρι τώρα η επιβάρυνση ήταν μηδενική.

Αυτό σημαίνει ότι ένας μέσος οικιακός καταναλωτής (3,75MWh τον χρόνο) με νυχτερινό τιμολόγιο που καταναλώνει το 30% του ρεύματος του την νύχτα, θα επιβαρυνθεί με την νέα μέθοδο με 101 ευρώ τον χρόνο. Αν ο καταναλωτής δεν είχε νυκτερινό μετρητή (και το σύνολο των 3,75 MWh ήταν ημερήσια κατανάλωση) η ετήσια επιβάρυνσή του θα ήταν 75 ευρώ. Συνολικά, με την νέα μέθοδο υπολογισμού των χρεώσεων δικτύου διανομής, ή αύξηση στον λογαριασμό του καταναλωτή με νυκτερινό θα είναι πάνω από 8% (8,1%) ενώ του καταναλωτή με μόνο ημερήσια κατανάλωση περίπου 7% (6,72%)*

Εκτιμούμε ότι η επιβολή χρεώσεων δικτύου διανομής στο νυκτερινό ρεύμα των οικιακών καταναλωτών αυξάνει τα έσοδα του ΔΕΔΔΗΕ (και την επιβάρυνση των καταναλωτών) κατα λίγες δεκάδες εκατομμύρια ευρώ τον χρόνο (20-30 εκατομμύρια ευρώ). Η εκτίμηση θα ήταν καλύτερη αν ήταν δημόσια διαθέσιμος ο αριθμός των νυκτερινών οικιακών τιμολογίων που ο ΔΕΔΔΗΕ, όπως συνηθίζει, κρατά ως επτασφράγιστο μυστικό.

Αν και οι αριθμοί είναι σχετικά μικροί, η ανακάλυψη του allazorevma.gr φέρνει στην επιφάνεια ορισμένα σημαντικά θέματα:

Την άνευ προηγουμένου αύξηση του αναμενόμενου εσόδου του ΔΕΔΔΗΕ για το 2023. Από περίπου 781 εκατομμύρια τον χρόνο το 2022, ξαφνικά το 2023 "πήδηξε" κατά 25% στα 981 εκατ. ευρώ. Να σημειωθεί ότι οι αυξήσεις που "έπαιρνε" ο ΔΕΔΔΗΕ από την ΡΑΕ τα προηγούμενα χρόνια κυμαίνονταν από 0,77% (2022) έως 3,2% (2021). 

Την ειρωνεία του γεγονότος ότι, σε αντίθεση με την  ρητορική περί "έξυπνου δικτύου", το κράτος δημιουργεί πρόσθετα αντικίνητρα στην ελάχιστη "εξυπνάδα" που υπάρχει ήδη στο δίκτυο ηλεκτρισμού - το νυκτερινό τιμολόγιο.

Τέλος αλλά ίσως σημαντικότερο είναι το θέμα της αποσιώπησης από την πλευρά του κράτους (και της αρμόδιας αρχής) σχετικά με τις αποφάσεις που λαμβάνονται εις βάρος των πολιτών - υποτίθεται για λογαριασμό τους. Το κράτος στην συγκεκριμένη περίπτωση λειτουργεί όχι πολύ διαφορετικά από έναν αμφιβόλου ήθους εμποράκο που ψάχνει τρόπους να κερδίσει κάτι παραπάνω παραπλανώντας τους πελάτες του. Κρατώντας κρυμμένα μυστικά και ντοκουμέντα.

* Στους υπολογισμούς γίνεται η υπόθεση ότι ο καταναλωτής έχει παροχή με συμφωνημένη ισχύ 25 KVA (τριφασικό)