Η λίστα ιστολογίων μου

31/12/22

Πότε θα Εφαρμοστούν οι Αλλαγές στις Ρυθμιζόμενες Χρεώσεις του Ρεύματος;

Μέσα στην αναταραχή της ενεργειακής κρίσης, την χρονιά που μας πέρασε, η προσοχή των καταναλωτών στράφηκε στις ανταγωνιστικές χρεώσεις του ρεύματος τις οποίες - σε όλη την διάρκεια της χρονιάς - επιδότησε και μάλιστα γενναιόδωρα το κράτος. Στην ίδια περίοδο όμως, το κράτος (δηλαδή το αρμόδιο Υπουργείο σε συνεργασία με την Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας) προχώρησε σε δυο ενέργειες που τροποποιούν τις ρυθμιζόμενες χρεώσεις στους λογαριασμούς. Με αποτέλεσμα αυξήσεις στην τιμή του ρεύματος και μάλιστα στο μέρος του που δεν υπόκειται σε ανταγωνισμό.

Οι αυξήσεις στις ρυθμιζόμενες χρεώσεις διαφέρουν από τις ανταγωνιστικές και για ένα λόγο ακόμα: Είναι μόνιμες - σε αντίθεση με τις ανταγωνιστικές για τις οποίες υπάρχει ελπίδα ότι θα επανέλθουν σε κανονικά επίπεδα μετά την κρίση. Ποιες είναι αυτές οι ενέργειες που έγιναν μέσα στο 2022;

Η πρώτη αφορά τις χρεώσεις για τις Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας. Σ' αυτές υπήρξε σημαντική αύξηση από τα 0,69 στα 1,79 λεπτά την κιλοβατώρα για την συντριπτική πλειοψηφία των καταναλωτών (μέχρι 1.600 κιλοβατώρες το τετράμηνο). Παράλληλα υπήρξε μείωση για μεγάλους καταναλωτές (πάνω από 1.600 κιλοβατώρες). Το καθαρό αποτέλεσμα είναι μια αύξηση στην δαπάνη των καταναλωτών κατά 300 εκατομμύρια ευρώ τον χρόνο. Το allazorevma.gr υπολογίζει ότι αυτό ισοδυναμεί με επιβάρυνση περίπου 40 ευρώ τον χρόνο για τον μέσο καταναλωτή. Καθόλου αμελητέα αφού είναι μια - μόνιμη- αύξηση περίπου 4% στην τελική τιμή του ρεύματος.

Η δεύτερη παρέμβαση αφορά την αλλαγή στον τρόπο χρέωσης των υπηρεσιών του Δικτύου. Μέχρι τώρα η χρέωση είναι στο μεγαλύτερο ποσοστό της μεταβλητή - εξαρτάται από τις κιλοβατώρες της κατανάλωσης (περίπου 80%). Με την νέα μέθοδο τιμολόγησης που σχεδίασε η ΡΑΕ, το ποσοστό αυτό της μεταβλητής χρέωσης πέφτει στο 10%. Το 90% της χρέωσης θα γίνεται με βάση την εγκατεστημένη/συμφωνημένη ισχύ του κάθε καταναλωτή. Θα είναι συνεπώς στην πράξη αύξηση του παγίου. Η τροποποίηση αυτή της μεθόδου τιμολόγησης δεν επιβαρύνει συνολικά τους καταναλωτές. Αλλά μεταθέτει (αναδιανέμει) το μεγαλύτερο βάρος της συνολικής δαπάνης στους μικρούς καταναλωτές. Όσο μεγαλύτερη κατανάλωση ρεύματος θα έχει κανείς τόσο χαμηλότερη τιμή θα πληρώνει. 

Οι δύο αυτές παρεμβάσεις έχουν η κάθε μια την δική της λογική. Η εκτίμηση του allazorevma.gr είναι ότι η δεύτερη από τις προαναφερόμενες είναι προς την ορθή κατεύθυνση. Έχουμε αμφιβολίες για την πρώτη, δεδομένου ότι δεν είμαστε σε θέση να κατανοήσουμε την ανάγκη αύξησης των ΥΚΩ.

Αυτό όμως που έχει ενδιαφέρον είναι ότι καμία από τις δυο παρεμβάσεις δεν έχει ακόμα εφαρμοστεί. Η πρώτη, η αύξηση των ΥΚΩ,  υποτίθεται ότι θα έπρεπε να εμφανιστεί στους λογαριασμούς με καταναλώσεις Οκτωβρίου του 2022. Από τα δείγματα που έχουμε, φαίνεται ότι αυτό οι Πάροχοι δεν το έχουν κάνει.  Η δεύτερη, που τροποποιεί την τρόπο υπολογισμού της χρέωσης δικτύων, υποτίθεται ότι θα εφαρμοζόταν από την 1η Ιανουαρίου του 2023. Πως όμως θα εφαρμοστεί αν δεν εκδοθεί η σχετική απόφαση της ΡΑΕ; Η οποία δεν έχει ακόμα αναρτηθεί στην ιστοσελίδα της. 

Είναι πιθανόν να μην έχουμε καλή πληροφόρηση. Είμαστε σίγουροι όμως ότι ο Τύπος, που έχει καλύτερη πρόσβαση στις Αρχές, θα ενδιαφερόταν να ζητήσει απάντηση στο ερώτημα που τίθεται. Αυτός είναι ο λόγος που γράφτηκε το παρόν σημείωμα. Για να ρωτήσουν αυτοί τους αρμοδίους και να μάθουν τι ακριβώς συμβαίνει. Αναμένουμε.


24/12/22

Σταθερός ο Δείκτης τον Δεκέμβριο Παρά την Αναταραχή στις Αγορές

Ο Δείκτης Τιμών Ρεύματος με στοιχεία Δεκεμβρίου 2022 που υπολογίζει το allazorevma.gr, η πρώτη ιστοσελίδα σύγκρισης τιμών ρεύματος στην Ελλάδα, έμεινε πρακτικά σταθερός σε σχέση με τον δείκτη με στοιχεία  Νοεμβρίου. Ο Δείκτης Τιμών είχε ανεπαίσθητη μείωση από 244,53 σε 243,12 ευρώ την μεγαβατώρα.  

Οι ρυθμιζόμενες χρεώσεις, στις οποίες το allazorevma.gr  περιλαμβάνει την κρατική επιδότηση των 221 ευρώ την  μεγαβατώρα (για τον Δεκέμβριο), αυξήθηκαν από -171,17 σε -154,17 ευρώ την μεγαβατώρα - έγιναν δηλαδή λιγότερο πιστωτικές. Αποτέλεσμα της τρίτης στην σειρά μείωσης της επιδότησης μετά τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο. 

Ο Δείκτης Ανταγωνιστικών Τιμών Ρεύματος για οικιακούς καταναλωτές,  περιλαμβανομένου του ΦΠΑ μειώθηκε από 401,86 σε 383,52 ευρώ την μεγαβατώρα. Οι τιμές των εναλλακτικών παρόχων κυμάνθηκαν από 313,46 έως 425,16 με μέσο όρο τα 378,59 ευρώ την μεγαβατώρα μειωμένο σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα (399,53). Συνολικά, σε 12μηνη βάση (12/21-11/22), η μέση τιμή των εναλλακτικών παρόχων (πριν τις επιδοτήσεις) αυξήθηκε κατά 61% ενώ ο συνολικός δείκτης ανταγωνιστικών χρεώσεων που περιλαμβάνει και την ΔΕΗ αυξήθηκε κατά 46%. 

Στο πρώτο Πίνακα που ακολουθεί φαίνεται η εξέλιξη του κόστους της αγοράς και των τιμών των εναλλακτικών και της ΚΕΗ (γνωστής ως ΔΕΗ) τους τελευταίους 12 μήνες. Στον Δεύτερο Πίνακα παρουσιάζεται συνοπτικά το τι θα πλήρωναν οι καταναλωτές με και χωρίς την επιδότηση από την αρχή της κρίσης μέχρι σήμερα. 

Τον Δεκέμβριο η χονδρική τιμή είχε απότομη και απρόσμενη αύξηση (+30%) σε σχέση με τον Νοέμβριο. Ο Δείκτης Τιμών Λιανικής έμεινε σταθερός γιατί μειώθηκε δραστικά το Μικτό Περιθώριο των Παρόχων. Τόσο οι Πάροχοι, όσο και το Κράτος έπεσαν έξω στις προβλέψεις τους για την χονδρική τιμή, με αποτέλεσμα τόσο οι τιμές όσο και η επιδότηση που είχαν προαναγγείλει να αποδειχθούν χαμηλότερες από όσο απαιτείτο για να καλυφθεί η άνοδός της. Το κακό δεν είναι τόσο μεγάλο γιατί οι Πάροχοι γνωρίζουν ήδη ότι τα κέρδη τους έχουν ήδη αναγορευθεί σε υπερκέρδη και θα φορολογηθούν σε κάθε περίπτωση με 90%. Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι η τιμή της ΚΕΗ (γνωστής ως ΔΕΗ) είναι για δεύτερο συνεχή μήνα υψηλότερη από τον μέσο όρο των εναλλακτικών παρόχων και σημαντικά υψηλότερη από την τιμή του φθηνότερου εναλλακτικού.










21/12/22

Το Σχέδιο της ΚΕΗ για την Ρουμανία Πρέπει να Ανασταλεί

Η Κρατική Επιχείρηση Ηλεκτρισμού, γνωστή ως ΔΕΗ, ανακοίνωσε ότι βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις για την εξαγορά επιχειρήσεων του κλάδου στην Ρουμανία. Αυτή είναι μια πολιτική απόφαση και, δεδομένου ότι η χώρα βρίσκεται ενόψει εκλογών, θα πρέπει η υλοποίηση της να ανασταλεί έως ότου υπάρξει κυβέρνηση με ανανεωμένη λαϊκή εντολή. Η δραστηριότητα της ΚΕΗ είναι (και πρέπει να είναι) πολιτικό θέμα γιατί βασικός της μέτοχος και διαχειριστής είναι η εκάστοτε ελληνική κυβέρνηση*. Πράγματι, ο δημόσιος διάλογος είναι συνήθως έντονος για θέματα που αφορούν την ΚΕΗ - μερικές φορές υποκαθιστώντας (κακώς) τον διάλογο για το σύνολο της αγοράς. 

Είναι λοιπόν περίεργο που για την συγκεκριμένη επένδυση στην Ρουμανία, το ύψος της οποίας είναι συγκρίσιμο με το μέγεθος της ίδιας της ΚΕΗ, δεν υπάρχει προβληματισμός. Επένδυση που, αν οι δημοσιογραφικές αναλύσεις έχουν δόση αληθείας, έχει μεταξύ άλλων "γεωστρατηγικούς" στόχους. Αν η ΚΕΗ έχει γεωστρατηγικούς στόχους, αυτοί δεν μπορεί να είναι δικοί της επιχειρηματικοί στόχοι αλλά στόχοι του βασικού της μετόχου - της κυβέρνησης. Δηλαδή πολιτικοί στόχοι - οι οποίοι για να επιτευχθούν θα έχουν κόστος και ωφέλεια διαφορετική για τους εμπλεκόμενους. Την ίδια την ΚΕΗ, τους Έλληνες πολίτες ως καταναλωτές και φορολογούμενους, την διοίκηση της ΚΕΗ, και τους ιδιώτες επενδυτές στην Επιχείρηση. Πριν προχωρήσει λοιπόν η επένδυση θα πρέπει οι επιπτώσεις αυτές να αναλυθούν  και να υποστηριχθούν με πολιτικά, οικονομικά και επιχειρηματικά κριτήρια. Ακολουθεί μια πρόχειρη ανάλυση του γράφοντος για τις επιχειρηματικές και οικονομικές επιπτώσεις, δηλώνοντας άγνοια για τις πολιτικές (γεωστρατηγικού τύπου).

Οι ιδιώτες επενδυτές στην ΚΕΗ (ιδιαίτερα τα τρία funds που κατέχουν το 20% περίπου του μετοχικού κεφαλαίου), θα ωφεληθούν περισσότερο αν προχωρήσει η επένδυση σε σχέση με την παρούσα κατάσταση. Έχουν ήδη, ένα χρόνο μετά την είσοδό τους στην ΚΕΗ, απωλέσει περίπου το ένα τρίτο της επένδυσής τους και η εξαγορά στην Ρουμανία τους δίνει μια διέξοδο. Την ελπίδα για καλύτερες αποδόσεις σε ένα νέο - πιθανόν πιο ευνοϊκό - περιβάλλον. Δεδομένου ότι ο συνεταίρος τους στην ΚΕΗ, η ελληνική κυβέρνηση, χρησιμοποίησε την Επιχείρηση για να λύσει το δικό της πολιτικό πρόβλημα και δεν δείχνει διάθεση να αλλάξει συνήθειες σύντομα. Η τουλάχιστον πριν τις εκλογές.

Για την ελληνική οικονομία συνολικά όμως η επένδυση στην Ρουμανία είναι εξ ορισμού αποεπένδυση από την Ελλάδα. Από μια χώρα υπερδανεισμένη, της οποίας η ανάπτυξη εξαρτάται από την εισροή μετοχικού κεφαλαίου. Με την απόφαση αυτή της ΚΕΗ, η επιτυχία της (με τις πλάτες της κυβέρνησης) να προσελκύσει ιδιωτικά κεφάλαια στην Ελλάδα αντιστρέφεται πλήρως. Μέσα στο 2021 η ΚΕΗ κατάφερε να συλλέξει κεφάλαια ύψους περίπου 3 δισεκατομμυρίων ευρώ. Από αυτά, τα 1,3 που εισέπραξε για τον ΔΕΔΔΗΕ τα χρησιμοποίησε για να αντιμετωπίσει την κρίση επιδοτώντας (γενναιόδωρα) το ρεύμα για τους καταναλωτές. Σκοπεύει να δαπανήσει ακόμα 1,3 δισεκατομμύρια για την εξαγορά στην Ρουμανία. Μηδέν εις το πηλίκο.

Ειδικότερα για τον κλάδο του ηλεκτρισμού, η αποεπένδυση αυτή βρίσκεται σε πλήρη αντίθεση με τα πλάνα για την αναβάθμιση του δικτύου στην χώρα και τις φιλόδοξες προοπτικές (σχεδόν φαραωνικές) για υποδομές όπως έξυπνους μετρητές και εξηλεκτρισμό της αυτοκίνησης. Ακόμα και αν για καλή μας τύχη αποφευχθούν οι "λευκοί ελέφαντες" που προγραμματίζονται, το δίκτυο διανομής στην χώρα, που είναι (όπως και αυτό της Ρουμανίας!) από τα χαμηλότερης ποιότητας στην Ευρώπη θα χρειαστεί σημαντικές (πιθανόν τεράστιες) επενδύσεις για να μπορέσει να υποστηρίξει την λειτουργία του συστήματος σε ομαλές συνθήκες - πόσο μάλλον σε συνθήκες "εξηλεκτρισμού των πάντων" (ο Τύπος πρόσφατα - μετά από 60 χρόνια λειτουργίας του δικτύου - ανακάλυψε με τρόμο, ότι μόνο το 16%  είναι υπογειωμένο). 

Ποια θα είναι η επίπτωση στην αγορά ηλεκτρισμού - δηλαδή στους Έλληνες καταναλωτές; Η Διοίκηση της ΚΕΗ για να "χρυσώσει το χάπι" εμφάνισε ως δικαιολογία για την επένδυση στην Ρουμανία το ότι αυτή θα επιτρέψει στην ΚΕΗ να αναπληρώσει την απώλεια μεριδίου αγοράς που θα έχει στην ελληνική αγορά. Αυτό ακούγεται ως μαύρο ανέκδοτο (θα σου δώσω κάτι που ήμουν ήδη υποχρεωμένος να παραχωρήσω από το 2019), αλλά δεν μπορεί να υποτιμηθεί η αξία του - ειδικά αν το μερίδιο της ΚΕΗ πέσει κάτω από το 35% της αγοράς. Αμφιβάλλουμε όμως ότι (οποιαδήποτε) ελληνική κυβέρνηση θα αποδεχθεί να απωλέσει τον έλεγχο της αγοράς ηλεκτρισμού. Θα προτιμήσει να εκθέσει την Διοίκηση για τις έωλες υποσχέσεις της.

Η Διοίκηση της ΚΕΗ; Αυτή θα πρέπει να διαχειριστεί τα συμφέροντα δύο Αφεντάδων της. Του νυν και του προηγούμενου. Αυτό μπορεί να είναι ωφέλιμο για την έκβαση της υπόθεσης και να διευκολύνει την επίτευξη αμοιβαίου οφέλους (όπως πρέπει και μπορεί να επιτευχθεί από μια ελεύθερη επιχειρηματική συναλλαγή). Μπορεί όμως να δημιουργήσει και σκιές. Για να αποφευχθούν οποιαδήποτε προβλήματα θα ήταν καλό να υπάρξει η ισχυρότερη δυνατή πολιτική δέσμευση - και αυτή υποθέτει κανείς ότι θα είναι ευκολότερο να δοθεί μετά από τις εκλογές.

Τέλος, o γράφων, όπως προαναφέρθηκε, δεν έχει την ικανότητα ούτε την πληροφόρηση για να  αξιολογήσει τους "γεωστρατηγικούς" στόχους του εγχειρήματος. Θυμάται όμως ότι έχει ακούσει στο μακρινό παρελθόν παρόμοια λόγια. Που του φέρνουν  στο μυαλό το σχόλιο του Ταλλευράνδου για τους Βουρβόνους μετά την επάνοδό τους στην εξουσία: "Δεν έμαθαν τίποτα, δεν ξέχασαν τίποτα".

* Ο προσεκτικός αναγνώστης θα παρατηρήσει ότι το παρόν σημείωμα δεν θα υπήρχε λόγος να γραφεί αν η ΚΕΗ είχε ιδιωτικοποιηθεί πλήρως και λειτουργούσε σε μια επαρκώς ανταγωνιστική αγορά. 


17/12/22

Γιατί Διαφημίζεται ο ΔΕΔΔΗΕ;

Παρακολουθώντας πρόσφατα ένα παιχνίδι καλαθοσφαίρισης (όχι πολύ ενδιαφέρον είναι η αλήθεια)  παρατήρησα κατά την διάρκεια του timeout στις πινακίδες του γηπέδου ένα μήνυμα να περνάει περιοδικά - σε έντονο πορτοκαλί φόντο: "Ένα δίκτυο ενέργειας για όλους - deddie.gr". Το μήνυμα δημιούργησε στο μυαλό μου διάφορους αυθόρμητους συνειρμούς.

Ο πρώτος πήγασε από την φράση "για όλους". Θετικός συνειρμός γιατί υποβάλει την ιδέα της συμπεριληπτικότητας που είναι τόσο της μόδας τελευταία. "Όλοι μαζί θα προχωρήσουμε", "κανείς δεν θα μείνει πίσω", "Όλοι έχουμε δικαίωμα - και κυρίως οι ευάλωτοι - σε ένα δίκτυο ενέργειας" και τα παρόμοια. Ειδικά το τελευταίο με έκανε να νοιώσω ένα γλυκό αίσθημα ασφάλειας και σιγουριάς γιατί αισθάνομαι κάπως ευάλωτος αυτή την περίοδο.

Αμέσως μετά όμως ήρθε ο δεύτερος συνειρμός. "Ένα δίκτυο". Αυτό δεν μου ακούστηκε και πολύ καλό . Ένα; Γιατί μόνο Ένα; Γιατί όχι δύο ή περισσότερα ώστε να έχω επιλογή; Ώστε αν τύχει αυτό το ένα να είναι χαμηλής ποιότητας ή κάπως ακριβό σε σχέση με τις υπηρεσίες που προσφέρει να μπορώ να επιλέξω ένα εναλλακτικό;

Μετά το τέλος του αγώνα, έχοντας ηρεμήσει από την (ελαφριά) έξαψη του παιχνιδιού, επανήλθαν οι σκέψεις για την διαφήμιση του ΔΕΔΔΗΕ υπό το φως πλέον λογικής επεξεργασίας.

Κατανόησα ότι το  "Ένα Δίκτυο" είναι ίσως αναπόφευκτο. Δεν είναι τεχνικά εφικτό να έχω επιλογή δικτύου (όπως έχω στο κινητό τηλέφωνο). Αν όμως είναι έτσι ποιος λόγος υπάρχει να μου το θυμίζουν; Όταν η εναλλακτική είναι Κανένα Δίκτυο; Είναι δυνατόν να υπάρχει δίκτυο μόνο για μερικούς και όχι για όλους; (με την προϋπόθεση ότι πληρώνουν!). Και το χειρότερο. Αισθάνθηκα άσχημα όταν σκέφτηκα ότι την δαπάνη για την διαφήμιση αυτή την πληρώνουν τελικά αυτοί στους οποίους απευθύνεται. Γιατί ενώ για ένα άλλο αγαθό την πληρώνουν αυτοί που τελικά θα το αγοράσουν, για τον ΔΕΔΔΗΕ δεν υπάρχει επιλογή - ό ίδιος το λέει "Ένα δίκτυο για όλους" - αν δεν σας αρέσει πρόβλημα σας.

Υποπτεύομαι ότι το πρόβλημα της δαπάνης για διαφήμιση (και χορηγίες από ότι μαθαίνω σε ποδοσφαιρικές ομάδες) το λύνει ο έλεγχος της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας όταν εγκρίνει το "Απαιτούμενο έσοδο" του ΔΕΔΔΗΕ. Ότι δηλαδή η δαπάνη για διαφήμιση δεν περιλαμβάνεται στο έσοδο αυτό και τελικά επιβαρύνει τα κέρδη των μετόχων του ΔΕΔΔΗΕ (της παρούσας κυβέρνησης και των πρόσφατα εισελθόντων Αυστραλών επενδυτών).

Η μήπως η υποψία μου είναι λάθος; Να ένα ερώτημα προς την Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας. Αναμένουμε με ενδιαφέρον την απάντηση.



5/12/22

Ο Γιάννης και το Θεριό Φοβούνται και Παγώνουν τον Δείκτη Τιμών Ρεύματος τον Νοέμβριο

Ο Δείκτης Τιμών Ρεύματος με στοιχεία Νοεμβρίου 2022 που υπολογίζει το allazorevma.gr, η πρώτη ιστοσελίδα σύγκρισης τιμών ρεύματος στην Ελλάδα, είχε μικρή μείωση σε σχέση με τον δείκτη με στοιχεία  Οκτωβρίου. Ο Δείκτης Τιμών είχε μείωση από 247,26 σε 244,53 ευρώ την μεγαβατώρα.  

Οι ρυθμιζόμενες χρεώσεις, στις οποίες το allazorevma.gr  περιλαμβάνει την κρατική επιδότηση των 238 ευρώ την  μεγαβατώρα (για τον Νοέμβριο), αυξήθηκαν από -369,17 σε -171,17 ευρώ την μεγαβατώρα - έγιναν δηλαδή λιγότερο πιστωτικές. Αποτέλεσμα της δεύτερης σε συνέχεια μείωσης της επιδότησης μετά τον Οκτώβριο. Υπενθυμίζουμε ότι από τον Οκτώβριο οι ρυθμιζόμενες χρεώσεις αυξήθηκαν επίσης λόγω της (μόνιμης) ανατίμησης των χρεώσεων για τις ΥΚΩ. Η επιβάρυνση αυτή είναι 11 ευρώ την κιλοβατώρα για τον μέσο οικιακό καταναλωτή ή 41 ευρώ τον χρόνο (για 3.750 κιλοβατώρες).

Ο Δείκτης Ανταγωνιστικών Τιμών Ρεύματος για οικιακούς καταναλωτές,  περιλαμβανομένου του ΦΠΑ μειώθηκε σημαντικά από 602,43 σε 401,86 ευρώ την μεγαβατώρα. Οι τιμές των εναλλακτικών παρόχων κυμάνθηκαν από 362,41 έως 442,40 με μέσο όρο τα 399,53 ευρώ την μεγαβατώρα μειωμένο σημαντικά σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα (618,46). Συνολικά, σε 12μηνη βάση (12/21-11/22), η μέση τιμή των εναλλακτικών παρόχων (πριν τις επιδοτήσεις) αυξήθηκε κατά 64% ενώ ο συνολικός δείκτης ανταγωνιστικών χρεώσεων που περιλαμβάνει και την ΔΕΗ αυξήθηκε κατά 62%. 

Στο πρώτο Πίνακα που ακολουθεί φαίνεται η εξέλιξη του κόστους της αγοράς και των τιμών των εναλλακτικών και της ΚΕΗ (γνωστής ως ΔΕΗ) τους τελευταίους 12 μήνες. Στον Δεύτερο Πίνακα παρουσιάζεται συνοπτικά το τι θα πλήρωναν οι καταναλωτές με και χωρίς την επιδότηση από την αρχή της κρίσης μέχρι σήμερα. 

Τον Νοέμβριο η χονδρική τιμή είχε μικρή πτώση (-2%) μετά από την σημαντική πτώση του Οκτωβρίου. Ο Δείκτης Τιμών Λιανικής έμεινε σταθερός γιατί η επιδότηση μειώθηκε αναλογικά με τις μειώσεις που έκαναν οι Πάροχοι στα τιμολόγιά τους. Η συμπεριφορά αυτή των Παρόχων είναι πιθανόν αποτέλεσμα της εμπειρίας που απέκτησαν στην διάρκεια των προηγούμενων μηνών ή του φόβου τους ότι αν συνεχίσουν με τα υπερμεγέθη περιθώρια τα κέρδη τους θα φορολογηθούν από το κράτος.





1/12/22

Ρήτρες Αναπροσαρμογής: Ας Αφήσουμε Όλα τα Λουλούδια να Ανθίσουν!

Οι Ρήτρες Αναπροσαρμογής έκαναν πάλι την εμφάνισή τους στην λιανική αγορά ρεύματος- αυτή την φορά από την πίσω πόρτα. Άτυπα, ντροπαλά και "στο μιλητό", ορισμένοι Πάροχοι προτείνουν στους πελάτες τους να τους χρεώνουν με τιμολόγια βασισμένα στο (ιστορικό) κόστος προμήθειας από την χονδρική. Αντί να ακολουθούν την κρατική συνταγή της προθεσμιακής τιμής για τον επόμενο μήνα. Χωρίς να χάνουν το πλεονέκτημα της επιδότησης από το ΤΕΜ. Η χρέωση με το ιστορικό κόστος προμήθειας (συν ένα προκαθορισμένο περιθώριο μικτού κέρδους για τον Πάροχο) είναι ο καλύτερος (δηλαδή πιο διαφανής) τρόπος να χρεώνεται η περίφημη ρήτρα αναπροσαρμογής.

Η άποψη του allazorevma.gr είναι ότι αυτή είναι μια θετική εξέλιξη για την αγορά. Δεν ξέρουμε αν η πρακτική είναι νόμιμη αλλά είναι ηθική και κυρίως αποτελεσματική. 

Είναι ηθική γιατί όπως προαναφέραμε είναι διαφανής. Το πραγματικό πρόβλημα με τις ρήτρες δεν ήταν ποτέ το ύψος της χρέωσης αλλά η σύγχυση που προκαλούσε στους καταναλωτές. Οι πιο καινοτόμοι από τους Παρόχους είχαν,  ήδη πριν το κράτος αποφασίσει να ρυθμίσει την αγορά, σχεδιάσει προϊόντα που ήταν μεταβλητά και συγχρόνως απλά, έντιμα και κατανοητά - του τύπου κόστος + περιθώριο. 

Είναι αποτελεσματική γιατί δίνει περισσότερες επιλογές στους καταναλωτές. Είναι όμως ωφέλιμη και για τους παρόχους - ιδιαίτερα τους μικρότερους από αυτούς - γιατί μειώνει τις ανάγκες τους για κάλυψη του κινδύνου της χονδρικής. Βοηθάει όμως και το κράτος γιατί θα ελαττώσει την πίεση των κακόβουλων που κατηγορούν την κυβέρνηση ότι με την δική της συνταγή έχουν εκτιναχθεί τα περιθώρια των Παρόχων στα ύψη.

Είναι αυτό που οι αγγλοσάξονες (και ορισμένοι Έλληνες αγγλομαθείς) ονομάζουμε πρόταση "win-win". Η "καζάν-καζάν" αν προτιμάτε κάτι πιο ανατολίτικο. Ας αφήσουμε όλα τα λουλούδια να ανθίσουν, όπως θα έλεγε και ο Μεγάλος Τιμονιέρης.



23/11/22

Τα Αποτελέσματα 9μήνου της ΚΕΗ είναι Ανησυχητικά

Διαβάζοντας κανείς τις ειδήσεις - ακόμα και στον ειδικό Τύπο -  σχετικά με τα αποτελέσματα 9μήνου της Κρατικής Επιχείρησης Ηλεκτρισμού (γνωστής ως ΔΕΗ) - μένει με την εντύπωση ότι όλα πάνε καλά. Η εντύπωση είναι απατηλή. Η ΚΕΗ είναι ζημιογόνα, χάνει ρευστό, αυξάνει τον δανεισμό της και δημιουργεί προβλήματα ανταγωνισμού στην αγορά ηλεκτρισμού. Η μόνη ευχάριστη νότα, ειδικά για τους καημένους τους επενδυτές που αγόρασαν πέρυσι τέτοιο καιρό μετοχές στα 9 ευρώ (που τώρα αξίζουν 6,3), είναι η υπόσχεση της Διοίκησής της ότι την επόμενη χρονιά ... θα μοιράσει μέρισμα.

Ο Τύπος μας διαβεβαιώνει ότι το EBITDA της ΚΕΗ αυξήθηκε. Σε απόλυτα νούμερα αυτό είναι αληθές. Αλλά ως ποσοστό του κύκλου εργασιών (και αυτός είναι ο σημαντικός αριθμός) μειώθηκε στο μισό σε σχέση με το 9μηνο του '21. Το επαναλαμβανόμενο EBITDA είναι στο 7,5% περίπου (από 17% πέρσι). Για επιχείρηση ενός κλάδου, που έχει σε κανονικές συνθήκες περιθώριο της τάξης του 30%, η επίδοση αυτή και μάλιστα επιδεινούμενη, μπορεί να χαρακτηριστεί απελπιστική.

Ο γράφων δεν είδε στον Τύπο την πληροφορία ότι η ΚΕΗ είχε λογιστικές ζημίες στο 9μηνο - διπλάσιες από την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Ακόμα χειρότερα, στην διάρκεια του 9μηνου η ΚΕΗ "έκαψε", για την λειτουργία της και μόνο, το τεράστιο ποσό των 1,4 δισεκατομμυρίων ευρώ. Όπως είχαμε παρατηρήσει και στον σχολιασμό των Αποτελεσμάτων του 6μήνου, το ποσό αυτό είναι λίγο μεγαλύτερο από το έσοδο της ΚΕΗ από την πώληση του 49% του ΔΕΔΔΗΕ. Αν η ΚΕΗ δεν είχε πωλήσει τον ΔΕΔΔΗΕ, τα ταμειακά της διαθέσιμα την 30/9/22 θα ήταν στα 700 εκατομμύρια περίπου αντί των 2 δισ. που τώρα διαθέτει Τα οποία είναι 800 εκατομμύρια λιγότερα από τη αρχή του χρόνου.

Τα 2 δισεκατομμύρια που διαθέτει λοιπόν η ΔΕΗ είναι σε μεγάλο βαθμό τα έσοδα από την αύξηση κεφαλαίου του περασμένου Νοεμβρίου. Για να τα προφυλάξει, αύξησε τον καθαρό δανεισμό της μέσα στο 9μηνο κατά 800 εκατομμύρια ευρώ. 

Υπάρχουν όμως και ορισμένα καλά νέα. Η Διοίκηση έκανε αυξημένες προβλέψεις για επισφαλείς απαιτήσεις. Σε αντίθεση με την περσινή περίοδο όταν είχε προβεί σε αντιστροφή προβλέψεων με σκοπό να ωραιοποιήσει τα αποτελέσματα. Επίσης, σε αντίθεση με σχολιαστές που ρέπουν στον λαϊκισμό, βλέπουμε θετικά την αύξηση των δαπανών μισθοδοσίας. Η ΚΕΗ ποτέ δεν υπέφερε από την δαπάνη για αμοιβές του προσωπικού της και δεν πρόκειται ποτέ να κινδυνεύσει από αυτές. Ας σημειωθεί με την ευκαιρία ότι ήδη στα αποτελέσματα του 6μήνου έχει ανακοινωθεί σημαντική μείωση των αμοιβών της Διοίκησης.

Καλό νέο είναι επίσης ότι υπάρχει σχετική συγκράτηση στις επενδύσεις, αν και η πρωτοκαθεδρία του δικτύου χρειάζεται να εξετασθεί με προσοχή (λόγω της ύπαρξης των ιδιωτών επενδυτών στον ΔΕΔΔΗΕ που έχουν συμφέρον στην ταχύτερη δυνατή αύξηση της "ρυθμιζόμενης βάσης").  Πάντως, διατηρώντας στην ουσία τα έσοδα από την αύξηση του κεφαλαίου ασφαλή, η Διοίκηση της ΔΕΗ θα μπορέσει να τιμήσει την υπόσχεσή της για παροχή μερίσματος του χρόνου στους μετόχους της. Ο γράφων έχει ήδη προ πολλού πλειοδοτήσει με την (ομολογουμένως ακραία) πρόταση να επιστρέψει όλα τα χρήματα στους μετόχους μέσω γενικευμένης επαναγοράς μετοχών και να ξεχάσει τις επενδύσεις που έχει προαναγγείλει. Γιατί αυτές είναι σχεδόν όλες malinvestments. Λάθος για την Επιχείρηση, το κράτος και τους πολίτες.

Τέλος, η ΚΕΗ δίνει την πληροφορία που στοιχειοθετεί, με πειστικό τρόπο κατά τον γράφοντα, την κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης στην αγορά λιανικής. Ανακοινώνοντας αρνητικό EBITDA για την λειτουργία της Εμπορίας. Ακόμα ένα στοιχείο που ίσως βοηθήσει την Επιτροπή Ανταγωνισμού (σε συνεργασία με την ΡΑΕ) να επισπεύσει την ελεγκτική διαδικασία που ξεκίνησε πέρσι - περίπου αυτή την εποχή.

12/11/22

Η Έλλειψη Ανταγωνισμού Υπονομεύει την Πολιτική των Επιδοτήσεων στο Ρεύμα

Η Ελληνική κυβέρνηση είναι πράγματι πολύ γενναιόδωρη στην επιδότηση του ρεύματος. Αυτή η γενναιοδωρία όμως δεν είναι απαραίτητα προς όφελος των καταναλωτών - τουλάχιστον σε ένα μέρος της. Το ποσό που πληρώνει ένας καταναλωτής μειώνεται βέβαια (και αυτό αναγράφεται στον λογαριασμό ξεχωριστά) από την επιδότηση. Η συνολική δαπάνη όμως εξαρτάται και από τον μειωτέο. Την τιμή (και το ποσό) που χρεώνει ο πωλητής.

Η οικονομική θεωρία προβλέπει ότι για αγαθά των οποίων  η ζήτηση επηρεάζεται λίγο από την τιμή - και το ρεύμα ως βασικό αγαθό είναι τέτοιο - πράγματι οι καταναλωτές επωφελούνται το μεγαλύτερο μερίδιο της επιδότησης. Αυτό είναι το καλό νέο. Το κακό νέο είναι ότι για να επιτευχθεί αυτό το ευνοϊκό για τους καταναλωτές αποτέλεσμα πρέπει να υπάρχει ανταγωνισμός στην αγορά. Δηλαδή οι πωλητές να μην έχουν δύναμη να επηρεάσουν τις τιμές. 

Τι συμβαίνει στην πράξη στην χώρα μας; Κατ' αρχάς επιβεβαιώνεται ότι η ζήτηση για το ρεύμα είναι ανελαστική. Το allazorevma.gr  χρησιμοποιώντας τα στοιχεία της τιμοληψίας που διενεργεί σε συνδυασμό με τα στοιχεία που δημοσιεύουν ο ΑΔΜΗΕ και το ΕΧΕ για την κατανάλωση υπολόγισε ότι για κάθε μια ποσοστιαία μονάδα αύξησης των τιμών η ζήτηση ρεύματος μειώνεται κατά μισή μονάδα. Όπως αναμενόταν από την θεωρία, η λεγόμενη ελαστικότητα της ζήτησης είναι αρνητική και μικρότερη του ένα. Υπολογίστηκε στο -0,51*. Η ζήτηση είναι "ανελαστική". Το πόσο καταναλώνουμε έχει μικρή σχέση με την τιμή. Όταν η τιμή μειώνεται και η κατανάλωση μένει περίπου σταθερή, το ποσό της επιδότησης μειώνει κατευθείαν την δαπάνη των νοικοκυριών. Η επιδότηση μεταφέρεται σχεδόν όλη στους καταναλωτές.

Υπάρχει όμως ανταγωνιστική αγορά στην χώρα μας ώστε να μεταφερθεί πλήρως η επιδότηση στους καταναλωτές; Δυστυχώς όχι. Η λιανική αγορά ρεύματος στην Ελλάδα (είκοσι χρόνια μετά την "απελευθέρωσή" της) έχει τον μεγαλύτερο βαθμό συγκέντρωσης (δηλαδή ολιγοπωλιακής δύναμης) από όλες σχεδόν τις αγορές των χωρών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Με δεσπόζοντα Πάροχο την Κρατική Επιχείρηση Ηλεκτρισμού (γνωστή ως ΔΕΗ).

Η εμπειρία από την εφαρμογή της νέας διαδικασίας τιμολόγησης στο ρεύμα από τον Αύγουστο επιβεβαιώνει - με τρανταχτό θα έλεγε κανείς τρόπο - την θεωρητικά προβλεπόμενη αρνητική επίπτωση της έλλειψης ανταγωνισμού. Τους τρείς μήνες της εφαρμογής της νέας διαδικασίας τα μικτά περιθώρια των Παρόχων ρεύματος τριπλασιάστηκαν σε σχέση την αμέσως προηγούμενη περίοδο και έφθασαν τον Οκτώβριο στο ύψος του 60%! Αυτή η αύξηση έχει προφανώς ως αιτία την αύξηση του κόστους που επέφερε η νέα διαδικασία, αλλά οι τιμές σε μια αγορά που λειτουργεί ομαλά δεν εξαρτώνται μόνο από το κόστος - εξαρτώνται και από τον ανταγωνισμό. Άλλο πράγμα οι τιμές και άλλο το κόστος παραγωγής ενός αγαθού. Είναι προφανές ότι ο ανταγωνισμός δεν λειτουργεί. Αναμενόμενο δεδομένης της ολιγοπωλιακής δομής της αγοράς. 

Η ανάλυση που προηγήθηκε είναι ένα πρόχειρο πλαίσιο που έχει στόχο να αξιολογηθούν οι κυβερνητικές πολιτικές, οι αντιδράσεις της αντιπολίτευσης και η δραστηριότητα των ανεξάρτητων θεσμών - της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας και της Επιτροπής Ανταγωνισμού. Ο γράφων δεν θα κάνει καμία αξιολόγηση. Ανακράζει μόνο όπως ο αείμνηστος σχολιαστής του μπάσκετ ευρισκόμενος στην υπέρτατη έξαψη : "Δεν περιγράφω άλλο!" 


* Ο υπολογισμός του allazorevma.gr έγινε για το διάστημα ενός χρόνου. Συνεπώς προσεγγίζει την μακροχρόνια ελαστικότητα της ζήτησης. Η σχετική βιβλιογραφία αναφέρει ότι η βραχυπρόθεσμη ελαστικότητα της ζήτησης για το ρεύμα είναι περίπου 6 φορές μικρότερη από την μακροπρόθεσμη - αυτό σημαίνει μια εξαιρετικά ανελαστική ζήτηση - μικρότερη από -0,1. Πράγμα που ενισχύει την ανάλυση του παρόντος,

9/11/22

Βάζουμε και το Ρεύμα στο Καλάθι του Νοικοκυριού!

Τα νοικοκυριά στη χώρα μας δαπανούν κατά μέσο όρο περίπου 312 ευρώ τον μήνα για τρόφιμα (και ποτά εκτός αλκοολούχων)*. Ένα καλάθι από αυτά προωθείται από την κυβέρνηση ώστε να περιοριστούν οι δαπάνες των καταναλωτών για τρόφιμα - που είναι είδη πρώτης ανάγκης.

Τα νοικοκυριά όμως καταναλώνουν και ρεύμα - βασική ανάγκη και αυτή. Η μέση μηνιαία κατανάλωση φθάνει κατά μέσο όρο στις 412 κιλοβατώρες*. Συνεπώς μηνιαία δαπάνη που μπορεί να κυμανθεί από 100 μέχρι 140 ευρώ τον μήνα**. 

Το αξιοσημείωτο είναι ότι η δυνατότητα εξοικονόμησης από την επιλογή του φθηνότερου προμηθευτή ρεύματος είναι πιθανότατα ίση ή μεγαλύτερη από την επιλογή όλων των τροφίμων από το καλάθι της νοικοκυράς. Ενός καταναλωτής ρεύματος που αλλάζει από τον ακριβότερο στον φθηνότερο Πάροχο μπορεί να εξοικονομήσει μέχρι και 40 ευρώ τον μήνα. Είναι πολύ αμφίβολο αν θα εξοικονομήσει τόσα από τα τρόφιμα του καλαθιού - αν μάλιστα δεν θέλει να κάνει εκπτώσεις στην ποιότητα.

Η κυβέρνηση λοιπόν καλό είναι να βάλει και τo ρεύμα στο "καλάθι του νοικοκυριού". Υπενθυμίζοντας συγχρόνως στους καταναλωτές ότι οι τιμές του ρεύματος, που παρά την γενναιόδωρη επιδότηση είναι αυξημένες κατά 30% σε σχέση με το 2021, είναι τώρα πιο διαφανείς - χωρίς ρήτρες - και η αλλαγή παρόχου ευκολότερη - χωρίς κανένα κόστος. 

Αν το κράτος αδιαφορήσει, υπάρχει ευτυχώς το allazorevma.gr που από το 2015 βοηθάει τους Έλληνες καταναλωτές να επιλέγουν την φθηνότερη τιμή για το ρεύμα που καταναλώνουν.

*Ποσά από την έρευνα της ΕΛΣΤΑΤ για τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς για το 2021
** Με βάση τον Δείκτη Τιμών που καταρτίζει κάθε μήνα το allazorevmα.gr

7/11/22

Σταθερός ο Δείκτης αλλά Μύλος με τα Κέρδη των Παρόχων

Ο Δείκτης Τιμών Ρεύματος με στοιχεία Οκτωβρίου 2022 που υπολογίζει το allazorevma.gr, η πρώτη ιστοσελίδα σύγκρισης τιμών ρεύματος στην Ελλάδα, είχε μικρή αύξηση σε σχέση με τον δείκτη με στοιχεία  Σεπτεμβρίου. Ο Δείκτης Τιμών είχε αύξηση από 237,85 σε 247,26 ευρώ την μεγαβατώρα.  

Οι ρυθμιζόμενες χρεώσεις, στις οποίες το allazorevma.gr  περιλαμβάνει την κρατική επιδότηση των 436 ευρώ την  μεγαβατώρα (για τον Οκτώβριο), αυξήθηκαν από  -572,17 σε -369,17 ευρώ την μεγαβατώρα - έγιναν δηλαδή λιγότερο πιστωτικές. Αποτέλεσμα της μείωσης της επιδότησης μετά το ρεκόρ του Σεπτεμβρίου. Ας σημειωθεί ότι από τον Οκτώβριο οι ρυθμιζόμενες χρεώσεις αυξήθηκαν επίσης λόγω της (μόνιμης) ανατίμησης των χρεώσεων για τις ΥΚΩ. Η επιβάρυνση αυτή είναι 11 ευρώ την κιλοβατώρα για τον μέσο οικιακό καταναλωτή ή 41 ευρώ τον χρόνο (για 3.750 κιλοβατώρες).

Ο Δείκτης Ανταγωνιστικών Τιμών Ρεύματος για οικιακούς καταναλωτές,  περιλαμβανομένου του ΦΠΑ μειώθηκε σημαντικά από 797,94 σε 602,43 ευρώ την μεγαβατώρα. Οι τιμές των εναλλακτικών παρόχων κυμάνθηκαν από 567,11 έως 698,30 με μέσο όρο τα 618,36 ευρώ την μεγαβατώρα μειωμένο σημαντικά σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα (805,81). Συνολικά, σε 12μηνη βάση (11/21-10/22), η μέση τιμή των εναλλακτικών παρόχων αυξήθηκε κατά 240% ενώ ο συνολικός δείκτης ανταγωνιστικών χρεώσεων που περιλαμβάνει και την ΔΕΗ αυξήθηκε κατά 215%. 

Στο πρώτο Πίνακα που ακολουθεί φαίνεται η εξέλιξη του κόστους της αγοράς και των τιμών των εναλλακτικών και της ΚΕΗ (γνωστής ως ΔΕΗ) τους τελευταίους 12 μήνες. Στον Δεύτερο Πίνακα παρουσιάζεται συνοπτικά το τι θα πλήρωναν οι καταναλωτές με και χωρίς την επιδότηση από την αρχή της κρίσης μέχρι σήμερα. 

Τον Οκτώβριο η χονδρική τιμή είχε πολύ σημαντική πτώση (-43%) σε σχέση με τον Σεπτέμβριο. Ο Δείκτης Τιμών Λιανικής έμεινε όμως σταθερός γιατί μειώθηκε αντίστοιχα και η επιδότηση. Οι Πάροχοι, με προεξάρχοντα τον δεσπόζοντα (την ΚΕΗ, γνωστή ως ΔΕΗ), "αστόχησαν" και πάλι στις αυξήσεις τους (προς τα πάνω!). Το αποτέλεσμα ήταν η εκτόξευση των ήδη αυξημένων τους δυο προηγούμενους μήνες μικτών περιθωρίων τους που έφθασαν στα επίπεδα του 60%. Το Κράτος δήλωσε ήδη ότι θα τους πάρει πίσω ότι κέρδη έκαναν. Μύλος.







3/11/22

Η Πρώτη Ιστοσελίδα Σύγκρισης Τιμών Ενέργειας Έγινε Επτά Χρονών!

Το allazorevma.gr, η πρώτη ιστοσελίδα σύγκρισης τιμών ενέργειας στην Ελλάδα, έφτασε τα επτά χρόνια λειτουργίας του. Τα πιο δύσκολα. Γεννημένο το καλοκαίρι του 2015, αντιμετώπισε την αδιαφορία του κράτους, την ανοχή του κλάδου στην πλειοψηφία του και την ανοικτή εχθρότητα από ορισμένους. Το ότι δεν ήταν θνησιγενές αποτέλεσε έκπληξη για πολλούς. Η ανεξαρτησία, η αντικειμενικότητα και η αξιοπιστία φάνηκε ότι δεν είχαν  πολλούς φίλους. Στην αρχή τουλάχιστον.

Επτά χρόνια μετά, το allazorevma.gr είναι ακόμα εδώ. Η ιστοσελίδα απέκτησε στο διάστημα αυτό 1 εκατομμύριο μοναδικούς χρήστες και οι καταναλωτές που το χρησιμοποίησαν για να αλλάξουν τον Πάροχό  τους ρεύματος ή φυσικού αερίου μετριούνται πλέον σε δεκάδες χιλιάδες. Κάθε μέρα επισκέπτονται την σελίδα εκατοντάδες καταναλωτές κάνοντας την έρευνα αγοράς τους για ρεύμα και αέριο.

Το allazorevma.gr είναι λοιπόν η πρώτη ιστοσελίδα τιμών ενέργειας στην Ελλάδα. Είναι η πρώτη χρονικά αλλά είναι επίσης η πρώτη σε απήχηση. Αυτό φαίνεται από την κίνηση της ιστοσελίδας σε σχέση με άλλες στο Διαδίκτυο και επιβεβαιώθηκε από πρόσφατη έρευνα που έγινε για λογαριασμό της Επιτροπής Ανταγωνισμού.

Δεν είναι όμως μόνο αυτές οι πρωτιές του allazorevma.gr. 

  • Είναι η πρώτη και η μόνη μέχρι στιγμής ιστοσελίδα που δίνει την ευκαιρία στους χρήστες να αξιολογήσουν τους Παρόχους τους.
  • Ήταν η πρώτη που έδωσε την ευκαιρία στους χρήστες της να δουν αποτελέσματα με υπολογισμό της περίφημης ρήτρας αναπροσαρμογής που τόσο ταλάνισε την αγορά τα τελευταία  χρόνια.
  • Είναι η πρώτη και μέχρι στιγμής η μοναδική  που έδωσε την δυνατότητα διαφανούς σύγκρισης για συνδυαστικά προγράμματα ρεύματος και φυσικού αερίου
  • Είναι ο μόνος παράγοντας της αγοράς που δημοσιεύει μηνιαίο δείκτη τιμών του ρεύματος έτσι ώστε ο δημόσιος διάλογος να διεξάγεται με επαρκή διαφάνεια.
  • Τέλος, αλλά ίσως το πιο σημαντικό, παρεμβαίνει κριτικάροντας τις κρατικές επεμβάσεις στην αγορά προτείνοντας συγχρόνως εναλλακτικές λύσεις. 

Το allazorevma.gr ήρθε για να μείνει. Ακόμα καλύτερα, θα βελτιωθεί θα μεγαλώσει, θα προσφέρει νέες καινοτομικές υπηρεσίες στους Έλληνες πολίτες - καταναλωτές. Έστω και αν με τις υπηρεσίες που έχει ήδη προσφέρει θα έπρεπε να αμειφθούν οι δημιουργοί του με ισόβια δωρεάν σίτιση στο Πρυτανείο.

1/11/22

Πόσο Άνθρακα "Καίει" η Κίνα για Ρεύμα;

Είναι αλήθεια ότι δεν είναι το ερώτημα που απασχολεί αυτή την εποχή τον Έλληνα καταναλωτή ηλεκτρικού ρεύματος. Ίσως όμως θα έπρεπε. Γιατί αυτή η φαινομενικά άσχετη και αδιάφορη πληροφορία δίνει (ένα στιγμιότυπο από) την "μεγάλη εικόνα" που, χωρίς να το αντιλαμβανόμαστε άμεσα, επηρεάζει το παρόν και το μέλλον μας.

Η παραγωγή ηλεκτρισμού στην Κίνα με καύση άνθρακα το 2020 ήταν 4.755 TWh (Τεραβατώρες). Την ίδια χρονιά στην Ελλάδα η παραγωγή με καύση λιγνίτη ήταν κάτω από 10 TWh. Τα στοιχεία για την Κίνα φαίνονται στο παρακάτω διάγραμμα όπου επίσης εμφανίζονται τα αντίστοιχα στοιχεία για τις ΗΠΑ: Παραγωγή 750 TWh με καύση άνθρακα το 2020.

Είναι ενδιαφέρον επίσης ότι η παραγωγή των ανθρακικών σταθμών αυξάνεται συνεχώς στην Κίνα, η οποία χρησιμοποιεί άνθρακα για την παραγωγή ρεύματος με ρυθμό περίπου τριπλάσιο κατά κεφαλή σε σχέση με την Ελλάδα. 

Να λοιπόν μια αχτίδα παρηγοριάς και, γιατί όχι,  περηφάνειας για τους Έλληνες καταναλωτές. Μας στοιχίζει κάτι παραπάνω - αγοράζουμε όμως συγχρόνως περιβαλλοντική αρετή!



25/10/22

Γιατί ο Πάροχος Καθολικής Υπηρεσίας Είναι Τόσο Δημοφιλής;

Μια ευχάριστη έκπληξη από τον ΔΕΔΔΗΕ: Δημοσιεύει (ήδη από το προηγούμενο τρίμηνο) τα στοιχεία των μετρητών στην αγορά ρεύματος με "διαστημική" ταχύτητα - ένα μόνο μήνα μετά το τέλος του τριμήνου. Η απόσταση βέβαια μέχρι το τέλειο* είναι ακόμα μεγάλη αλλά κάθε μακρινή πορεία ξεκινάει με ένα πρώτο βήμα (όπως έχει πει ο Μεγάλος Τιμονιέρης). Τι λένε όμως τα στοιχεία του 3ου Τριμήνου του 2022;

Πρωταθλητής στο τρίμηνο είναι η Ζενίθ που κέρδισε με διαφορά τους περισσότερους πελάτες, γύρω στις 17.000. Ακολουθεί ο Ήρων με περίπου 8.000 και ακόμα πιο μακριά το Φυσικό Αέριο με 4.000 και η Elpedison με 2.000 (οι αριθμοί είναι στρογγυλοποιημένοι). 

Στο σύνολό τους όμως οι Εναλλακτικοί Πάροχοι κέρδισαν στο Τρίμηνο μόνο 1.400 μετρητές, η Κρατική Επιχείρηση Ηλεκτρισμού (γνωστή ως ΔΕΗ) περίπου 1.000 και πρωταθλητής βγήκε ο περίφημος Πάροχος Καθολικής Υπηρεσίας με περίπου 3.500 νέους "πελάτες"**. Πολύ πετυχημένος ο Πάροχος που "εξυπηρετεί" αυτούς που δεν θέλουν ή δεν μπορούν να πληρώσουν τον λογαριασμό τους.

Μια καλύτερη εικόνα παρουσιάζεται στον παρακάτω Πίνακα που εμφανίζει τον αριθμό μετρητών στο τελευταίο 12μηνο *** (30/9/21- 30/9/22). Η Ζενίθ είναι πάλι ο πρωταθλητής με περίπου 54.000 νέους μετρητές. Αισθάνεται όμως την καυτή ανάσα του δευτεραθλητή Παρόχου Καθολικής Υπηρεσίας με περίπου 35.000 καινούργιους "πελάτες". Οι υπόλοιποι εναλλακτικοί Πάροχοι απέκτησαν λιγότερους πελάτες και ορισμένοι έχουν απώλειες. 

Η ΚΕΗ (γνωστή ως ΔΕΗ) έχασε περίπου 85.000 πελάτες μεταξύ 30/9/21 και 30/9/22. Ο ίδιος αριθμός το προηγούμενο δωδεκάμηνο (9/20-9/21) ήταν 333.000. Με τον ρυθμό του πρόσφατου 12μηνου η (μνημονιακή) νομική της υποχρέωση να πέσει κάτω από τον 50% (σε αριθμό μετρητών) που έπρεπε να επιτευχθεί μέχρι τέλος του 2019, υπολογίζουμε ότι θα καλυφθεί σε περίπου 21 χρόνια (το 2043). Πάντα στην διάρκεια του τρέχοντος αιώνα.

* Τα στοιχεία στα οποία αναφερόμαστε αφορούν τους μετρητές Χαμηλής Τάσης στο Διασυνδεδεμένο σύστημα. Λείπουν οι περίπου 800.000 μετρητές των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών για τους οποίους δεν έχει αποσαφηνιστεί αν ο ΔΕΔΔΗΕ δημοσιεύει στοιχεία και αν ναι, που τα καταχωνιάζει.
** Όλοι κέρδισαν νέους πελάτες γιατί το σύνολο των μετρητών αυξήθηκε κατά περίπου 6.000 στο τρίμηνο
*** Ταξινομημένος με βάση τον αριθμό μετρητών στις 30/9/22

21/10/22

Ιδιωτικές ή Κρατικές Ιστοσελίδες Σύγκρισης Τιμών;

Οι αγορές δεν δουλεύουν καλά. Ένας από τους λόγους είναι ότι οι πωλητές - συλλογικά - έχουν κίνητρο να δημιουργούν σύγχυση στους καταναλωτές, γνωρίζοντας ότι αυτοί δεν έχουν την δική τους γνώση για το προϊόν ούτε τον χρόνο για να την αποκτήσουν. Η πληροφορία είναι ένα σπανίζον αγαθό και έχει κόστος. Το πρόβλημα αυτό δεν το λύνει ο ανταγωνισμός όπως απέδειξε θεωρητικά ένας Αμερικανός οικονομολόγος την  δεκαετία του '60 - και του έδωσαν το βραβείο Νόμπελ για αυτό. 

Ο George Stigler (αυτός ήταν ο λεγάμενος) όμως πήγε ένα βήμα παρακάτω από την θεωρητική θεμελίωση του προβλήματος. Έκανε την υπόθεση (το μακρινό 1964) ότι η αποτυχία αυτή της αγοράς θα αντιμετωπιζόταν στο μέλλον από την ίδια την αγορά. Με την ύπαρξη διαμεσολαβητών που θα πωλούσαν μαζικά και φτηνά κατάλληλα επεξεργασμένη πληροφορία στο καταναλωτικό κοινό. Λίγο πολύ προφήτεψε την ύπαρξη των ιστοσελίδων σύγκρισης τιμών. Που επιτυγχάνουν τη δραματική μείωση του κόστους (και της βελτίωσης της ποιότητας) της πληροφορίας για τους καταναλωτές μέσω του Διαδικτύου. Ο Stigler μπορούσε να δεί τι μπορεί να γίνει, δεν μπορούσε όμως να ξέρει πως ακριβώς θα γίνει. Το Διαδίκτυο ήταν 35 χρόνια μακριά.

Το γεγονός ότι η πληροφορία έχει κόστος σημαίνει ότι μπορεί κάποιος να κερδίσει από την παροχή της σε φτηνότερη τιμή. Ο Stigler υπέθετε ότι μπορεί να υπάρξει κερδοφόρο επιχειρηματικό μοντέλο ιδιωτικής επιχείρησης που θα συλλέγει την πληροφορία, θα την επεξεργάζεται και θα την προσφέρει στους καταναλωτές και μάλιστα δωρεάν. Γιατί θα μπορούσε να επιβιώσει από τους ίδιους τους παρόχους που έχουν κίνητρο (όλοι ή μερικοί από αυτούς) να χρησιμοποιήσουν τον διαμεσολαβητή ως ένα πρόσθετο χαμηλού κόστους κανάλι διανομής. Και της οποίας επιχείρησης  η ανεξαρτησία, η αντικειμενικότητα και η αξιοπιστία θα ήταν προϋπόθεση για την ύπαρξή της. Γιατί αν δεν έπειθε για αυτά τους καταναλωτές δεν θα μπορούσε να προκαλέσει το ενδιαφέρον των παρόχων. Αυτό δεν είναι πρωτοφανές. Είναι σχεδόν το ίδιο με το επιχειρηματικό μοντέλο με το οποίο λειτουργούν τα ιδιωτικά Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης. Γενικότερα τα μοντέλα που βασίζονται σε "διπρόσωπες" αγορές.

Αν κανείς έλεγε στον Stigler ότι για να λυθεί το πρόβλημα του κόστους της πληροφόρησης θα χρειαστεί να παρέμβει το κράτος φτιάχνοντας την δική του ιστοσελίδα σύγκρισης τιμών θα γελούσε τρανταχτά. Αν έκανε τον κόπο να επιχειρηματολογήσει (μάλλον απίθανο, καθότι  μέλος της οικονομικής σχολής του Πανεπιστημίου στο Σικάγο) υποθέτουμε ότι θα έλεγε τα παρακάτω. 

  • Κρατική σελίδα; Σύμφωνα με τον νόμο του Milton Friedman (και  αυτός στο Σικάγο) ότι φτιάχνει το κράτος στοιχίζει τριπλάσια από ότι θα στοίχιζε σε ιδιώτες (και παίρνει τριπλάσιο χρόνο - θα μπορούσε να προσθέσει)
  • Η κρατική σελίδα θα αναπτυχθεί με την ευθύνη (πιθανότατα) κακοπληρωμένων υπαλλήλων που κάνουν αγγαρεία ή στην καλύτερη περίπτωση σκοπεύουν να χρησιμοποιήσουν την εμπειρία τους για να βρούν την επόμενη δουλειά τους - κατά προτίμηση στις επιχειρήσεις για τις οποίες οι ίδιοι και η σελίδα υποτίθεται ότι παίζουν τον ρόλο "έντιμου διαμεσολαβητή".
  • Οι ίδιοι υπάλληλοι θα σχεδιάσουν την σελίδα με τρόπο που να καλύπτουν τα νώτα τους σε πρώτη προτεραιότητα έστω και αν με αυτό τον τρόπο αυξάνεται αντί να μειώνεται η σύγχυση των καταναλωτών. 

Η ελληνική εμπειρία σχετικά με τις ιστοσελίδες σύγκρισης τιμών στις ενεργειακές αγορές ρεύματος και αερίου επιβεβαιώνουν ότι ο Stigler είχε προφητικές ικανότητες (αν η υπόθεσή μας είναι σωστή!)

Στην Ελλάδα το κράτος αποφάσισε να κάνει την δική του σελίδα τέσσερα χρόνια μετά την έναρξη λειτουργίας πετυχημένων ιστοσελίδων που είχαν αναπτυχθεί από ιδιωτικές επιχειρήσεις. Η ανάπτυξη στοίχισε 10 φορές παραπάνω από τις ιδιωτικές (και όχι τρείς όπως υπολόγιζε ο Friedman!) και πήρε 4πλασιο περίπου χρόνο (Ο κρατικός οργανισμός αγνόησε την πρόταση μιας από τις υπάρχουσες σελίδες να του παράσχει δωρεάν τον αλγόριθμό του).

Υπάλληλοι που ήταν οι βασικοί υπεύθυνοι για την ανάπτυξη της κρατικής ιστοσελίδας αποχώρησαν από τον κρατικό οργανισμό πολύ γρήγορα για να εργαστούν σε επιχείρηση του κλάδου (και μάλιστα κρατική!). 

Η ιστοσελίδα δεν λειτουργεί με δημόσια διαθέσιμες αρχές και κανόνες αλλά δίνει τη  δυνατότητα και την ευθύνη στους ίδιους τους Παρόχους να ερμηνεύουν όπως αυτοί νομίζουν τα δικά τους προϊόντα. Ο σχεδιασμός είναι τέτοιος ώστε οι αρμόδιοι της κρατικής αρχής να μην έχουν παρά τυπική ευθύνη για τα δεδομένα που εισάγουν οι Πάροχοι. Τα αποτελέσματα είναι πολλές φορές ιλαροτραγικά. 

Η λειτουργικότητα της ιστοσελίδας - κυρίως λόγω της προσπάθειας να καλύπτει γραφειοκρατικές απαιτήσεις - είναι τόσο προβληματική που, τρία χρόνια μετά την  λειτουργία της και παρά την δωρεάν δημοσιότητα που έχει δοθεί από το κράτος στην ύπαρξή της, η επισκεψιμότητα της, - σύμφωνα με απόλυτα αντικειμενικές έρευνες -  είναι πολύ χαμηλότερη από αυτή των ιδιωτικών ιστοσελίδων. Ουδέν κακό αμιγές καλού βέβαια. Γιατί αποφεύγεται έτσι η περαιτέρω παραπλάνηση και σύγχυση των καταναλωτών.

Όταν λοιπόν ήρθε το πλήρωμα του χρόνου και με καθυστέρηση δύο ετών το ελληνικό κράτος ενσωματώνοντας κοινοτική οδηγία έπρεπε να εξασφαλίσει την ύπαρξη ιστοσελίδων σύγκρισης τιμών στον ενεργειακό κλάδο τι έκανε; Με τον νόμο απέκλεισε την δυνατότητα πιστοποίησης από το κράτος των ιδιωτικών σελίδων σύγκρισης τιμών. Η αλήθεια (και το πρόβλημα δυστυχώς)  είναι ότι, από ότι είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε, οι ιδιωτικές σελίδες δεν θα ήταν και αυτές τόσο πρόθυμες να πιστοποιήσουν το κρατικό "εργαλείο". Προς το παρόν τουλάχιστον.



12/10/22

Eurostat και allazorevma - Συμφωνία για την Τιμή του Ρεύματος

Συγκρίναμε τις τιμές του ρεύματος για οικιακούς καταναλωτές που υπολογίζει κάθε εξάμηνο η Eurostat με τον Δείκτη Τιμών που υπολογίζει κάθε μήνα το allazorevma.gr. Τα αποτελέσματα φαίνονται στον πίνακα που ακολουθεί. Παρατηρήσεις:

H Eurostat υπερεκτιμά την τιμή τους ρεύματος σε σχέση με αυτή που υπολογίζει το allazorevma.gr κατά 2,5% περίπου σε μέσο όρο. Αυτό το ποσοστό είναι κατά την άποψή μας αμελητέο γιατί είναι συστηματικό δηλαδή δεν μεταβάλλεται σημαντικά στον χρόνο και δεν αλλάζει πρόσημο. Αυτό υποδεικνύει διαφορά στην μεθοδολογία παρά ασυμφωνία στις μετρήσεις.

Πράγματι, η συστηματική αυτή διαφορά είναι πιθανό να οφείλεται στο ότι η Eurostat βασίζει τον υπολογισμό σε φάσμα καταναλώσεων από 2.500 έως 5.000 κιλοβατώρες τον χρόνο ενώ το allazorevma.gr μόνο για 3.750 κιλοβατώρες τον χρόνο* (που είναι ο εθνικός μέσος όρος).  Αυτό και μόνο είναι αρκετό για να δημιουργήσει την διαφορά (δεδομένου ότι όσο περισσότερους πελάτες με χαμηλές καταναλώσεις περιλαμβάνει οι Δείκτης τόσο υψηλότερη η τιμή).

Ο Δείκτης του allazorevma.gr έχει βέβαια ένα πλεονέκτημα. Είναι διαθέσιμος κάθε μήνα (στις πρώτες μέρες του επόμενου) και όχι εξαμηνιαίος με καθυστέρηση τεσσάρων μηνών. Είναι επίσης χειροποίητος και ντόπιος.


* Ο λόγος που η ιστοσελίδα μας περιορίζεται στις 3.750 κιλοβατώρες τον χρόνο για τον υπολογισμό του Δείκτη Τιμών Ρεύματος είναι ότι δεν είναι δημόσια διαθέσιμη η κατανομή των καταναλωτών σε σχέση με το επίπεδο κατανάλωσης. Είναι ένα κρατικό μυστικό στην ιδιαίτερα εχέμυθη πατρίδα μας.


8/10/22

Υπερκέρδη και στην Προμήθεια Ρεύματος; Έχουμε (και για αυτό) Λύση!

Ο κόσμος το 'χει τούμπανο και εμείς κρυφό καμάρι. Οι πολιτικοί μας ηγέτες, κυβέρνηση και αντιπολίτευση, ανακάλυψαν με έκπληξη αυτό που το allazorevma.gr είχε δημοσιεύσει από τις 30 Σεπτεμβρίου: Ότι τα περιθώρια των Προμηθευτών εκτοξεύτηκαν τους πρώτους μήνες εφαρμογής της νέας διαδικασίας τιμολόγησης του ρεύματος. Στον μέσο όρο τριπλασιάστηκαν. Θα αγνοήσουμε τις κραυγές και τις οιμωγές των πολιτικών και θα προσπαθήσουμε να αναλύσουμε γιατί έγινε αυτό και πως μπορεί να διορθωθεί. Η ανάλυση πρώτα.

Η πρώτη παρατήρηση. Τα περιθώρια είναι μικτά. Δεν σημαίνει ότι οδηγούν κατ' ανάγκη σε καθαρά κέρδη. Αυτό θα πρέπει να ληφθεί υπόψη από τους πολιτικούς που ήδη δήλωσαν ότι θα κατάσχουν κέρδη που πιθανόν να είναι ανύπαρκτα. Γιατί όμως αυξήθηκαν τα περιθώρια; 

Ο βασικός λόγος είναι ότι οι Πάροχοι αναγκάστηκαν με την νέα διαδικασία να προσφέρουν στην πράξη προθεσμιακές τιμές. Αυτό αύξησε σημαντικά τον κίνδυνο που ανέλαβαν δεδομένης της αστάθειας στην χονδρική τιμή. Τα περιθώρια μπορεί να φαίνονται υψηλά απολογιστικά αλλά οι αποφάσεις για τις τιμές ελήφθησαν πρωθύστερα.

Ένας πρόσθετος λόγος πιθανότατα είναι ότι, μην γνωρίζοντας εκ των προτέρων το ποσό της επιδότησης, οι Πάροχοι φοβήθηκαν ότι η αύξηση στις τιμές θα οδηγούσε σε αδυναμία πληρωμής από τους καταναλωτές. Οι προβλέψεις τους για επισφαλείς απαιτήσεις θα έπρεπε συνεπώς να αυξηθούν. Ένα μικτό περιθώριο της τάξης του 5% που θα ήταν επαρκές σε κανονικές συνθήκες. με την νέα διαδικασία θα χρειαζόταν ίσως να φθάσει στο 15% για να μην έχουν ζημιές. Δεδομένου επιπρόσθετα ότι η νέα διαδικασία τιμολόγησης διευκολύνει τους κακοπληρωτές και γενικότερα τις μετατοπίσεις καταναλωτών.

Ο τρίτος (δομικός και για αυτό πιο σημαντικός) λόγος που τα περιθώρια μεγάλωσαν είναι ότι η αγορά κυριαρχείται από την Κρατική Επιχείρηση Ηλεκτρισμού - την γνωστή ΔΕΗ. Η οποία είναι "Υπηρέτης Δυο Αφεντάδων". Των πολιτικών της ιδιοκτητών και των ιδιωτών μετόχων της. Το αποτέλεσμα ήταν στους τρείς μήνες της νέας διαδικασίας να είναι ο πιο απρόβλεπτος και συνολικά ένας από τους ακριβότερους Παρόχους. Αυτό εξηγείται λογικά από το ότι η διοίκησή της αποφασίζει με την σιγουριά ότι, ανεξάρτητα από την δική της τιμολογιακή πολιτική, το κράτος έχει δεσμευθεί στην πολιτική απόφαση να κρατήσει τις τιμές σε συγκεκριμένο επίπεδο. Όντας σε δυσμενή χρηματοοικονομική θέση, έχοντας χάσει όλα τα έσοδα από την πώληση του ΔΕΔΔΗΕ το Α' εξάμηνο, εκτόξευσε τα τιμολόγια της τον Σεπτέμβριο για να "ρεφάρει". 

Το σύστημα λοιπόν που εφαρμόζεται από την 1η Αυγούστου έχει παρενέργειες. Δημιουργεί εγγενώς κίνητρο για αυξημένα περιθώρια για τον δεσπόζοντα Πάροχο και συνεπώς για όλη την αγορά. Θα χρειαστεί ρυθμιστικός έλεγχος. Αν σχεδιάζει κάτι τέτοιο η κυβέρνηση, θα το κάνουμε πιο εύκολο.

Πράγματι πρέπει να εφαρμοστεί καθεστώς κοστολογικού ελέγχου. Σε ένα όμως και μόνο προμηθευτή: Στην Κρατική Επιχείρηση Ηλεκτρισμού. Ο έλεγχος πρέπει να γίνει από την Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας με όσο περισσότερη διαφάνεια είναι δυνατή στην εχέμυθη χώρα μας*. Ο κοστολογικός έλεγχος της ΚΕΗ, στοιχειοθετημένος από τα ευρήματα της έρευνας που ήδη από τον περασμένο Νοέμβριο διεξάγει η Επιτροπή Ανταγωνισμού (αλήθεια τι απέγινε;), θα έχει στόχο όχι μόνο την προστασία των καταναλωτών από τις αλλοπρόσαλλες τιμολογιακές πολιτικές της ΚΕΗ αλλά και την ενίσχυση του ανταγωνισμού. Θα τεθεί σε ισχύ άμεσα και θα διαρκέσει μέχρις ότου το μερίδιο αγοράς της ΚΕΗ στην Προμήθεια πέσει κάτω από το 35% ή ακόμα καλύτερα όταν η ΡΑΕ πεισθεί ότι ο συντελεστής Herfindahl-Hirschman  στην αγορά είναι κοντά στο 2,500. 

Ο γράφων προτείνει αυτή την μεταβατική λύση εδώ και πολλά χρόνια  που κοντεύουν πια την δεκαετία. Αν είχε εφαρμοστεί, το παρόν πρόβλημα δεν θα υπήρχε. Ο ανταγωνισμός θα κρατούσε την λιανική τιμή κοντά στην χονδρική χωρίς την παρέμβαση του κράτους. Όπως συμβαίνει στις περισσότερες χώρες του πρώτου κόσμου. Αλλά το πολιτικό προσωπικό της χώρας έχει αποδείξει ότι είναι επιπέδου τρίτου κόσμου. Και οδηγεί όλη την χώρα προς την κατεύθυνση αυτή - χωρίς αυτή να το αξίζει.

*Προς Θεού όχι με το τηλέφωνο!!!!

5/10/22

Ρελάνς του Κράτους Μειώνει τον Δείκτη Τιμών Ρεύματος τον Σεπτέμβριο

Ο Δείκτης Τιμών Ρεύματος με στοιχεία Σεπτεμβρίου 2022 που υπολογίζει το allazorevma.gr, η πρώτη ιστοσελίδα σύγκρισης τιμών ρεύματος στην Ελλάδα, είχε μείωση σε σχέση με τον δείκτη με στοιχεία  Αυγούστου. Ο Δείκτης Τιμών είχε μείωση από τα 260,09 στα 237,85 ευρώ την μεγαβατώρα.  

Οι ρυθμιζόμενες χρεώσεις, στις οποίες το allazorevma.gr  περιλαμβάνει την κρατική επιδότηση των 639 ευρώ την  μεγαβατώρα (για τον Σεπτέμβριο), μειώθηκαν από -281,47 σε -572,17 ευρώ την μεγαβατώρα - έγιναν δηλαδή περισσότερο πιστωτικές. Είχαμε συνεπώς διπλασιασμό της επιδότησης για δεύτερο συνεχόμενο μήνα. Ο Δείκτης Ανταγωνιστικών Τιμών Ρεύματος για οικιακούς καταναλωτές,  περιλαμβανομένου του ΦΠΑ αυξήθηκε σημαντικά από 515,54 σε 796,55 ευρώ την μεγαβατώρα. Οι τιμές των εναλλακτικών παρόχων κυμάνθηκαν από 647,58 έως 1.006,29 με μέσο όρο τα 805,81 ευρώ την μεγαβατώρα αυξημένο σημαντικά σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα (558,71). Συνολικά, σε 12μηνη βάση (10/21-9/22), η μέση τιμή των εναλλακτικών παρόχων αυξήθηκε κατά 427% ενώ ο συνολικός δείκτης ανταγωνιστικών χρεώσεων που περιλαμβάνει και την ΔΕΗ αυξήθηκε κατά 400%. 

Στο πρώτο Πίνακα που ακολουθεί φαίνεται η εξέλιξη του κόστους της αγοράς και των τιμών των εναλλακτικών και της ΚΕΗ (γνωστής ως ΔΕΗ) τους τελευταίους 12 μήνες. Στον Δεύτερο Πίνακα παρουσιάζεται συνοπτικά το τι θα πλήρωναν οι καταναλωτές με και χωρίς την επιδότηση από την αρχή της κρίσης μέχρι σήμερα. 

Τον Σεπτέμβριο η χονδρική τιμή μειώθηκε ελαφρά (-2%). Ο Δείκτης Τιμών Λιανικής επηρεάστηκε προς τα πάνω από τις υπερβολικά υψηλές αυξήσεις στις τιμές των Παρόχων και προς τα κάτω από τον διπλασιασμό για δεύτερο συνεχόμενο μήνα της επιδότησης. Το αποτέλεσμα ήταν η μείωση του κατά 8,5% περίπου σε σχέση με τον Αύγουστο. Είναι εμφανές ότι τόσο οι Πάροχοι, με προεξάρχοντα τον δεσπόζοντα (την ΚΕΗ), "αστόχησαν" στις αυξήσεις τους όσο και ότι το Κράτος απάντησε με λογική χαρτοπαίκτη που κρατάει γερό χαρτί- έκανε "ρελάνς". Ελπίζει κανείς ότι η αστάθεια των δυο πρώτων μηνών εφαρμογής του νέου συστήματος τιμολόγησης θα μειωθεί τους επόμενους μήνες καθώς τόσο οι Πάροχοι (κυρίως η ΚΕΗ) όσο και το κράτος μαθαίνουν από τις αστοχίες τους.





































4/10/22

Ας Πούμε και μια Αλήθεια και ας Πέσει στον Γιαλό (για το Ρεύμα)

"Πολλά είναι τα ψέματα που είπαμε ως εδώ" τραγουδάει ο Νιόνιος. Ακόμα χειρότερο, είναι περισσότερες οι μισές αλήθειες, που είναι και πιο παραπλανητικές. Αναφερόμαστε στο θέμα της εποχής βέβαια - το Ρεύμα. Το allazorevma.gr αποφάσισε λοιπόν ότι είναι καιρός να πεί τις δικές του αλήθειες - με νούμερα όσο είναι αυτό δυνατό.

Η τιμή του ρεύματος για τους οικιακούς καταναλωτές στην χώρα έχει αυξηθεί κατά 25% περίπου σε σχέση με την εποχή πριν την κρίση (τον Σεπτέμβριο του 21). Αυτός είναι ένας γενικός δείκτης - οι τιμές διαφέρουν μεταξύ παρόχων. Προσεγγίζει όμως αρκετά τις τιμές του δεσπόζοντα παρόχου που εξυπηρετεί περίπου το 75% των μετρητών. Συνεπώς είναι καλή εκτίμηση της δαπάνης του μέσου νοικοκυριού.

Αυτή η αύξηση του 25% θα ήταν αύξηση 210% χωρίς την κρατική επιδότηση που άρχισε να δίνεται από τον Σεπτέμβριο του 2021. Κατά μέσο όρο, σε όλη την διάρκεια του 12μήνου που πέρασε, το κράτος επιδότησε το 45% της τιμής του ρεύματος για τους μικρούς καταναλωτές. Ποσοστό που τον Σεπτέμβριο του 2022 έφθασε το 73%!

Η επιδότηση των λογαριασμών των καταναλωτών στην Ελλάδα είναι από τις υψηλότερες στην Ευρωπαϊκή Ένωση. 

Με την διαδικασία που ισχύει πλέον από την 1η Αυγούστου του 2022, η διαφάνεια στην τιμολόγηση του ρεύματος έχει βελτιωθεί σημαντικά. Τα περιθώρια των Παρόχων να παραπλανούν και να προκαλούν σύγχυση στους πελάτες τους μέσω των κακόφημων "ρητρών αναπροσαρμογής" μειώθηκαν δραστικά.

Από που βρήκε το κράτος τα λεφτά για την επιδότηση; Από δύο πηγές κυρίως. Επέστρεψε πρώτα (έμμεσα) στους καταναλωτές το μεγαλύτερο μέρος των επιβαρύνσεων που χρεώνονταν οι παραγωγοί με λιγνίτη και φυσικό αέριο για την αποτροπή της κλιματικής αλλαγής (αγορά δικαιωμάτων εκπομπών CO2). Σε δεύτερη φάση κατάσχεσε τα "υπερκέρδη" των παραγωγών ρεύματος που δεν χρησιμοποιούν φυσικό αέριο. Δηλαδή τον εξής ένα: την Κρατική Επιχείρηση Ηλεκτρισμού (την γνωστή ΔΕΗ). Αποτέλεσμα η μετοχή της να χάσει σε ένα εξάμηνο το 50% της αξίας της και να "κάψει" για την λειτουργία της όλα τα χρήματα που εισέπραξε από την πώληση του ΔΕΔΔΗΕ (1,3 δισ. ευρώ). Αυτή η αλήθεια λαϊκά αποδίδεται ως "πώληση ασημικών". Οι δύο αυτοί πόροι ενισχύθηκαν και από τον κρατικό προϋπολογισμό αλλά σε μικρό βαθμό μέχρι στιγμής.

Ποιος ωφελείται από τις επιδοτήσεις; Οι καταναλωτές ή οι επιχειρήσεις; (Πάροχοι - Παραγωγοί;).  Το μεγαλύτερο "θύμα " της υπόθεσης είναι προφανώς η ΚΕΗ.  Σε μια ορθολογικά λειτουργούσα αγορά οι επιδοτήσεις θα περνούσαν στο μεγαλύτερο μέρος στους καταναλωτές. Αυτό όμως εξαρτάται και από την ικανότητα των Παρόχων να εισπράξουν τους λογαριασμούς τους. Γιατί δυστυχώς στην Ελλάδα κινδυνεύουμε να καταλήξουμε να επιδοτούμε αυτούς που δεν πληρώνουν (και όχι μόνο αυτούς που δεν μπορούν).

Τι μας περιμένει στο μέλλον; Εκτιμούμε ότι η επιδότηση θα συνεχιστεί όσο είναι αναγκαίο. Επειδή οι διεθνείς αγορές δεν προβλέπουν επί του παρόντος σημαντική αποκλιμάκωση της τιμής του φυσικού αερίου μέσα στο 2023, η κρίση μάλλον δεν θα προλάβει να τελειώσει πριν τις εκλογές. 

Το χρηστικό συμπέρασμα για τους καταναλωτές: Στο αμέσως επόμενο διάστημα φαίνεται ότι η ΚΕΗ (γνωστή ως ΔΕΗ) θα είναι αν όχι ο ακριβότερος πάντως σχετικά ακριβός Πάροχος. Καιρός στους πελάτες -  δεσμώτες της (τουλάχιστον αυτούς που ακόμα πληρώνουν στην ώρα τους) να αναζητήσουν πιο πράσινα (δηλαδή πιο εύφορα) λιβάδια.

30/9/22

Τα Περιθώρια των Παρόχων Εκτοξεύθηκαν - θα Λειτουργήσει ο Ανταγωνισμός;

Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα αποτελέσματα της εφαρμογής της νέας διαδικασίας για την ρύθμιση των τιμολογίων λιανικής του ρεύματος, που ισχύουν από 1/8/22, είναι η εκτόξευση των "ονομαστικών" περιθωρίων των παρόχων*. Αν αυτό το ονομαστικό περιθώριο μεταφραστεί σε πραγματικά κέρδη τότε όλα ή μέρος από αυτά θα πρέπει να αναμένουμε να μεταφερθούν στον τελικό καταναλωτή μέσω του ανταγωνισμού με μείωση των τιμών. Πόσο πιθανό είναι αυτό; Εξαρτάται από πολλούς παράγοντες τόσο οργανικούς της αγοράς όσο και κρατικής πολιτικής. 

Η κρατική πολιτική θα επηρεάσει:

  • Με την άσκηση επιρροής στην τιμολογιακή πολιτική της Κρατικής Επιχείρησης Ηλεκτρισμού (της γνωστής ΔΕΗ). Φαίνεται ότι μετά τον λανθασμένο υπολογισμό του Αυγούστου, η ΚΕΗ έλαβε την εντολή να φροντίσει να μην  έχει ζημιές στο επόμενο διάστημα. Αυτό σημαίνει ότι ο δεσπόζων Πάροχος (με τον 75% των μετρητών) θα διατηρήσει τις τιμές του υψηλές.
  • Με τη δυνατότητά της (ή μη) να διατηρήσει την επιδότηση των υψηλών τιμών της ΚΕΗ στο στρατοσφαιρικό επίπεδο των πρόσφατων μηνών. Η πιθανότητα είναι ότι θα βρεί τον τρόπο τουλάχιστον μέχρι τις επερχόμενες εκλογές. Παρ΄ όλο που η δέσμευση αυτή δημιουργεί κίνητρο στην ΚΕΗ να υπερβάλει. Συνήθως όμως υπακούει στον ιδιοκτήτη της. 

Η κατάσταση της αγοράς θα επηρεάσει κυρίως μέσω της ικανότητος των Παρόχων να μεταφράσουν το αυξημένο ονομαστικό περιθώριο σε πραγματικές εισπράξεις. Αυτό δεν είναι προφανές - όπως άλλωστε φαίνεται από τον θόρυβο που δημιουργούν παραπονούμενοι για τον "ενεργειακό τουρισμό" των κακοπληρωτών.

Βεβαίως οι εξελίξεις θα επηρεαστούν και από εξωτερικούς παράγοντες - τις διεθνείς τιμές του φυσικού αερίου και πολιτικές αποφάσεις της ΕΕ.  Αλλά αυτές δεν είναι στον έλεγχο των παικτών της ελληνικής αγοράς.  

Το ενδιαφέρον για τους Έλληνες καταναλωτές είναι ότι η συγκυρία ευνοεί τον ανταγωνισμό. Για πρώτη φορά μετά από την απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρισμού υπάρχει η δυνατότητα να υπάρξουν πραγματικά καλύτερες προσφορές στο ρεύμα. Ιδιαίτερα για αυτούς που παραμένουν δέσμιοι της ΚΕΗ (γνωστής ως ΔΕΗ). Πραγματικά καλύτερες γιατί ένα από τα επωφελή παραπροϊόντα της νέας διαδικασίας καθορισμού των τιμών είναι η διαφάνεια. Είναι πολύ πιο δύσκολο πλέον στους παρόχους να παραπλανήσουν. Σε κάθε περίπτωση μια επίσκεψη στο allazorevma.gr  - μια φορά τον μήνα συνιστάται πάντα.

* Ο υπολογισμός των "ονομαστικών" περιθωρίων γίνεται με βάση την μηνιαία τιμοληψία του allazorevma.gr που διεξάγεται για την κατάρτιση του Δείκτη Τιμών που δημοσιεύει η ιστοσελίδα. Πρόκειται για Μικτό Περιθώριο με βάση την χονδρική τιμή του μήνα. Το Μικτό αυτό Περιθώριο έχει τριπλασιαστεί (σε μέσο όρο) στο διάστημα από Αύγουστο έως τον Οκτώβριο του 22 σε σχέση με το διάστημα από τον Σεπτέμβριο του 21 έως τον Ιούλιο του 22.

27/9/22

Η Αύξηση της Χρέωσης για Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας Δεν Είναι Αμελητέα

Η κυβέρνηση ανακοίνωσε σε διαφορετικό χρόνο και με διαφορετικό τρόπο τις αποφάσεις της για τις επιδοτήσεις στο ανταγωνιστικό μέρος των λογαριασμών ρεύματος σε σχέση με αυτές για τις αυξήσεις στο ρυθμιζόμενο μέρος. Σπαταλώντας έτσι τον χρόνο της πολιτικής ηγεσίας και των εκπροσώπων του Τύπου. Επίσης και των καταναλωτών και του allazorevma.gr που πρόσεχαν. Η εντύπωση μας λοιπόν είναι ότι οι αυξήσεις στις χρεώσεις ΥΚΩ δεν είναι αμελητέες. Η ανάλυση μας παρουσιάζεται στους παρακάτω πίνακες. Συνοπτικά:

Για την συντριπτική πλειοψηφία των καταναλωτών (υπολογίζουμε περίπου το 85% των οικιακών και μικρών επιχειρήσεων) αυξάνεται κατά μέσο όρο η ετήσια δαπάνη για ρεύμα κατά 44 ευρώ (κατανάλωση 3,750 ημερήσιες κιλοβατώρες τον χρόνο). Το ποσό αυτό αντιστοιχεί σε αύξηση 4,7% της συνολικής δαπάνης για ρεύμα με βάση τον Δείκτη Τιμών του allazorevma.gr (Σεπτέμβριος '22 - μετά την επιδότηση).

Για την μειοψηφία των καταναλωτών, που καταναλώνουν περισσότερες από 4.800 κιλοβατώρες τον χρόνο, υπάρχει μείωση της χρέωσης για ΥΚΩ περίπου κατά 23 ευρώ (τον χρόνο), που αντιστοιχεί σε μείωση της συνολικής ετήσιας δαπάνης για ρεύμα κατά 1,8%.

Το τελικό καθαρό αποτέλεσμα των αυξομειώσεων είναι ότι οι χρεώσεις για ΥΚΩ αυξάνονται κατά 300 εκατομμύρια ευρώ τον χρόνο. Αυτό είναι καλό και κακό νέο.

Είναι κακό γιατί όχι μόνο επιβαρύνει τους λογαριασμούς μας αλλά και γιατί δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα γι' αυτό. Περιλαμβάνεται στις ρυθμιζόμενες χρεώσεις και οι καταναλωτές δεν έχουν καμιά ελπίδα να το αντιμετωπίσουν επιλέγοντας άλλο προμηθευτή. Εδώ ο "προμηθευτής" είναι το κράτος και τέτοιο έχουμε μόνο ένα.

Το καλό νέο είναι ότι με τις ανακοινώσεις του ο πολιτικός ηγέτης άφησε να εννοηθεί ότι τα χρήματα που θα εισπράξει θα μας τα δώσει πίσω ως επιδότηση αν και όποτε αυτός κρίνει ότι χρειάζεται. Αυτό βέβαια μένει να το δούμε. Γιατί όμως η ανακύκλωση; Για να βοηθηθούν οι καταναλωτές με μεγάλες καταναλώσεις; Υπάρχει υποψία ότι είναι "ευάλωτοι"; Και δεν τους μειώσαμε την επιδότηση για να κάνουν οικονομία με τις άλλες ανακοινώσεις μας; Μήπως υπάρχει πρόβλημα επικοινωνίας μεταξύ των χεριών μας;





17/9/22

Πίθος των Δαναΐδων η Κρατική Επιχείρηση Ηλεκτρισμού;

Δεν χρειάστηκε λεπτομερής μελέτη των αποτελεσμάτων του Α' εξάμηνου του 2022 της Κρατικής Επιχείρησης Ηλεκτρισμού (γνωστής ως ΔΕΗ) για να επιβεβαιώσουμε ότι αυτό που ήδη από τον Σεπτέμβριο του '21 ο γράφων είχε υποπτευθεί είναι η σκληρή πραγματικότητα. Και μάλιστα χειρότερη από όσο είχαμε προβλέψει. Η ΚΕΗ στον πρώτο εξάμηνο του 2022 "έκαψε" για την λειτουργία της ποσό 1,3 δισεκατομμυρίων ευρώ. Ποσό που είναι (τι σύμπτωση!) ίσο με το έσοδο που εισέπραξε από την πώληση του 49% του ΔΕΔΔΗΕ - 1,3 δισεκατομμύρια ευρώ ακριβώς. Η ΚΕΗ μπορεί να χαρακτηριστεί πλέον ως ένας Πίθος των Δαναΐδων. Το ρευστό που εισπράχθηκε από την πώληση του ασημικού εξαφανίστηκε μέσα σε ένα μόνο εξάμηνο για να καλύψει την τρύπα των λειτουργικών εκροών*. Η μετοχή της ΚΕΗ έχει απωλέσει το μισό της αξίας της τον τελευταίο χρόνο - από 10 σε 5 ευρώ.

Ποιες είναι οι αιτίες της καταστροφικής αυτής πορείας; Η γενεσιουργός αιτία είναι μία: ότι η ΚΕΗ είναι Κρατική. Αυτό την καθιστά εργαλείο στα χέρια της εκάστοτε κυβέρνησης για να επιτύχει τους πολιτικούς της στόχους, που είναι από την φύση τους βραχυπρόθεσμοι - συγκεκριμένα οι επόμενες εκλογές. Δευτερευόντως στρεβλώνει τα κίνητρα των στελεχών που η κυβέρνηση τοποθετεί στην Διοίκησή της.

Στην συγκεκριμένη περίοδο, τα αποτελέσματα της ΚΕΗ οφείλονται: στην απόφαση της κυβέρνησης να την χρησιμοποιήσει ως αγελάδα άντλησης ρευστού για να υλοποιήσει την γενναιόδωρη πολιτική επιδοτήσεων (για την οποία μάλιστα η κυβέρνηση επαίρεται, η δε ΚΕΗ πληρώνει διαφημιστικές καταχωρήσεις για να διαλαλήσει ότι γίνονται με δικά της λεφτά) και την μόνιμη αδυναμία ή αδιαφορία της Διοίκησης να εισπράξει τους λογαριασμούς**. Και αν αυτές οι αιτίες μπορούν να δικαιολογηθούν, αυτή που δεν μπορεί να εξηγηθεί με ορθολογικά κριτήρια είναι η καθυστέρηση (κατά ένα χρόνο τουλάχιστον) στην επαναφορά των λιγνιτικών μονάδων στο σύστημα***. Με πολιτική ευθύνη των τελευταίων δύο κυβερνήσεων.

Είναι απογοητευτικό ότι η παρουσίαση των εξελίξεων στην ΚΕΗ με τον τρόπο που γίνεται στο παρόν σημείωμα, απουσιάζει όχι μόνο από τον δημόσιο πολιτικό διάλογο αλλά και από τις τεχνικές αναλύσεις επώνυμων αναλυτών της αγοράς. Σιωπή του τάφου. Αρκούνται να επαναλαμβάνουν τις ιλαροτραγικές υποσχέσεις της Διοίκησης της ΚΕΗ για επενδύσεις στην.... Ρουμανία και σε ΑΠΕ. Που μετά από χρόνια και καιρούς θα ανταμείψουν τους μετόχους που έχουν δει την αξία τη μετοχής τους να έχει μειωθεί στο μισό****. Και αγνοούν το γεγονός (και όχι την πιθανότητα) ότι, τουλάχιστον για το επόμενο 12μηνο, είναι κυβερνητική απόφαση η απομάστευση της ΚΕΗ από ρευστό (όσο τουλάχιστον μπορέσει να εισπράξει).

Η κατάσταση στην ΚΕΗ (και συνολικά την αγορά ρεύματος)  έχει φθάσει σε ένα σημείο που μας κάνει να σκεφτούμε πόσο δίκιο είχε συγγενής του πρωθυπουργού που είπε ότι προτιμά πρωθυπουργό τον αντίπαλό του παρά πολιτική αστάθεια. Έχουμε φθάσει στο ανάλογο συμπέρασμα για την αγορά ηλεκτρισμού. Ας κρατικοποιηθεί πλήρως η ΚΕΗ. Ας καταλυθεί η αγορά ηλεκτρισμού (και η λιανική καθώς η χονδρική έχει ήδη καταλυθεί). Είναι προτιμότερο από την παρούσα κατάσταση που κάνει κακό μακροπρόθεσμα στους Έλληνες πολίτες κυρίως γιατί τους δημιουργεί σύγχυση (φταίει το χρηματιστήριο, ο TTF, οι κερδοσκόποι, το κακό το ριζικό μας και ο Θεός που μας μισεί). Γιατί να το κρύψωμεν άλλωστε; Μετά από 25 χρόνια άγονων προσπαθειών φαίνεται ότι η ελληνική κοινωνία (ή τουλάχιστον η "άρχουσα" τάξη της) δεν μπορεί ούτε θέλει να χρησιμοποιήσει τον θεσμό των αγορών για να διαχειριστεί τον κλάδο του ηλεκτρισμού. Πίσω λοιπόν στις αρχές του 20ου αιώνα. Στον Κεντρικό Σχεδιασμό. Πάντα πρωτοπόροι στην Ευρώπη*****.


*Η διοίκηση της ΚΕΗ είχε δηλώσει ότι τα μισά από τα έσοδα από την πώληση του ΔΕΔΔΗΕ θα χρησιμοποιηθούν για την αποπληρωμή χρέους. Στην πράξη ο καθαρός δανεισμός της ΚΕΗ στο πρώτο εξάμηνο αυξήθηκε κατά 0,355 δισ. ευρώ
**Είναι εξοργιστικό και απογοητευτικό ότι η ανικανότητα της ΚΕΗ να εισπράξει τους λογαριασμούς είναι η σημαντικότερη δικαιολογία των σχεδιαστών της πολιτικής των επιδοτήσεων - τουλάχιστον κατανοούν αυτοί οι άνθρωποι ότι αυτή είναι τριτοκοσμική λογική;
***Η RWE, γερμανική εταιρεία με λιγνιτική/ανθρακική παραγωγή, έχει αυξήσει ήδη από το 2021 κατά 20% την παραγωγή της από τα εργοστάσια αυτά (σε σχέση με το 2020) και η μετοχή της έχει εκτοξευθεί.
****Είναι απορίας άξιο τι σκέπτονται οι ιδιώτες μεγαλομέτοχοι της ΚΕΗ - αυτοί με ποσοστό 10%. Προβλέπουν ότι θα μπορέσουν να προστατεύσουν την επένδυσή τους δεδομένης της επερχόμενης πιθανής πολιτικής αστάθειας;
***** Ακούγεται σαν κακόγουστο αστείο αλλά είναι άποψη επιφανούς αποτυχημένου (και λογικά απογοητευμένου) σχεδιαστή της ελληνικής αγοράς εδώ και περισσότερα από 20 χρόνια.