Γιατί ο Πάροχος Καθολικής Υπηρεσίας Είναι Τόσο Δημοφιλής;

Μια ευχάριστη έκπληξη από τον ΔΕΔΔΗΕ: Δημοσιεύει (ήδη από το προηγούμενο τρίμηνο) τα στοιχεία των μετρητών στην αγορά ρεύματος με "διαστημική" ταχύτητα - ένα μόνο μήνα μετά το τέλος του τριμήνου. Η απόσταση βέβαια μέχρι το τέλειο* είναι ακόμα μεγάλη αλλά κάθε μακρινή πορεία ξεκινάει με ένα πρώτο βήμα (όπως έχει πει ο Μεγάλος Τιμονιέρης). Τι λένε όμως τα στοιχεία του 3ου Τριμήνου του 2022;

Πρωταθλητής στο τρίμηνο είναι η Ζενίθ που κέρδισε με διαφορά τους περισσότερους πελάτες, γύρω στις 17.000. Ακολουθεί ο Ήρων με περίπου 8.000 και ακόμα πιο μακριά το Φυσικό Αέριο με 4.000 και η Elpedison με 2.000 (οι αριθμοί είναι στρογγυλοποιημένοι). 

Στο σύνολό τους όμως οι Εναλλακτικοί Πάροχοι κέρδισαν στο Τρίμηνο μόνο 1.400 μετρητές, η Κρατική Επιχείρηση Ηλεκτρισμού (γνωστή ως ΔΕΗ) περίπου 1.000 και πρωταθλητής βγήκε ο περίφημος Πάροχος Καθολικής Υπηρεσίας με περίπου 3.500 νέους "πελάτες"**. Πολύ πετυχημένος ο Πάροχος που "εξυπηρετεί" αυτούς που δεν θέλουν ή δεν μπορούν να πληρώσουν τον λογαριασμό τους.

Μια καλύτερη εικόνα παρουσιάζεται στον παρακάτω Πίνακα που εμφανίζει τον αριθμό μετρητών στο τελευταίο 12μηνο *** (30/9/21- 30/9/22). Η Ζενίθ είναι πάλι ο πρωταθλητής με περίπου 54.000 νέους μετρητές. Αισθάνεται όμως την καυτή ανάσα του δευτεραθλητή Παρόχου Καθολικής Υπηρεσίας με περίπου 35.000 καινούργιους "πελάτες". Οι υπόλοιποι εναλλακτικοί Πάροχοι απέκτησαν λιγότερους πελάτες και ορισμένοι έχουν απώλειες. 

Η ΚΕΗ (γνωστή ως ΔΕΗ) έχασε περίπου 85.000 πελάτες μεταξύ 30/9/21 και 30/9/22. Ο ίδιος αριθμός το προηγούμενο δωδεκάμηνο (9/20-9/21) ήταν 333.000. Με τον ρυθμό του πρόσφατου 12μηνου η (μνημονιακή) νομική της υποχρέωση να πέσει κάτω από τον 50% (σε αριθμό μετρητών) που έπρεπε να επιτευχθεί μέχρι τέλος του 2019, υπολογίζουμε ότι θα καλυφθεί σε περίπου 21 χρόνια (το 2043). Πάντα στην διάρκεια του τρέχοντος αιώνα.

* Τα στοιχεία στα οποία αναφερόμαστε αφορούν τους μετρητές Χαμηλής Τάσης στο Διασυνδεδεμένο σύστημα. Λείπουν οι περίπου 800.000 μετρητές των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών για τους οποίους δεν έχει αποσαφηνιστεί αν ο ΔΕΔΔΗΕ δημοσιεύει στοιχεία και αν ναι, που τα καταχωνιάζει.
** Όλοι κέρδισαν νέους πελάτες γιατί το σύνολο των μετρητών αυξήθηκε κατά περίπου 6.000 στο τρίμηνο

*** Ταξινομημένος με βάση τον αριθμό μετρητών στις 30/9/22

Ιδιωτικές ή Κρατικές Ιστοσελίδες Σύγκρισης Τιμών;

Οι αγορές δεν δουλεύουν καλά. Ένας από τους λόγους είναι ότι οι πωλητές - συλλογικά - έχουν κίνητρο να δημιουργούν σύγχυση στους καταναλωτές, γνωρίζοντας ότι αυτοί δεν έχουν την δική τους γνώση για το προϊόν ούτε τον χρόνο για να την αποκτήσουν. Η πληροφορία είναι ένα σπανίζον αγαθό και έχει κόστος. Το πρόβλημα αυτό δεν το λύνει ο ανταγωνισμός όπως απέδειξε θεωρητικά ένας Αμερικανός οικονομολόγος την  δεκαετία του '60 - και του έδωσαν το βραβείο Νόμπελ για αυτό. 

Ο George Stigler (αυτός ήταν ο λεγάμενος) όμως πήγε ένα βήμα παρακάτω από την θεωρητική θεμελίωση του προβλήματος. Έκανε την υπόθεση (το μακρινό 1964) ότι η αποτυχία αυτή της αγοράς θα αντιμετωπιζόταν στο μέλλον από την ίδια την αγορά. Με την ύπαρξη διαμεσολαβητών που θα πωλούσαν μαζικά και φτηνά κατάλληλα επεξεργασμένη πληροφορία στο καταναλωτικό κοινό. Λίγο πολύ προφήτεψε την ύπαρξη των ιστοσελίδων σύγκρισης τιμών. Που επιτυγχάνουν τη δραματική μείωση του κόστους (και της βελτίωσης της ποιότητας) της πληροφορίας για τους καταναλωτές μέσω του Διαδικτύου. Ο Stigler μπορούσε να δεί τι μπορεί να γίνει, δεν μπορούσε όμως να ξέρει πως ακριβώς θα γίνει. Το Διαδίκτυο ήταν 35 χρόνια μακριά.

Το γεγονός ότι η πληροφορία έχει κόστος σημαίνει ότι μπορεί κάποιος να κερδίσει από την παροχή της σε φτηνότερη τιμή. Ο Stigler υπέθετε ότι μπορεί να υπάρξει κερδοφόρο επιχειρηματικό μοντέλο ιδιωτικής επιχείρησης που θα συλλέγει την πληροφορία, θα την επεξεργάζεται και θα την προσφέρει στους καταναλωτές και μάλιστα δωρεάν. Γιατί θα μπορούσε να επιβιώσει από τους ίδιους τους παρόχους που έχουν κίνητρο (όλοι ή μερικοί από αυτούς) να χρησιμοποιήσουν τον διαμεσολαβητή ως ένα πρόσθετο χαμηλού κόστους κανάλι διανομής. Και της οποίας επιχείρησης  η ανεξαρτησία, η αντικειμενικότητα και η αξιοπιστία θα ήταν προϋπόθεση για την ύπαρξή της. Γιατί αν δεν έπειθε για αυτά τους καταναλωτές δεν θα μπορούσε να προκαλέσει το ενδιαφέρον των παρόχων. Αυτό δεν είναι πρωτοφανές. Είναι σχεδόν το ίδιο με το επιχειρηματικό μοντέλο με το οποίο λειτουργούν τα ιδιωτικά Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης. Γενικότερα τα μοντέλα που βασίζονται σε "διπρόσωπες" αγορές.

Αν κανείς έλεγε στον Stigler ότι για να λυθεί το πρόβλημα του κόστους της πληροφόρησης θα χρειαστεί να παρέμβει το κράτος φτιάχνοντας την δική του ιστοσελίδα σύγκρισης τιμών θα γελούσε τρανταχτά. Αν έκανε τον κόπο να επιχειρηματολογήσει (μάλλον απίθανο, καθότι  μέλος της οικονομικής σχολής του Πανεπιστημίου στο Σικάγο) υποθέτουμε ότι θα έλεγε τα παρακάτω. 

• Κρατική σελίδα; Σύμφωνα με τον νόμο του Milton Friedman (και  αυτός στο Σικάγο) ότι φτιάχνει το κράτος στοιχίζει τριπλάσια από ότι θα στοίχιζε σε ιδιώτες (και παίρνει τριπλάσιο χρόνο - θα μπορούσε να προσθέσει)
• Η κρατική σελίδα θα αναπτυχθεί με την ευθύνη (πιθανότατα) κακοπληρωμένων υπαλλήλων που κάνουν αγγαρεία ή στην καλύτερη περίπτωση σκοπεύουν να χρησιμοποιήσουν την εμπειρία τους για να βρούν την επόμενη δουλειά τους - κατά προτίμηση στις επιχειρήσεις για τις οποίες οι ίδιοι και η σελίδα υποτίθεται ότι παίζουν τον ρόλο "έντιμου διαμεσολαβητή".
• Οι ίδιοι υπάλληλοι θα σχεδιάσουν την σελίδα με τρόπο που να καλύπτουν τα νώτα τους σε πρώτη προτεραιότητα έστω και αν με αυτό τον τρόπο αυξάνεται αντί να μειώνεται η σύγχυση των καταναλωτών. 

Η ελληνική εμπειρία σχετικά με τις ιστοσελίδες σύγκρισης τιμών στις ενεργειακές αγορές ρεύματος και αερίου επιβεβαιώνουν ότι ο Stigler είχε προφητικές ικανότητες (αν η υπόθεσή μας είναι σωστή!)

Στην Ελλάδα το κράτος αποφάσισε να κάνει την δική του σελίδα τέσσερα χρόνια μετά την έναρξη λειτουργίας πετυχημένων ιστοσελίδων που είχαν αναπτυχθεί από ιδιωτικές επιχειρήσεις. Η ανάπτυξη στοίχισε 10 φορές παραπάνω από τις ιδιωτικές (και όχι τρείς όπως υπολόγιζε ο Friedman!) και πήρε 4πλασιο περίπου χρόνο (Ο κρατικός οργανισμός αγνόησε την πρόταση μιας από τις υπάρχουσες σελίδες να του παράσχει δωρεάν τον αλγόριθμό του).

Υπάλληλοι που ήταν οι βασικοί υπεύθυνοι για την ανάπτυξη της κρατικής ιστοσελίδας αποχώρησαν από τον κρατικό οργανισμό πολύ γρήγορα για να εργαστούν σε επιχείρηση του κλάδου (και μάλιστα κρατική!). 

Η ιστοσελίδα δεν λειτουργεί με δημόσια διαθέσιμες αρχές και κανόνες αλλά δίνει τη  δυνατότητα και την ευθύνη στους ίδιους τους Παρόχους να ερμηνεύουν όπως αυτοί νομίζουν τα δικά τους προϊόντα. Ο σχεδιασμός είναι τέτοιος ώστε οι αρμόδιοι της κρατικής αρχής να μην έχουν παρά τυπική ευθύνη για τα δεδομένα που εισάγουν οι Πάροχοι. Τα αποτελέσματα είναι πολλές φορές ιλαροτραγικά. 

Η λειτουργικότητα της ιστοσελίδας - κυρίως λόγω της προσπάθειας να καλύπτει γραφειοκρατικές απαιτήσεις - είναι τόσο προβληματική που, τρία χρόνια μετά την  λειτουργία της και παρά την δωρεάν δημοσιότητα που έχει δοθεί από το κράτος στην ύπαρξή της, η επισκεψιμότητα της, - σύμφωνα με απόλυτα αντικειμενικές έρευνες -  είναι πολύ χαμηλότερη από αυτή των ιδιωτικών ιστοσελίδων. Ουδέν κακό αμιγές καλού βέβαια. Γιατί αποφεύγεται έτσι η περαιτέρω παραπλάνηση και σύγχυση των καταναλωτών.

Όταν λοιπόν ήρθε το πλήρωμα του χρόνου και με καθυστέρηση δύο ετών το ελληνικό κράτος ενσωματώνοντας κοινοτική οδηγία έπρεπε να εξασφαλίσει την ύπαρξη ιστοσελίδων σύγκρισης τιμών στον ενεργειακό κλάδο τι έκανε; Με τον νόμο απέκλεισε την δυνατότητα πιστοποίησης από το κράτος των ιδιωτικών σελίδων σύγκρισης τιμών. Η αλήθεια (και το πρόβλημα δυστυχώς)  είναι ότι, από ότι είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε, οι ιδιωτικές σελίδες δεν θα ήταν και αυτές τόσο πρόθυμες να πιστοποιήσουν το κρατικό "εργαλείο". Προς το παρόν τουλάχιστον.

Eurostat και allazorevma - Συμφωνία για την Τιμή του Ρεύματος

Συγκρίναμε τις τιμές του ρεύματος για οικιακούς καταναλωτές που υπολογίζει κάθε εξάμηνο η Eurostat με τον Δείκτη Τιμών που υπολογίζει κάθε μήνα το allazorevma.gr. Τα αποτελέσματα φαίνονται στον πίνακα που ακολουθεί. Παρατηρήσεις:

H Eurostat υπερεκτιμά την τιμή τους ρεύματος σε σχέση με αυτή που υπολογίζει το allazorevma.gr κατά 2,5% περίπου σε μέσο όρο. Αυτό το ποσοστό είναι κατά την άποψή μας αμελητέο γιατί είναι συστηματικό δηλαδή δεν μεταβάλλεται σημαντικά στον χρόνο και δεν αλλάζει πρόσημο. Αυτό υποδεικνύει διαφορά στην μεθοδολογία παρά ασυμφωνία στις μετρήσεις.

Πράγματι, η συστηματική αυτή διαφορά είναι πιθανό να οφείλεται στο ότι η Eurostat βασίζει τον υπολογισμό σε φάσμα καταναλώσεων από 2.500 έως 5.000 κιλοβατώρες τον χρόνο ενώ το allazorevma.gr μόνο για 3.750 κιλοβατώρες τον χρόνο* (που είναι ο εθνικός μέσος όρος).  Αυτό και μόνο είναι αρκετό για να δημιουργήσει την διαφορά (δεδομένου ότι όσο περισσότερους πελάτες με χαμηλές καταναλώσεις περιλαμβάνει οι Δείκτης τόσο υψηλότερη η τιμή).

Ο Δείκτης του allazorevma.gr έχει βέβαια ένα πλεονέκτημα. Είναι διαθέσιμος κάθε μήνα (στις πρώτες μέρες του επόμενου) και όχι εξαμηνιαίος με καθυστέρηση τεσσάρων μηνών. Είναι επίσης χειροποίητος και ντόπιος.

* Ο λόγος που η ιστοσελίδα μας περιορίζεται στις 3.750 κιλοβατώρες τον χρόνο για τον υπολογισμό του Δείκτη Τιμών Ρεύματος είναι ότι δεν είναι δημόσια διαθέσιμη η κατανομή των καταναλωτών σε σχέση με το επίπεδο κατανάλωσης. Είναι ένα κρατικό μυστικό στην ιδιαίτερα εχέμυθη πατρίδα μας.

Υπερκέρδη και στην Προμήθεια Ρεύματος; Έχουμε (και για αυτό) Λύση!

Ο κόσμος το 'χει τούμπανο και εμείς κρυφό καμάρι. Οι πολιτικοί μας ηγέτες, κυβέρνηση και αντιπολίτευση, ανακάλυψαν με έκπληξη αυτό που το allazorevma.gr είχε δημοσιεύσει από τις 30 Σεπτεμβρίου: Ότι τα περιθώρια των Προμηθευτών εκτοξεύτηκαν τους πρώτους μήνες εφαρμογής της νέας διαδικασίας τιμολόγησης του ρεύματος. Στον μέσο όρο τριπλασιάστηκαν. Θα αγνοήσουμε τις κραυγές και τις οιμωγές των πολιτικών και θα προσπαθήσουμε να αναλύσουμε γιατί έγινε αυτό και πως μπορεί να διορθωθεί. Η ανάλυση πρώτα.

Η πρώτη παρατήρηση. Τα περιθώρια είναι μικτά. Δεν σημαίνει ότι οδηγούν κατ' ανάγκη σε καθαρά κέρδη. Αυτό θα πρέπει να ληφθεί υπόψη από τους πολιτικούς που ήδη δήλωσαν ότι θα κατάσχουν κέρδη που πιθανόν να είναι ανύπαρκτα. Γιατί όμως αυξήθηκαν τα περιθώρια; 

Ο βασικός λόγος είναι ότι οι Πάροχοι αναγκάστηκαν με την νέα διαδικασία να προσφέρουν στην πράξη προθεσμιακές τιμές. Αυτό αύξησε σημαντικά τον κίνδυνο που ανέλαβαν δεδομένης της αστάθειας στην χονδρική τιμή. Τα περιθώρια μπορεί να φαίνονται υψηλά απολογιστικά αλλά οι αποφάσεις για τις τιμές ελήφθησαν πρωθύστερα.

Ένας πρόσθετος λόγος πιθανότατα είναι ότι, μην γνωρίζοντας εκ των προτέρων το ποσό της επιδότησης, οι Πάροχοι φοβήθηκαν ότι η αύξηση στις τιμές θα οδηγούσε σε αδυναμία πληρωμής από τους καταναλωτές. Οι προβλέψεις τους για επισφαλείς απαιτήσεις θα έπρεπε συνεπώς να αυξηθούν. Ένα μικτό περιθώριο της τάξης του 5% που θα ήταν επαρκές σε κανονικές συνθήκες. με την νέα διαδικασία θα χρειαζόταν ίσως να φθάσει στο 15% για να μην έχουν ζημιές. Δεδομένου επιπρόσθετα ότι η νέα διαδικασία τιμολόγησης διευκολύνει τους κακοπληρωτές και γενικότερα τις μετατοπίσεις καταναλωτών.

Ο τρίτος (δομικός και για αυτό πιο σημαντικός) λόγος που τα περιθώρια μεγάλωσαν είναι ότι η αγορά κυριαρχείται από την Κρατική Επιχείρηση Ηλεκτρισμού - την γνωστή ΔΕΗ. Η οποία είναι "Υπηρέτης Δυο Αφεντάδων". Των πολιτικών της ιδιοκτητών και των ιδιωτών μετόχων της. Το αποτέλεσμα ήταν στους τρείς μήνες της νέας διαδικασίας να είναι ο πιο απρόβλεπτος και συνολικά ένας από τους ακριβότερους Παρόχους. Αυτό εξηγείται λογικά από το ότι η διοίκησή της αποφασίζει με την σιγουριά ότι, ανεξάρτητα από την δική της τιμολογιακή πολιτική, το κράτος έχει δεσμευθεί στην πολιτική απόφαση να κρατήσει τις τιμές σε συγκεκριμένο επίπεδο. Όντας σε δυσμενή χρηματοοικονομική θέση, έχοντας χάσει όλα τα έσοδα από την πώληση του ΔΕΔΔΗΕ το Α' εξάμηνο, εκτόξευσε τα τιμολόγια της τον Σεπτέμβριο για να "ρεφάρει". 

Το σύστημα λοιπόν που εφαρμόζεται από την 1η Αυγούστου έχει παρενέργειες. Δημιουργεί εγγενώς κίνητρο για αυξημένα περιθώρια για τον δεσπόζοντα Πάροχο και συνεπώς για όλη την αγορά. Θα χρειαστεί ρυθμιστικός έλεγχος. Αν σχεδιάζει κάτι τέτοιο η κυβέρνηση, θα το κάνουμε πιο εύκολο.

Πράγματι πρέπει να εφαρμοστεί καθεστώς κοστολογικού ελέγχου. Σε ένα όμως και μόνο προμηθευτή: Στην Κρατική Επιχείρηση Ηλεκτρισμού. Ο έλεγχος πρέπει να γίνει από την Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας με όσο περισσότερη διαφάνεια είναι δυνατή στην εχέμυθη χώρα μας*. Ο κοστολογικός έλεγχος της ΚΕΗ, στοιχειοθετημένος από τα ευρήματα της έρευνας που ήδη από τον περασμένο Νοέμβριο διεξάγει η Επιτροπή Ανταγωνισμού (αλήθεια τι απέγινε;), θα έχει στόχο όχι μόνο την προστασία των καταναλωτών από τις αλλοπρόσαλλες τιμολογιακές πολιτικές της ΚΕΗ αλλά και την ενίσχυση του ανταγωνισμού. Θα τεθεί σε ισχύ άμεσα και θα διαρκέσει μέχρις ότου το μερίδιο αγοράς της ΚΕΗ στην Προμήθεια πέσει κάτω από το 35% ή ακόμα καλύτερα όταν η ΡΑΕ πεισθεί ότι ο συντελεστής Herfindahl-Hirschman  στην αγορά είναι κοντά στο 2,500. 

Ο γράφων προτείνει αυτή την μεταβατική λύση εδώ και πολλά χρόνια  που κοντεύουν πια την δεκαετία. Αν είχε εφαρμοστεί, το παρόν πρόβλημα δεν θα υπήρχε. Ο ανταγωνισμός θα κρατούσε την λιανική τιμή κοντά στην χονδρική χωρίς την παρέμβαση του κράτους. Όπως συμβαίνει στις περισσότερες χώρες του πρώτου κόσμου. Αλλά το πολιτικό προσωπικό της χώρας έχει αποδείξει ότι είναι επιπέδου τρίτου κόσμου. Και οδηγεί όλη την χώρα προς την κατεύθυνση αυτή - χωρίς αυτή να το αξίζει.

*Προς Θεού όχι με το τηλέφωνο!!!!

Ρελάνς του Κράτους Μειώνει τον Δείκτη Τιμών Ρεύματος τον Σεπτέμβριο

Ο Δείκτης Τιμών Ρεύματος με στοιχεία Σεπτεμβρίου 2022 που υπολογίζει το allazorevma.gr, η πρώτη ιστοσελίδα σύγκρισης τιμών ρεύματος στην Ελλάδα, είχε μείωση σε σχέση με τον δείκτη με στοιχεία  Αυγούστου. Ο Δείκτης Τιμών είχε μείωση από τα 260,09 στα 237,85 ευρώ την μεγαβατώρα.  

Οι ρυθμιζόμενες χρεώσεις, στις οποίες το allazorevma.gr  περιλαμβάνει την κρατική επιδότηση των 639 ευρώ την  μεγαβατώρα (για τον Σεπτέμβριο), μειώθηκαν από -281,47 σε -572,17 ευρώ την μεγαβατώρα - έγιναν δηλαδή περισσότερο πιστωτικές. Είχαμε συνεπώς διπλασιασμό της επιδότησης για δεύτερο συνεχόμενο μήνα. Ο Δείκτης Ανταγωνιστικών Τιμών Ρεύματος για οικιακούς καταναλωτές,  περιλαμβανομένου του ΦΠΑ αυξήθηκε σημαντικά από 515,54 σε 796,55 ευρώ την μεγαβατώρα. Οι τιμές των εναλλακτικών παρόχων κυμάνθηκαν από 647,58 έως 1.006,29 με μέσο όρο τα 805,81 ευρώ την μεγαβατώρα αυξημένο σημαντικά σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα (558,71). Συνολικά, σε 12μηνη βάση (10/21-9/22), η μέση τιμή των εναλλακτικών παρόχων αυξήθηκε κατά 427% ενώ ο συνολικός δείκτης ανταγωνιστικών χρεώσεων που περιλαμβάνει και την ΔΕΗ αυξήθηκε κατά 400%. 

Στο πρώτο Πίνακα που ακολουθεί φαίνεται η εξέλιξη του κόστους της αγοράς και των τιμών των εναλλακτικών και της ΚΕΗ (γνωστής ως ΔΕΗ) τους τελευταίους 12 μήνες. Στον Δεύτερο Πίνακα παρουσιάζεται συνοπτικά το τι θα πλήρωναν οι καταναλωτές με και χωρίς την επιδότηση από την αρχή της κρίσης μέχρι σήμερα. 

Τον Σεπτέμβριο η χονδρική τιμή μειώθηκε ελαφρά (-2%). Ο Δείκτης Τιμών Λιανικής επηρεάστηκε προς τα πάνω από τις υπερβολικά υψηλές αυξήσεις στις τιμές των Παρόχων και προς τα κάτω από τον διπλασιασμό για δεύτερο συνεχόμενο μήνα της επιδότησης. Το αποτέλεσμα ήταν η μείωση του κατά 8,5% περίπου σε σχέση με τον Αύγουστο. Είναι εμφανές ότι τόσο οι Πάροχοι, με προεξάρχοντα τον δεσπόζοντα (την ΚΕΗ), "αστόχησαν" στις αυξήσεις τους όσο και ότι το Κράτος απάντησε με λογική χαρτοπαίκτη που κρατάει γερό χαρτί- έκανε "ρελάνς". Ελπίζει κανείς ότι η αστάθεια των δυο πρώτων μηνών εφαρμογής του νέου συστήματος τιμολόγησης θα μειωθεί τους επόμενους μήνες καθώς τόσο οι Πάροχοι (κυρίως η ΚΕΗ) όσο και το κράτος μαθαίνουν από τις αστοχίες τους.

Ας Πούμε και μια Αλήθεια και ας Πέσει στον Γιαλό (για το Ρεύμα)

"Πολλά είναι τα ψέματα που είπαμε ως εδώ" τραγουδάει ο Νιόνιος. Ακόμα χειρότερο, είναι περισσότερες οι μισές αλήθειες, που είναι και πιο παραπλανητικές. Αναφερόμαστε στο θέμα της εποχής βέβαια - το Ρεύμα. Το allazorevma.gr αποφάσισε λοιπόν ότι είναι καιρός να πεί τις δικές του αλήθειες - με νούμερα όσο είναι αυτό δυνατό.

Η τιμή του ρεύματος για τους οικιακούς καταναλωτές στην χώρα έχει αυξηθεί κατά 25% περίπου σε σχέση με την εποχή πριν την κρίση (τον Σεπτέμβριο του 21). Αυτός είναι ένας γενικός δείκτης - οι τιμές διαφέρουν μεταξύ παρόχων. Προσεγγίζει όμως αρκετά τις τιμές του δεσπόζοντα παρόχου που εξυπηρετεί περίπου το 75% των μετρητών. Συνεπώς είναι καλή εκτίμηση της δαπάνης του μέσου νοικοκυριού.

Αυτή η αύξηση του 25% θα ήταν αύξηση 210% χωρίς την κρατική επιδότηση που άρχισε να δίνεται από τον Σεπτέμβριο του 2021. Κατά μέσο όρο, σε όλη την διάρκεια του 12μήνου που πέρασε, το κράτος επιδότησε το 45% της τιμής του ρεύματος για τους μικρούς καταναλωτές. Ποσοστό που τον Σεπτέμβριο του 2022 έφθασε το 73%!

Η επιδότηση των λογαριασμών των καταναλωτών στην Ελλάδα είναι από τις υψηλότερες στην Ευρωπαϊκή Ένωση. 

Με την διαδικασία που ισχύει πλέον από την 1η Αυγούστου του 2022, η διαφάνεια στην τιμολόγηση του ρεύματος έχει βελτιωθεί σημαντικά. Τα περιθώρια των Παρόχων να παραπλανούν και να προκαλούν σύγχυση στους πελάτες τους μέσω των κακόφημων "ρητρών αναπροσαρμογής" μειώθηκαν δραστικά.

Από που βρήκε το κράτος τα λεφτά για την επιδότηση; Από δύο πηγές κυρίως. Επέστρεψε πρώτα (έμμεσα) στους καταναλωτές το μεγαλύτερο μέρος των επιβαρύνσεων που χρεώνονταν οι παραγωγοί με λιγνίτη και φυσικό αέριο για την αποτροπή της κλιματικής αλλαγής (αγορά δικαιωμάτων εκπομπών CO2). Σε δεύτερη φάση κατάσχεσε τα "υπερκέρδη" των παραγωγών ρεύματος που δεν χρησιμοποιούν φυσικό αέριο. Δηλαδή τον εξής ένα: την Κρατική Επιχείρηση Ηλεκτρισμού (την γνωστή ΔΕΗ). Αποτέλεσμα η μετοχή της να χάσει σε ένα εξάμηνο το 50% της αξίας της και να "κάψει" για την λειτουργία της όλα τα χρήματα που εισέπραξε από την πώληση του ΔΕΔΔΗΕ (1,3 δισ. ευρώ). Αυτή η αλήθεια λαϊκά αποδίδεται ως "πώληση ασημικών". Οι δύο αυτοί πόροι ενισχύθηκαν και από τον κρατικό προϋπολογισμό αλλά σε μικρό βαθμό μέχρι στιγμής.

Ποιος ωφελείται από τις επιδοτήσεις; Οι καταναλωτές ή οι επιχειρήσεις; (Πάροχοι - Παραγωγοί;).  Το μεγαλύτερο "θύμα " της υπόθεσης είναι προφανώς η ΚΕΗ.  Σε μια ορθολογικά λειτουργούσα αγορά οι επιδοτήσεις θα περνούσαν στο μεγαλύτερο μέρος στους καταναλωτές. Αυτό όμως εξαρτάται και από την ικανότητα των Παρόχων να εισπράξουν τους λογαριασμούς τους. Γιατί δυστυχώς στην Ελλάδα κινδυνεύουμε να καταλήξουμε να επιδοτούμε αυτούς που δεν πληρώνουν (και όχι μόνο αυτούς που δεν μπορούν).

Τι μας περιμένει στο μέλλον; Εκτιμούμε ότι η επιδότηση θα συνεχιστεί όσο είναι αναγκαίο. Επειδή οι διεθνείς αγορές δεν προβλέπουν επί του παρόντος σημαντική αποκλιμάκωση της τιμής του φυσικού αερίου μέσα στο 2023, η κρίση μάλλον δεν θα προλάβει να τελειώσει πριν τις εκλογές. 

Το χρηστικό συμπέρασμα για τους καταναλωτές: Στο αμέσως επόμενο διάστημα φαίνεται ότι η ΚΕΗ (γνωστή ως ΔΕΗ) θα είναι αν όχι ο ακριβότερος πάντως σχετικά ακριβός Πάροχος. Καιρός στους πελάτες -  δεσμώτες της (τουλάχιστον αυτούς που ακόμα πληρώνουν στην ώρα τους) να αναζητήσουν πιο πράσινα (δηλαδή πιο εύφορα) λιβάδια.