Μια τυχαία παρατήρηση στον χάρτη ηλιοφάνειας των ΗΠΑ που οδηγεί αναπόφευκτα σε φιλοσοφικού χαρακτήρα ερωτήματα.

Είχα πρόσφατα μποστά στη οθόνη του υπολογιστή μου τον χάρτη ηλιοφάνειας των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. Είναι χαρακτηριστικό τό κιτρινοκόκκινο χρώμα που σκεπάζει τις νοτιοδυτικές πολιτείες σε αντίθεση με την υπόλοιπη χώρα. Καλιφόρνια, Τέξας, Αριζόνα, Νεβάδα, Νέο Μεξικό, Κολοράντο. Αναρωτήθηκα: τι ποσοστό της εγκατεστημένης ισχύος φωτοβολταικών υπάρχει στις πολιτείες αυτές σε σχέση με το σύνολο στις ΗΠΑ? Εύκολο με χρήση της wikipedia: Περίπου 1.450 απο τα 2.200 ΜW στις ΗΠΑ βρίσκονταν στο τέλος του 2010 στις πολιτείες αυτές. Ητοι το 66%.

Κατόπιν έκανα το ίδιο με τον χάρτη της Ευρώπης, που και αυτός «μιλάει» απο μακριά. Κιτρινοκόκκινο Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία, Γαλλία. Πόση εγκατεστημένη ισχύς φωτοβολταικών βρίσκεται στο τέλος του 2010 στις Ευρωπαικές αυτές χώρες του ήλιου? (Με την γενναιόδωρη αλλά πιθανότατα ρεαλιστική υπόθεση ότι όλη η ισχύς στην Γαλλία βρίσκεται στον νότο). Σύμφωνα με τα στοιχεία της Shell (Statistical Energy Υearbook 2010) 8.700 ΜW σε σύνολο 29.600 σέ όλη την Ευρώπη (απο αυτά 17.300 στην Γερμανία). Ποσοστό 29%.

Ερώτηση πρώτη; Γιατί στις ΗΠΑ τα φωτοβολταικά βρίσκονται εκεί που υπάρχει ήλιος ενώ στην Ευρώπη όχι? Ερώτηση δεύτερη: γιατί τα φωτοβολταικά στην Ευρώπη είναι όχι μόνο σε λάθος τόπο αλλά και πολύ περισσότερα απο ότι στις ΗΠΑ? Δεν ξέρω γιατί, αλλά μού έρχεται στο μυαλό η αποστροφή του Τσώρτσιλ: «Οι Αμερικανοί κάνουν πάντα το σωστό-αφού εξαντλήσουν πρώτα όλα τα λάθη» με αντεστραμένη όμως την αιχμή προς τους Ευρωπαίους. Ερώτημα τελικό: τι μας λέει αυτό για το μέλλον του ευρώ? 

Μια εκτίμηση της «οικονομικής» αξίας της φωτοβολταικής παραγωγής (που μπορεί να οδηγήσει σε «παράξενες συμμαχίες»)

Σε συνέχεια προηγουμένου σημειώματος, όπου με αμερικανική βοήθεια (δηλαδή τεχνογνωσία απο τον κύριο Severin Borenstein καθηγητή του πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας) υπολογίσαμε το κόστος παραγωγής της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται απο μια φωτοβολταική εγκατάσταση ισχύος 10 ΚW (στην Ελλάδα), με την  μορφή του πραγματικού ομαλοποιημένου (“levelized”) κόστους, προχωράμε στο παρόν σημείωμα να αναζητήσουμε την οικονομική αξία της παραγωγής αυτής. Υπενθυμίζουμε ότι η δική μας εκτίμηση ανεβάζει τό κόστος αυτό στα 18,5 λεπτά την κιλοβατώρα ή 185 ευρώ την μεγαβατώρα.

Μια καλή ιδέα απο την Μεγάλη Βρετανία-Ομαδοποίηση μικρών εγκαταστάσεων

Το Βρετανικό ΥΠΕΚΑ (Υπουργείο Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής) είναι στη  διαδικασία δημόσιας διαβούλευσης για τη αναθεώρηση της πολιτικής τιμολογίων για τα φωτοβολταικά. Η διαβούλευση αυτή γίνεται μετά απο 18μηνη εμπειρία με τα ειδικά τιμολόγια (Feed in Tariffs) πού εισήχθησαν τον Μάρτιο του 2010.  Τα κακά νέα είναι ότι προτείνεται η μείωση των ειδικών τιμολογίων κατά 50% (απο 38,7 σε 16,8 πέννες την κιλοβατώρα ή από 44 σε 19,6 λεπτά του ευρώ για εγκαταστάσεις μέχρι 10 KW σε υπάρχοντα κτίρια).  Υπάρχουν όμως και καλά νέα, ή μάλλον μια καλή ιδέα. Προτείνεται η καθιέρωση ενός τιμολογίου ειδικά για πολλαπλές/ομαδοποιημένες (aggregated) εγκαταστάσεις. Αυτές είναι εγκαταστάσεις στίς οποίες οι δικαιούχοι του τιμολογίου (ιδιοκτήτες κτιρίων) μεταφέρουν σε τρίτους το δικαίωμα στο ειδικό τιμολόγιο ή και το δικαίωμα παραγωγής. Το σχήμα αυτό λειτουργεί ήδη στην Μεγάλη Βρεταννία και το Υπουργείο προσπαθεί να το εκμεταλλευθεί ορίζοντας χαμηλότερη τιμή για τις πολλαπές αυτές εγκαταστάσεις. Το επιχειρηματικό αυτό μοντέλο έχει πολλά πλεονεκτήματα:

Πόσο κοστίζει η παραγωγή ηλεκτρισμού απο φωτοβολταικά?

Επειδή όλοι δικαιούνται να έχουν την άποψή τους αλλά κανείς δεν δικαιούται να έχει τα δικά του δεδομένα, προσπαθήσαμε να βρούμε ένα τρόπο να διευκολυνθεί  η συζήτηση σχετικά με θέματα δημόσιας πολιτκής (αλλά και ιδιωτικών επενδυτικών αποφάσεων) που αφορούν τον κλάδο των φωτοβολταικών. Βρήκαμε λοιπόν δημόσια διαθέσιμο στο Διαδίκτυο ένα απλούστατο φύλλο υπολογισμού του κόστους παραγωγής μιας τυπικής φωτοβολταικής εγκατάστασης που δημιούργησε ο κύριος Severin Borenstein, οικονομολόγος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας (Berkeley) και μπορεί κανείς να το κατεβάσει απο εδώ.

Το σχέδιο Helios είναι πολύ φιλόδοξο για να είναι εφικτό. Ευτυχώς υπάρχει εναλλακτική πρόταση απο την Clarus ESCo!

Ανακοινώθηκε πριν λίγες μέρες στον τύπο απο το ΥΠΕΚΑ το σχέδιο Helios. Το ελληνικό κράτος θα διευκολύνει την κατασκευή φωτοβολταικών εγκαταστάσεων στην χώρα εγκατεστημένης ισχύος 10 GW, με σκοπό η παραγόμενη ενέργεια να πωληθεί στη Γερμανία και σε άλλες ευρωπαικές χώρες. Το ελληνικό κράτος θα ενεργήσει ως οικοπεδούχος που δημιουργεί μόνος του και πουλά μια «άδεια», παραχωρώντας γή για την κατασκευή της εγκατάστασης. Η «άδεια» θα αποτελέσει συνεισφορά σε είδος στην επένδυση, η οποία αποτιμάται τιτλοποιούμενη σε 30 δις ευρώ, ήτοι περίπου το 8% του σημερινού χρέους της χώρας. Οι παρατηρήσεις που ακολουθούν βασίζονται στα δημοσιεύματα του τύπου. Δεν έχουμε στην διάθεσή μας περισσότερες πληροφορίες Αν και όταν το σχέδιο δημοσιοποιηθεί θα αναθεωρήσουμε τις παρούσες εκτιμήσεις μας.

"ISO 9001 vs EN 62446 στην πιστοποίηση Φ/Β εγκαταστάσεων" ή πώς επιλέγετε το ξενοδοχείο σας?

Ρωτήσαμε τους αρμόδιους του Εργαστηρίου Τεχνικής Μηχανικής και Ταλαντώσεων του Πανεπιστημίου Πατρών να μας διευκρινίσουν με απλό και κατανοητό τρόπο τη  διαφορά μεταξύ των δύο ειδών πιστοποιήσεων που αναφέρονται στην αγορά ως εγγυούμενες την υψηλή ποιότητα των εγκαταστάσεων Φωτοβολταϊκών.  Περιγράφουμε παρακάτω με δικά μας λόγια την σύνοψη αυτών που μας είπαν.

Ποιές είναι οι συνήθεις βλάβες των Φωτοβολταικών εγκαταστάσεων?

Ο παρακάτω πίνακας, που δανειζόμαστε απο την έρευνα του EPRI που έχουμε ήδη μνημονεύσει, μας δίνει ορισμένες αξιοπρόσεκτες απαντήσεις. Η σημαντικότερη είναι ότι σε αριθμό βλαβών, οι μετατροπείς (inverters) είναι με διαφορά το πιο ευαίσθητο σημείo, με πάνω απο το 60% του αριθμού των βλαβών. Οι μετατροπείς μαζί με το υποσύστημα εναλλασόμενου ρεύματος (AC subsystems) είναι υπεύθυνα συνολικά για το  70% του αριθμού των βλαβών και περισσότερο απο το 75% των απωλειών φορτίου (παραγωγής). Το βασικό, ακριβότερο και σημαντικότερο στοιχείο της εγκατάστασης, τα φωτοβολταικά πλαίσια (modules), έχουν τον δεύτερο μικρότερο αριθμό βλαβών και δεν είναι υπεύθυνα παρά μόνο για αμελητέα απώλεια φορτίου/παραγωγής. (Κάνετε κλίκ στο διάγραμμα για να φανεί καλύτερα).

Πόσο κοστίζει η λειτουργία και συντήρηση των φωτοβολταικών εγκαταστάσεων?

Υπάρχει η άποψη ότι τα φωτοβολταικά συστήματα δεν έχουν σημαντικά λειτουργικά κόστη. Ανεκδοτολογικού χαρακτήρα πληροφορίες αναφέρουν ότι εγκαταστάτες φωτοβολταικών σε στέγες αποχωρώντας μετά την κατασκευή ενημερώνουν τον ιδιοκτήτη ως εξής: «Μην ανησυχείς - συντήρηση δεν χρειάζονται. Δυό φορές τον χρόνο θα τα πλένεις μόνος σου με την μάνικα - αυτό είναι όλο!». Επειδή το θέμα μας αφορά, το ερευνήσαμε στη διεθνή τεχνική βιβλιογραφία. Το σημαντικότερο εύρημά μας συνοψίζεται στον παρακάτω Πίνακα (περισσότερα στην επόμενη σελίδα):

Αναμόρφωση τιμολογίων του ηλεκτρισμού: προυπόθεση για την ομαλή εξέλιξη της αγοράς των φωτοβολταικών

Ας προσπαθήσουμε να δούμε το μέλλον της φωτοβολταικής αγοράς. Με τον κίνδυνο να υποστούμε την μοίρα του αμερικανού δημοσιογάφου Lincoln Steffens που το 1920, μετά απο μια επίσκεψη στην τότε Σοβιετική Ενωση διακήρυξε: «Είδα το μέλλον - και δουλεύει!». 

Ποιοί είναι οι μεγαλύτεροι κατασκευαστές φωτοβολταικών πλαισίων στον κόσμο?

Ας υπενθυμίσουμε ότι το 2010 το 80% της νέας "φωτοβολταικής" ισχύος που εγκαταστάθηκε παγκοσμίως, εγκαταστάθηκε στην Ευρώπη. Ο παραπάνω πίνακας δείχνει λοιπόν ότι, ενώ η αγορά είναι η Ευρώπη, η κατασκευή γίνεται στην Ασία. Στους 10 μεγαλύτερους κατασκευαστές στον κόσμο υπάρχει μόνο μια Ευρωπαική (Γερμανική) εταιρεία. Το λογικό συμπέρασμα, που ίσως είναι έκπληξη για το ευρύ κοινό, είναι ότι οι Ευρωπαίοι (περιλαμβανομένων των Γερμανών) χρησιμοποιούν Ασιατικά (δηλαδή κυρίως Κινεζικά) πλαίσια στις εγκαταστάσεις τους. Από ότι γνωρίζουμε οι Γερμανοί δεν έχουν ακόμα κάνει κάτι ανάλογο με αυτό που έκαναν οι Βρετανοί το 1887, δηλαδή νόμο που να επιβάλει το σήμα "made in China" ("made in Germany") με στόχο να προστατεύσει την κοινωνία απο τα "χαμηλής" ποιότητας "φθηνά" Κινεζικά (Γερμανικά) προιόντα. 

Ποιοί είναι οι μεγαλύτεροι προμηθευτές ολοκληρωμένων Φωτοβολταικών εγκαταστάσεων στον κόσμο?

Συνήθως χρησιμοποιείται ο αγγλικός όρος "Integrators". Επεσε στην αντίληψή μας πρόσφατα ο σχετικός κατάλογος για το 2010. Δεν υπάρχουν εκπλήξεις - οι περισσότερες είναι επιχειρήσεις με έδρα τη  Γερμανία που αποτελεί και το 43% τη παγκόσμιας αγοράς (σε εγκατεστημένα GW στο τέλος 2010). Αναγνωρίσαμε όμως με ιδιαίτερη χαρά και την παρουσία στον κατάλογο της Phoenix Solar  με την ελληνική εκπρόσωπο της οποίας η μικρή Clarus ESCo έχει σταθερά καλή συνεργασία απο την αρχή της προσπάθειάς της. 

Ενας Πίνακας Χίλιες Λέξεις (έστω τρείς...)

Στο παραπάνω Πίνακα φαίνεται παραστατικά πως συμπίπτουν η καλοκαιρινή αιχμή του ηλεκτρικού συστήματος στην Καλιφόρνια, η μέγιστη ισχύς παραγωγής ενός φωτοβολταικού συστήματος και η μέγιστη τιμή του "ζωνικού" τιμολογίου (ή  τιμολογίου ανα ώρα χρήσης - time of use) για τους καταναλωτές. Το τελευταίο είναι και το πιο ενδιαφέρον αφού φαίνεται να είναι περίπου στα 27 λεπτά του δολαρίου. Να σημειώσουμε ότι στην Καλιφόρνια δεν υπάρχει feed in tariff, οπότε και το Φωτοβολταικό "πουλά" στις ώρες αιχμής του συστήματος στα 27 λεπτά. Που δεν είναι και πολύ μακριά απο τα 24 λεπτά του ευρώ  που είναι το feed in tariff στην Γερμανία, αν υπολογίσει κανείς ότι πέφτει με ρυθμούς του 10% τον χρόνο. Σύγκλιση σύντομα των δύο ακτών του Ατλαντικού στο "grid parity"!!!

Νέα από την Ευρώπη: Πρός αναθεώρηση της οδηγίας 2006/32 EC για την ενεργειακή αποδοτικότητα

Πρόσφατα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε και παρουσίασε σχέδιο νέας Οδηγίας για την ενεργειακή απόδοση που θα υποκαταστήσει από τον Δεκέμβριο του 2012 την ισχύουσα Οδηγία 2006/32 EC. Ο λόγος είναι ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση αποκλίνει ήδη σημαντικά από τον στόχο της βελτίωσης της αποδοτικότητας στη χρήση της ενέργειας κατά 20% μέχρι το 2020. Τα νέα μέτρα περιλαμβάνουν υποχρεωτική αναβάθμιση κτιρίων του Δημοσίου τομέα (3% τον χρόνο),  μεγαλύτερη προώθηση των συμβάσεων ενεργειακής απόδοσης, εγκατάσταση συστημάτων ενεργειακής διαχείρισης, εγκατάσταση μετρητών ώστε να αυξηθεί η ποιότητα της πληροφορίας που έχουν στη διάθεσή τους οι καταναλωτές, περισσότερα κίνητρα και πληροφόρηση για μικρομεσαίες επιχειρήσεις σχετικά με ενεργειακές επιθεωρήσεις κλπ. Ο λόγος που αναφέρουμε την εξέλιξη αυτή είναι ότι η Οδηγία 2006/32 EC που οδεύει προς κατάργηση, μεταφέρθηκε στην Ελληνική Νομοθεσία μόλις τον Απρίλιο του 2010 και δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί η εφαρμογή της. Μήπως πρέπει να την ξεχάσουμε και να αρχίσουμε να μελετούμε κατευθείαν την νέα Οδηγία?

German εναντίον Greek statistics, ή πως έμαθα τα πάντα για την Γερμανία αλλά είμαι στο ημίφως για την χώρα μου.

Περιηγούμενος το διαδίκτυο πρόσφατα, έπεσα πάνω στον δικτυακό τόπο του Bundesnetzagentur. Τι είναι τούτο? Ο γερμανικός ομοσπονδιακός ρυθμιστής των δικτύων (όλων των δικτύων, ηλεκτρικών, τηλεπικοινωνιακών κλπ.). Με ενδιαφέρει η αγορά των φωτοβολταικών. Με μικρή προσπάθεια βρήκα την οικεία σελίδα και «κατέβασα» ένα φύλλο υπολογισμού με τίτλο που υποσχόταν πολλά. Η συγκλονιστική εμπειρία μου στην επόμενη σελίδα.

Νέες ιδέες για τον κύριο Σόιμπλε

Σε συνέχεια της ιδέας της Clarus ESCo με την οποία συμφώνησε και ο κύριος Σόιμπλε να χρηματοδοτηθεί το ελληνικό χρέος απο τον ήλιο, είδηση απο τις ΗΠΑ (εδώ) : Εργο φωτοβολταικών εγκαταστάσεων 733 MW στις ταράτσες 750 κτιρίων που ανήκουν στην εταιρεία διαχείρισης ακινήτων Prologis και βρίσκονται σε 28 πολιτείες. Υψος επένδυσης 2,6 δις δολλάρια, κατασκευαστής η εταιρεία NRG Energy που θα συμμετάσχει στη χρηματοδότηση των πρώτων 15 MW. Διάρκεια έργου 4 χρόνια. Χρηματοδότηση από την Bank of America και την Merrill Lynch. Δανεισμός ύψους 1,4 δις δολλαρίων με εγγύηση κατά 80% απο την ομοσπονδιακή κυβέρνηση. Αν η χώρα ήταν η Ελλάδα (ή έστω μία απο τις 28 πολιτείες!), η τράπεζα που χρηματοδοτούσε ήταν η KfW  και την ομοσπονδιακή εγγύηση την έδινε η κυβέρνηση της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας? Ιδέες για τον κύριο Σόιμπλε...

Ιδέες για την πώληση ασημικών – Δίκτυο ΔΕΗ: Πρόσθετα στοιχεία.

Σε συνέχεια προηγούμενου σημειώματος για την πώληση του δικτύου της ΔΕΗ, κάναμε μια μικρή έρευνα για να επιβεβαιώσουμε αυτά που περιληπτικά αναφέραμε σχετικά με την ιδιωτικοποίηση επι Θάτσερ στην Μ. Βρετανία το 1990. Λοιπόν: (στην επόμενη σελίδα)

Ο κύριος Σόιμπλε συμφωνεί με τη Clarus ESCo!

Πριν 10 περίπου μέρες στο blog αυτό, η Clarus ESCo έριξε την ιδέα να χρηματοδοτηθεί μέρος του χρέους της χώρας  απο τον ήλιο. Χθές, ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας συμφώνησε κατ' αρχήν (βλέπε εδώ). Χαιρόμαστε, γιατί είμαστε σίγουροι ότι ο κύριος Σόιμπλε ΔΕΝ μας διαβάζει (ακόμα). Αυτό σημαίνει ότι είπαμε κάτι που είναι προφανές ακόμα και σε πολιτικούς. Η διαφορά είναι ότι εμείς προτείναμε ονόματα και διαδικασίες (KfW-χρηματοδότηση Ελληνικών Τραπεζών με εγγύηση τις συμβάσεις συμψηφισμού). Ελπίζουμε να υλοποιηθεί. Ας μην ξεχνάμε τι λέει ο λαός; "Απο μικρό και απο τρελλό μαθαίνεις (πρώτα) την αλήθεια".

Φωτοβολταϊκά στις στέγες: Τι σκεφτόταν άραγε ο νομοθέτης…

Μερικές φορές αναρωτιέμαι τι σκεφτόταν ο νομοθέτης όταν σχεδίαζε το πρόγραμμα των φωτοβολταϊκών στις στέγες. Ιδού μερικά σημεία για να απορεί κανείς:

Ένας ιδιώτης μπορεί να βάλει Φ/Β σε ένα κτίριο του μόνο αν κατοικεί μέσα ο ίδιος. Δηλαδή μπορεί να βάλει μόνο στην οικία του και στο εξοχικό του. Αναρωτιέμαι γιατί κάποιος που έχει 3 σπίτια να μην μπορεί να βάλει και στα 3? Ή γιατί να μην μπορεί να βάλει κάποιος και στην οικία ενός τρίτου, με μία μακροχρόνια μίσθωση της ταράτσας/στέγης?

Για να μπει Φ/Β μέχρι 10KW από ιδιώτη (αλλά όχι από επιχείρηση!), το κτίριο πρέπει να έχει και ηλιακό θερμοσίφωνο. Δηλαδή αν θέλεις να προστατέψεις το περιβάλλον πρέπει να υποστηρίξεις και την αγορά ηλιακών θερμοσιφώνων!

Ένας ιδιοκτήτης εμπορικού κτιρίου, δεν μπορεί να βάλει ένα φωτοβολταϊκό 10KW στο κτίριο του με τα 55 cents / Kwh, αν δεν στεγάζεται η δική του επιχείρηση στο κτίριο. Γιατί άραγε?

Μία επιχείρηση που έχει πάνω από 10 εργαζομένους ή μεγάλο τζίρο δεν μπορεί να βάλει ένα φωτοβολταϊκό 10KW στο κτίριο της με τα 55 cents / Kwh. Δηλαδή αν μία μεγάλη επιχείρηση θέλει να κάνει μία μικρή επένδυση για να προστατέψει το περιβάλλον τοποθετώντας ένα δεκάρι σύστημα - είτε επειδή το κτίριο δεν χωράει περισσότερα KW είτε επειδή η επιχείρηση δεν μπορεί να επενδύσει περισσότερα χρήματα - τότε ο νόμος απλά δεν της επιτρέπει να το κάνει!  Απίστευτο? Και όμως αληθινό!

Μία επιχείρηση για να βάλει Φ/Β άνω των 10KW στη στέγη του κτιρίου της πρέπει να αλλάξει το καταστατικό της και να προσθέσει στη δραστηριότητά της την παραγωγή και εμπορία ηλεκτρικής ενέργειας! Δηλαδή να τρέξει με συμβολαιογράφους, πρωτοδικεία, δημοσιεύσεις στο ΦΕΚ με ότι αυτό συνεπάγεται σε έξοδα και χρόνο. Σε αυτό το στάδιο σταματούν πολλοί ενδιαφερόμενοι…

Και τέλος γιατί 10 KW?  Γιατί όχι 30 όπως είναι στην Γερμανία?

Παρόλα αυτά, αν δεν σας ενοχλούν τα παραπάνω, τα Φ/Β σε κτίρια είναι μία έξυπνη και πολύ αποδοτική επένδυση. Και συνεισφέρουν σημαντικά στην πράσινη ανάπτυξη, παρόλο που ο νομοθέτης ήταν κατά την γνώμη μου λίγο απρόσεκτος. Εκτιμώ ότι αν δεν υπήρχαν τα παραπάνω εμπόδια η αγορά των μικρών Φ/Β σε κτίρια θα ήταν πολυ μεγαλύτερη απ’ ότι είναι σήμερα.

Ο Αιώνας του Φυσικού Αερίου μόλις άρχισε - χάρη σε Έλληνα!

Ο George  P. Mitchell, είναι ιδιοκτήτης της Mitchell Energy, της εταιρείας (στο Τέξας) που πιστώνεται μεγάλο μέρος της επιτυχίας της τεχνολογίας του Hydraulic Fracturing ή fracking. Το fracking έχει φέρει επανάσταση στην αγορά ενέργειας αυξάνοντας δραματικά τα αποθέματα φυσικού αερίου που μπορούν πλέον να αντληθούν απο σχιστολιθικά πετρώματα (Shale). Η σημασία του είναι τόσο μεγάλη, που θα ασχοληθούμε μ'αυτό στο μέλλον πολύ. Επι του παρόντος, μήπως αναρωτηθήκατε τι είναι αυτό το "P" στην μέση του ονόματος του κυρίου Μitchell?  Λοιπόν είναι Phydias.Ναί, Φειδίας - γιός Ελλήνων μεταναστών.. Η ιστορία περιγράφεται και εδώ , όπου το fracking πιστώνεται στον ίδιο προσωπικά. Αφήνω τυχόν επιμύθια για τα σχόλια....

Η Google επενδύει 280 εκατ δολλάρια σε οικιακά φωτοβολταικά

Η Google  ανακοίνωσε πρόσφατα ότι θα επενδύσει 280 εκατ. δολλάρια στην Solarcity, την εταιρεία στην Καλιφόρνια που κατασκευάζει και χρηματοδοτεί εγκαταστάσεις φωτοβολταικών σε στέγες κυρίως οικιακών καταναλωτών. Να σημειωθεί ότι οι επιδοτήσεις των φωτοβολταικών στις περισσότερες πολιτείες των Ηνωμένων Πολιτειών είναι πολύ χαμηλότερες απο αυτές στην Ευρώπη και εξαντλούνται σε επιδότηση της επένδυσης σε ποσοστό περίπου 30% με την μορφή investment tax credit. Δεν υπάρχουν feed-in tariffs και συνεπώς δεν υπάρχουν δύο μετρητές-η παραγωγή του φωτοβολταικού "συμψηφίζεται" ηλεκτρικά με την κατανάλωση του σπιτιού και "πωλείται"στην τιμή λιανικής που χρεώνει η εταιρεία ηλεκτρισμού. Η Clarus ESCo παρακολουθεί την Solarcity και τη αγορά των ΗΠΑ γιατί πιστεύει ότι έχει τα χαρακτηριστικά που θα έχει και η Ευρωπαική αγορά την εποχή του grid parity (εξίσωση των feed in tariffs με την λιανική τιμή της αγοράς) που στην Γερμανία τουλάχιστον τοποθετείται πλέον πολύ κοντά - στο 2014. Θα υπάρξουν επόμενα Posts σχετικά.  

Ιδέες για πώληση ασημικών. Το δίκτυο της ΔΕΗ

Η Ελλάδα πρέπει να πωλήσει ασημικά ύψους 50 δισεκατομμυρίων ευρώ. Ενα απο αυτά είναι η ΔΕΗ. Απο ότι γράφεται στο τύπο, έχει αποφασισθεί να πωληθούν λιγνιτικά εργοστάσια έτσι ώστε να επιτευχθούν δύο στόχοι:

· Να περιορισθεί το μερίδιο αγοράς της ΔΕΗ στην παραγωγή και εμπορία του ρεύματος πράγμα που αναμένεται να οδηγήσει σε αύξηση του ανταγωνισμού.

· Να υπάρξει η αναμενόμενη εισροή στα ταμεία του ελληνικού κράτους.

Οι δύο αυτοί στόχοι είναι συνήθως αντικρουόμενοι. Οταν κανείς πουλά ένα περιουσιακό στοιχείο, το πουλά ακριβότερα άν αυτό χρησιμοποιηθεί σε ένα περιβάλλον περιορισμένου ανταγωνισμού. Αυτό σημαίνει ότι εισπράττει σήμερα ένα μεγαλύτερο ποσό αγνοώντας την αύξηση της γενικής ευημερίας που θα πρόσφερε μια αύξηση του ανταγωνισμού στο μέλλον. Η απόφαση συνεπώς είναι προς την σωστή κατεύθυνση, ίσως γιατί δεν είναι στο χέρι των πολιτικών να την πάρουν, σε αντίθεση με την προηγούμενη ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ που έγινε με εισπρακτικούς σκοπούς και ωφελημένους όλους εκτός απο τους έλληνες φορολογούμενους και καταναλωτές ρεύματος, πράγμα που πρέπει να παραδεχθούμε ότι αποτελεί τεράστια πολιτική “επιτυχία” σε διεθνές επίπεδο (ποιός την πιστώνεται και ποιοί ωφελήθηκαν άλλη φορά).

Υπάρχει όμως και ένα άλλο περιουσιακό στοιχείο της ΔΕΗ που πρέπει να ιδιωτικοποιηθεί σε πρώτη προτεραιότητα ώστε να επιτευχθεί ευκολότερα και ο δεύτερος στόχος (εισροή στα ταμεία)[1]. Αυτό είναι το δίκτυο. Ιδανικά μάλιστα θα έπρεπε να ιδιωτικοποιηθεί αφού πρώτα διασπασθεί σε 5-7 (γεωγραφικά ορισμένες) ανεξάρτητες επιχειρήσεις. Οι κυριότεροι λόγοι είναι:

· Η αξία του δικτύου είναι μεγάλη (τουλάχιστο το 30% της αξίας της ΔΕΗ) γιατί όντας φυσικό μονοπώλιο, δηλαδή επιχείριση που δρά για λόγους “αντικειμενικούς” σε συνθήκες χαμηλού ανταγωνισμού, θα πωληθεί σε πολύ καλή τιμή. Καλό θα ήταν (αλλά όχι αναγκαίο τουλάχιστον όσον αφορά την τιμή πώλησης) να υπάρχει ένα ισχυρό και διαφανές ρυθμιστικό καθεστώς (“Κώδικας Διαχείρισης Δικτύου”, που αναμένεται για την “δημόσια” ΔΕΗ εδώ και πολλά χρόνια)

· Το δίκτυο είναι η δραστηριότητα της ΔΕΗ όπου εργάζεται το 50% του προσωπικού της και έχει την μεγαλύτερη ανάγκη (και ευκαιρία) εξορθολογισμού.

· Η ιδιοκτησία του δικτύου απο ανεξάρτητη οντότητα είναι βασική προυπόθεση για την ομαλή λειτουργία του ανταγωνισμού στην αγορά παραγωγής και εμπορίας ηλεκτρισμού.

· Η διάσπαση του δικτύου σε ανεξάρτητες εταιρείες θα βοηθήσει στην εφαρμογή στοιχειώδους (σκιώδους) ανταγωνισμού μεταξύ τους (yardstick competition).

Αν αυτό θυμίζει κάτι σε κάποιους έχουν δίκιο. Πρόκειται για το μοντέλο της Μ. Βρεττανίας επι Θάτσερ. Η ιδιωτικοποίηση στην Μεγάλη Βρεττανία (το 1989) ήταν ιδιαίτερα επιτυχημένη κυρίως στα δίκτυα. Μείωσε στο μισό το απασχολούμενο προσωπικό στον κλάδο του ηλεκτρισμού σε μια δεκαετία (χωρίς απολύσεις!), έκανε πλούσιους τους μετόχους των εταιρειών (που ήταν απλοί άνθρωποι , ο “Sid”), μείωσε δραματικά το κόστος διανομής του ρεύματος χωρίς να μειώσει την ποιότητα τεχνικής εξυπηρέτησης και επέτρεψε στον Blair μόλις ανέλαβε την εξουσία να επιβάλει (συμβαίνουν και στην Εσπερία) έκτακτη εισφορά στα κέρδη των εταιρειών διανομής που είχαν φθάσει σε σημείο προκλητικό, παρά την συνεχή μείωση των τιμών τους.[2]

Με την ευκαρία, αυτό κάνουν οι Τούρκοι. Το δίκτυο διανομής στην Τουρκία έχει χωριστεί σε 21 εταιρείες πολλές απο τις οποίες έχουν ήδη πουληθεί σε ξένους. ΅Ενας απο αυτούς είναι η Verbund που μόλις πρόσφατα έφυγε απο την Ελλάδα.

---

[1] Η λογιστική αξία της παραγωγής της ΔΕΗ είναι περίπου ίση με την αξία του δικτύου διανομής. (Γύρω στα 4 δισ. ευρώ) Αρα τo 20% της λογιστικής αξίας της παραγωγής της ΔΕΗ είναι περίπου 800 εκατ ευρώ και το σύνολο του δικτύου (100%) έχει αξία περίπου 4,2 δισ ευρώ

[2] Η Θάτσερ δεν τα έκανε όλα σωστά. Αλλά ότι έκανε λάθος ήταν αντίθετο στο ένστικτό της υπέρ της ελεύθερης αγοράς, κυρίως στο θέμα των πυρηνικών εργοστασίων τα οποία προστάτευσε για λόγους “στρατηγικούς”

Ιδέες για πώληση ασημικών - φωτοβολταικά

Η Ελλάδα πρέπει να πωλήσει ασημικά ύψους 50 δισεκατομμυρίων ευρώ. Ενα απο αυτά θα μπορούσε να είναι τα δικαιώματα που απορρέουν σε ιδιώτες και επιχειρήσεις που κατασκευάζουν υποδομή σε ανανεώσιμες πηγές.

Το ελληνικό κράτος έχει σχεδιάσει και θεσμοθετήσει ένα ρυθμιστικό περιβάλλον στο οποίο δημιουργούνται δικαιώματα μέσω μακροχόνιων συμβάσεων για πώληση στο ηλεκτρικό σύστημα ρεύματος απο ανανενώσιμες πηγές ενέργειας. Τα δικαιώματα αυτά έχουν μεγάλη επενδυτική αξία. Αν περιοριστεί κανείς μόνο στα ΦΒ, και μόνο για στέγες μικρότερες των 10 KW, η αξία αυτή είναι τουλαχιστον 1 δισ ευρώ τα επόμενα 2-3 χρόνια. Συνολικά σε ΦΒ θα μπορούσε να φθάσει σε ποσά της τάξεως των 5-10 δισ ευρώ.

Δεδομένου ότι το ελληνικό τραπεζικό σύστημα δεν είναι σε θέση να αντιμετωπίσει την σχετική ζήτηση, οι Γερμανικές και Γαλλικές τράπεζες θα μπορούσαν να επέμβουν και να καλύψουν την χρηματοδότηση των επενδύσεων αυτών υποκαθιστώντας (ή εμπλουτίζοντας) κεφάλαια που θα δίνονταν για την αγορά άλλων περιουσιακών στοιχείων στην Ελλάδα[1].

Στην περίπτωση της KfW[2], της γερμανικής ΕΤΒΑ, αυτό δεν θα ήταν παρά η απλή επέκταση της σχετικής δραστηριότητάς της στην Γερμανία. Οταν ένας ιδιώτης θέλει να εγκαταστήσει ΦΒ στην στέγη του στην Γερμανία, πάει στην Τράπεζά του η οποία τον βοηθάει να ετοιμάσει την αίτηση του για δάνειο απο την KfW (Η τράπεζά του συμμετέχει και αυτή σε μικρό ποσοστό).

Η KfW θα μπορούσε να κάνει το ίδιο με τις ελληνικές τράπεζες και μάλιστα προς κοινό όφελος. Και αυτό γιατί και τώρα το ίδιο κάνει χρηματοδοτώντας τις έμμεσα με ενέχυρο ομόλογα του όχι και τόσο αξιόπιστου ελληνικού κράτους ενω στα ΦΒ θα το κάνει με ενέχυρο τις “συμβάσεις συμψηφισμού” με την ΔΕΗ/ΔΕΣΜΗΕ -πολύ καλύτερης ποιότητας “χαρτί”.

Είναι σαφές ότι για όλους τους εμπλεκόμενους είναι μια πολύ καλή λύση, αν σκεφθεί κανείς τις εναλλακτικές (πώληση λιμανιών, αεροδρομίων, νησιών, της Ακρόπολης). Ας παρακολουθήσουμε την πορεία του χρήματος. Η KfW δίνει ευρώ στον έλληνα ιδιώτη , ο οποίος με τη σειρά του πληρώνει :

· τον γερμανό χονδρέμπορα και προμηθευτή

· τον έλληνα εγκαταστάτη

· τους φόρους του στο ελληνικό κράτος (μην το υποτιμάμε, είναι τουλάχιστον το 30% του συνολικού ποσού)

Μακροπρόθεσμα, ο έλληνας ιδιώτης αποπληρώνει το δάνειο της ΚfW μέσω του λογαριασμού του ρεύματος που παράγει - λίγο λίγο και όταν βγαίνει η άφθονη αυτή ελληνική πλουτοπαραγωγική πηγή ο ήλιος μας. Δεν είναι τέλειο?[3]

---

[1] Το σχέδιο αυτό είναι μια απλοική παραλλαγή των debt/equity swaps που έκαναν την δεκαετία του 80 οι Χιλιανοί με μεγάλη επιτυχία.

[2] Kreditanstalt fur Wiederaufbau Πιστωτικό Ιδρυμα για την Ανοικοδόμηση – όνομα και πράγμα!!

[3] Δεδομένων των εναλλακτικών : φόροι αεροδρομίου/λιμανιών/διοδίων αλλά και χειρότερα: ΦΠΑ, φόρος εισοδήματος, εισητήρια εισόδου στα νησιά κλπ.