Η λίστα ιστολογίων μου

29/8/16

Δημοπρασίες και στο Ρεύμα: Ωδινεν Όρος και Έτεκε Μύν;

Μέσα στον Σεπτέμβριο θα γίνουν δημοπρασίες στις οποίες η ΔΕΗ για πρώτη φορά θα πωλήσει (αναγκαστικά) ηλεκτρική ενέργεια απ' ευθείας στους υπόλοιπους παρόχους. Ερώτηση: Τι διαφορά έχει αυτή η διαδικασία από αυτή που υπάρχει ήδη; Επόμενη φυσιολογική ερώτηση: Πως και πόσο η τροποποιημένη αυτή διαδικασία θα επηρεάσει τους συμμετέχοντες αλλά κυρίως του τελικούς καταναλωτές; Απάντηση: Μικρή και λίγο. Εξηγούμε:

Η πρώτη διαφορά: Σήμερα η ΔΕΗ πουλά την παραγωγή της σε διαφορετικές τιμές ανά ώρα. Η τιμή πώλησης μεταβάλλεται από ώρα σε ώρα και προφανώς από μέρα σε μέρα και από μήνα σε μήνα. Είναι συνήθως χαμηλή το βράδυ και υψηλή την ημέρα. Η χαμηλές τιμές αντανακλούν κυρίως το (χαμηλό) κόστος των λιγνιτικών της σταθμών που μόνο αυτή έχει. Ενώ το κόστος τους είναι χαμηλό, οι μονάδες αυτές τις ώρες της ημέρας (αιχμής) πληρώνονται με την υψηλή τιμή που επιτυγχάνεται στην διάρκειά τους και είναι μεγαλύτερη από το κόστος τους (καθορίζεται από τις ακριβότερες μονάδες φυσικού αερίου). Στην νέα διαδικασία οι μονάδες του λιγνίτη θα εισπράττουν για το χρονικό διάστημα των σχετικών συμβάσεων πάντα το κόστος τους και όχι την τιμή της αιχμής. 

Αυτή είναι η πρώτη διαφορά. Η δεύτερη και πιο σημαντική ίσως είναι, ότι ενώ σήμερα η ενέργεια πωλείται ανά ώρα, στην νέα διαδικασία θα προπωλείται (σε σταθερή τιμή) για πολλούς μήνες ίσως και χρόνο.  Να σημειωθεί ότι νέα διαδικασία θα αφορά μικρό μόνο μέρος (8%) της παραγωγής της ΔΕΗ. Το υπόλοιπο θα εξακολουθήσει να πωλείται στην ημερήσια αγορά. Το ποσοστό αυτό όμως είναι επαρκές για να καλύψει μεγάλο μέρος των αναγκών των εναλλακτικών παρόχων που έχουν συνολικό μερίδιο αγοράς μικρότερο από 10% προς το παρόν.

Πως θα επηρεάσει αυτό το κόστος αγοράς στην χονδρική αγορά ρεύματος; Λιγότερο κατά την γνώμη μας από ότι θα περίμενε κανείς αν υπολόγιζε ότι η ΔΕΗ χάνει προς όφελος των εναλλακτικών μέρος της "υπεραξίας" των λιγνιτικών της. Είναι αξιοσημείωτο ότι τους τελευταίους μήνες η ημερήσια αγορά παρουσιάζει ελάχιστη διακύμανση (σε σχέση με το ιστορικό της) που σημαίνει ότι οι "παίκτες" έχουν ήδη προσαρμοσθεί σε μια μακροχρόνια μέση τιμή γύρω στα 40 ευρώ (Οι σχεδιαστές δημοπρασιών κατανοούν ότι οι παίκτες προσαρμόζονται όχι μόνο κατά την διάρκεια της δημοπρασίας αλλά και πριν από αυτή. Μόλις μάθουν - ή μαντέψουν - τους κανόνες της. Το παιχνίδι αρχίζει κατά την διάρκεια του σχεδιασμού των κανόνων).

Αυτό που θα μειωθεί δεν είναι κατ΄ανάγκη το κόστος αλλά ο κίνδυνος από τις μεταβολές της τιμής. Ο κίνδυνος αυτός βέβαια έχει και αυτός ένα κόστος και η νέα διαδικασία τον μηδενίζει. Το πιο πιθανό αποτέλεσμα θα είναι η δυνατότητα των εναλλακτικών παρόχων να προσφέρουν πακέτα ενέργειας σε σταθερές τιμές στους καλύτερους πελάτες τους και να καταργήσουν (επιτέλους) την χρέωση με βάση την οριακή τιμή συστήματος στους μικρούς καταναλωτές. Εάν η υπόθεση αυτή είναι σωστή, οδηγείται κανείς στο συμπέρασμα ότι η νέα διαδικασία διευκολύνει περισσότερο τους μικρότερους μη καθετοποιημένους προμηθευτές, δεδομένου ότι οι μεγάλοι τρείς (Ηρων, Protergia, Elpedison) μπορούσαν (θεωρητικά τουλάχιστον) να καλύψουν μέρος του  κινδύνου μεταβολής των τιμών της χονδρικής με την δική τους παραγωγή.

Συμπέρασμα: Μείωση των τιμών σημαντική δεν θα πρέπει να περιμένουμε. Το πιθανότερο είναι να δούμε κατάργηση της ρήτρας οριακής τιμής και ίσως ανανεωμένες και καλύτερες προσφορές σε επιλεγμένους πελάτες Μέση Τάσης. Μεγαλύτερη και μάλιστα αρνητική επίπτωση στις τιμές θα έχουν διοικητικές αποφάσεις που έχουν ληφθεί (ή πρόκειται να ληφθούν) τους επόμενους μήνες : H χρέωση για ΑΔΔΙ (ή για μονάδες μεταβαλλόμενης ισχύος - βλέπε φυσικού αερίου) και η χρέωση για την κάλυψη του ελλείμματος του ειδικού λογαριασμού των ΑΠΕ. Υπάρχει και μια εμπορική (ας την πούμε) απόφαση που εκκρεμεί και αναμένεται με περιέργεια από την αγορά: Πόσο ακόμα θα αντέξει η ΔΕΗ να επιστρέφει το 15% του λογαριασμού στους καλοπληρωτές της;  




25/8/16

Τα "Φέσια" στην ΔΕΗ - και η Ρίζα του Κακού

Βομβαρδιζόμαστε τελευταία με τρομακτικά νούμερα σχετικά με τα "φέσια" στην ΔΕΗ. Γράφουν οι εφημερίδες και αχός σηκώνεται στο διαδίκτυο για 3 δισεκατομμύρια ευρώ - ο μισός ετήσιος κύκλος εργασιών της επιχείρισης! Κατανοεί κανείς ότι οι δημοσιογράφοι - πόσο μάλλον οι ερασιτέχνες του διαδικτύου - δεν είναι λογιστές. Θα έπρεπε όμως να κάνουν μια έρευνα ρωτώντας αυτούς που ξέρουν. Κατά τεκμήριο οι ειδήμονες είναι οι υπεύθυνοι της ΔΕΗ. Φαίνεται όμως ότι και αυτοί δεν έχουν τα σωστά κίνητρα για να διαφωτίσουν τους κοινούς θνητούς.

Να προσπαθήσουμε να βοηθήσουμε αφού πρώτα δηλώσουμε ότι α) είμαστε ερασιτέχνες στην λογιστική και β) έχουμε πρόσβαση μόνο σε δημόσια διαθέσιμα στοιχεία. Τα 3 αυτά δισεκατομμύρια (εφόσον αληθεύουν) δεν είναι κατ΄ανάγκη όλα "χασούρα". Είναι απλώς ληξιπρόθεσμα. Εχει περάσει δηλαδή η ημερομηνία εξόφλησής τους έστω και κατά μια ημέρα. Αν ταξινομήσουμε αυτά τα 3 δισεκατομμύρια σε "κουτάκια" του ενός μηνός καθυστέρησης το καθένα, ένα μεγάλο ποσοστό - ίσως και το 30%, θα βρεθεί στον πρώτο μήνα καθυστέρησης. Απο αυτά ένα μεγάλο ποσοστό θα πληρωθεί. Βεβαίως ένα ποσοστό θα βρεθεί στο πιο καθυστερημένο "κουτάκι" που είναι ας πούμε τα καθυστερημένα πέραν του έτους. Αυτά είναι και τα λιγότερο πιθανό να πληρωθούν. 

Εχουμε κάποια ιδέα για το πόσα είναι αυτά τα τελευταία; Δηλαδή τα λιγότερο πιθανό να πληρωθούν; Εχουμε - γιατί κάθε χρόνο η Διοίκηση της ΔΕΗ σε συνεργασία με του ορκωτούς ελεγκτές της επιχείρισης αποφασίζουν το ποσό των ανείσπρακτων για την χρονιά για να το χρεώσουν στα αποτελέσματα ως πρόβλεψη.  Το ποσό αυτό για το 2015 ήταν περίπου 350 εκατομμύρια - περίπου το 15% των ληξιπρόθεσμων που στο σύνολό τους ήταν περίπου 2,5 δισεκατομμύρια την 31/12/2015. Απο τα 5,7 δισεκατομμύρια του κύκλου εργασιών της ΔΕΗ το 2015 συνεπώς, μόνο το 6% θεωρήθηκε απο την Διοίκησή της ότι δεν θα εισπραχθεί ποτέ.

Είναι πρόβλημα για την ΔΕΗ αυτό; Μικρότερο απο ότι φαίνεται - γιατί η ΔΕΗ είναι σχεδόν μονοπωλητής - δεν έχει συνεπώς πρόβλημα να περάσει με μια ισόποση αύξηση της τιμής το κόστος των ανείσπρακτων στους πελάτες της. Επίσης έχει μεγάλη ισχύ απέναντι στους πελάτες της - η απειλή διακοπής του ρεύματος είναι δοκιμασμένο όπλο. Έτσι λύνει (το έλυνε σε "κανονικούς" καιρούς και θα μπορούσε να το λύσει και τώρα) το πρόβλημα κερδοφορίας. 

Μα θα πεί κάποιος δεν υπάρχει πρόβλημα ρευστότητος; Υπάρχει, αλλά η ΔΕΗ είναι η ελληνική επιχείριση που κατά τεκμήριο έχει την καλύτερη ρευστότητα για πολλούς λόγους. Πρώτον ένα πολύ μεγάλο μέρος του κόστους της κάθε χρόνο αποτελείται απο αποσβέσεις παγίων - δεν ξοδεύει ρευστό. Δεύτερον γιατί η μονοπωλιακή της θέση στην αγορά της δίνει και σχεδόν μονοψωνιακή ισχύ στις προμήθειές της - έχει τεράστια ισχύ απέναντι στους προμηθευτές της. Τρίτον (συγκυριακό αλλά υπαρκτό) σε εποχές πτώσης τη ζήτησης μπορεί να περιορίσει πολύ τις επενδύσεις της. Τέταρτο (συγκυριακό επίσης) η πτώση της τιμής του φυσικού αερίου έχει περιορίσει σημαντικά τις ανάγκες σε ρευστό.

Ποιός ο λόγος συνεπώς για τον πόνο και τον σπαραγμό; Ενας ισχυρός μονοπωλητής (έστω ολιγοπωλητής) λειτουργώντας με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια - ακόμα και υπο αυστηρό ρυθμιστικό έλεγχο - θα αύξανε τις τιμές του, θα διέκοπτε την παροχή στους κακοπληρωτές (οι απειλές θα αρκούσαν) θα "στρίμωγνε" λιγάκι τους προμηθευτές του και θα ετεροχρόνιζε τις επενδύσεις του. Η Ρίζα του Κακού είναι ότι η ΔΕΗ δεν μπορεί να κάνει τίποτα από αυτά (στην πράξη κάνει τα αντίθετα) γιατί εξακολουθεί να είναι (όπως πάντα ήταν) το δουλικό του Κράτους. Υπο κανονικές συνθήκες αυτό λειτουργούσε. Στις παρούσες συνθήκες κρίσεως το Κράτος  απειλεί να την στραγγαλίσει (απο αγάπη-ισχυρίζεται). Δεν έχουν άδικο ορισμένοι όταν παρουσιάζουν τον στραγγαλισμό της ΔΕΗ ως καταστροφή (αν και είναι σκληρό καρύδι). Αρκεί να κατανοούν την Ρίζα του Κακού.


6/8/16

Στον Ηλεκτρισμό "Κάντο Όπως οι Βρετανοί" ή Τουλάχιστον Περίπου

Δημοσιεύθηκε στις 24 Ιουνίου η τελική έκθεση της Βρετανικής Αρχής Ανταγωνισμού και Αγορών (Competition and Markets Authority) σχετικά με την έρευνά της στην αγορά ενέργειας (Ηλεκτρισμού και Φυσικού Αερίου). Η περίληψη της έκθεσης, που έχει έκταση μόλις 80 σελίδων, είναι ένα κείμενο που αξίζει να διαβαστεί γιατί α) αφορά την πιο ώριμη αγορά της Ευρωπαικής Ενωσης - ίσως και του κόσμου, β) είναι απο την λογική της σημείο αναφοράς των αποτυχιών της αγοράς που προσπαθεί να αντιμετωπίσει παρά των επιτυχιών. Απο τα λάθη του μαθαίνει κανείς (την ίδια συνήθεια έχει για παράδειγμα και το ΔΝΤ - όταν κάνει εκθέσεις δεν τις κάνει για να δρέψει δάφνες για τις επιτυχίες αλλά για να κατανοήσει τα λάθη). Οι Βρετανοί μας δίνουν την ευκαιρία  να μάθουμε απο τα δικά τους. 

Ακολουθεί μια σύνοψη ορισμένων ευρημάτων και των προτάσεων της Αρχής για την αντιμετώπιση των προβλημάτων (remedies). Περιοριζόμαστε σε θέματα που έχουν έμμεσα σχέση με την δική μας αγορά (Για παράδειγμα δεν υπάρχει αναφορά στην χονδρική αγορά γιατί η βρετανική δεν φαίνεται να έχει ιδιαίτερα προβλήματα - τουλάχιστον τέτοια που να έχουν σχέση με τη ελληνική).

Ο ανταγωνισμός λοιπόν δεν λειτουργεί καλά στην Μεγάλη Βρετανία λέει η Αρχή. Δίνει μάλιστα και έναν αριθμό. Η έλλειψη ανταγωνισμού έχει αποτέλεσμα απώλεια ποσού ισοδύναμου με περίπου 2 δισεκατομμύρια ευρώ τον χρόνο για τους καταναλωτές (εξαιρούνται οι μεγάλοι βιομηχανικοί). Σε μια αγορά με μέγεθος της τάξεως των 50 δισεκατομμυρίων αυτό είναι σημαντικό - 4% περίπου (το 4% της ελληνικής αγοράς ενέργειας θα ήταν - για να έχουμε κάποια αίσθηση των σχετικών μεγεθών - περίπου 300 εκατομμύρια ευρώ).

Ποιά είναι η κύρια αιτία της αναποτελεσματικότητας αυτής; Το γεγονός ότι περισσότεροι απο το ένα τρίτο των καταναλωτών δεν έχουν ενδιαφερθεί ακόμα να αλλάξουν προμηθευτή και παραμένουν στα παλιά ακριβά τους συμβόλαια. Δεν έχουν ενδιαφερθεί καν να διαπραγματευθούν με τον τρέχοντα προμηθευτή τους. Το χειρότερο: Οσο χαμηλότερο εισόδημα και όσο χαμηλότερο επίπεδο μόρφωσης τόσο μεγαλύτερη η αδράνεια.

Το δυσάρεστο αυτό εύρημα αναφέρεται σε μια αγορά που έχει απελευθερωθεί εδώ και δεκαετίες και εμφανίζει:
  • Μεγάλο αριθμό προμηθευτών (34). Απο τους οποίους οι "Εξη Μεγάλοι-Big Six" (καθετοποιημένοι) έχουν το 87% της αγοράς αλλά μειωμένο από το 97% τρία χρόνια πρίν. Το μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς είναι περίπου 23% ( British Gas). Απο τους υπόλοιπους ξεχωρίζουν 3 "μεσαίοι" (mid-tier). Μόνο ένας απο αυτούς (Utilities Warehouse), με μερίδιο περίπου 2%, πουλά σε πακέτο (Bundle) σταθερή και κινητή τηλεφωνία μαζί με ηλεκτρισμό και αέριο (Στην ελληνική αγορά ο "Ενας Μεγάλος" έχει το 90% της αγοράς και 7 υπόλοιποι το 10%. Απο μια άλλη - πιο "βρετανική" οπτική γωνία - οι "Τέσσερεις Μεγάλοι/Καθετοποιημένοι" έχουν το 98% της αγοράς και οι υπόλοιποι τέσσερεις μόλις το 2%. Α! και να μη ξεχάσουμε,  όλοι θα εφαρμόσουν την καινοτομική στρατηγική να πωλούν πακέτα ρεύματος και τηλεφώνου).
  • Τον μεγαλύτερο ρυθμό αλλαγών προμηθευτή στην ΕΕ - περίπου 12% (θα τους μετράμε μετά το Βrexit;). Στην Μ. Βρετανία 3 απο τα 28 εκατομμύρια καταναλωτών στο ρεύμα αλλάζουν κάθε χρόνο προμηθευτή. Ο ρυθμός αυτός έχει μειωθεί πρόσφατα. Παλιότερα ήταν στα επίπεδα του 16%. (Το 12% στην ελληνική αγορά θα ισοδυναμούσε με περίπου 850,000 καταναλωτές τον χρόνο. Δεν γνωρίζουμε τον ρυθμό στην Ελλάδα μετά τον Δεκέμβριο του 2014 γιατί ούτε ο ΔΕΔΔΗΕ ούτε η ΡΑΕ έχει δημοσιοποιήσει τον αριθμό μετρητών ανα προμηθευτή. Η ΡΑΕ, που παρουσιάζει τους αριθμούς αυτούς στα Πεπραγμένα της  δεν τα έχει ακόμα εκδόσει για το 2015 σήμερα που γράφονται οι γραμμές αυτές).
  • Τον μεγαλύτερο αριθμό και δραστηριότητα ιστοσελίδων σύγκρισης τιμών στη  Ευρώπη. Πρόσφατες μελέτες της Ipsos Mori δείχνουν ότι περισσότεροι απο το 60% των καταναλωτών ενημερώνονται για τις τιμές απο Price Comparison Sites και περίπου 30% αλλάζουν προμηθευτή  μέσω των ιστοσελίδων αυτών. 
Ποιά είναι η ανάλυση της Αρχής Ανταγωνισμού της Μεγάλης Βρετανίας; Οι "Μεγάλοι Εξη" επωφελούνται απο την αδράνεια των πιστών πελατών τους, τους χρεώνουν με τιμές (standard variable tariffs) υψηλότερες απο αυτές που θα δικαιολογείτο σε μια πλήρως ανταγωνιστική αγορά και χρησιμοποιούν τα ¨υπερκέρδη" απο τους πελάτες αυτούς για να χρηματοδοτήσουν τις προσφορές τους στους λίγους που αποφασίζουν να φύγουν. Αυτό δημιουργεί ένα σημαντικό εμπόδιο στην είσοδο των νέων ανταγωνιστών που δεν διαθέτουν παλιούς πελάτες για "άρμεγμα".  

Υπάρχουν όμως και χειρότερα. Ενα απο τα πιο διασκεδαστικά σημεία της έκθεσης είναι αυτό που ο συντάκτης αναφέρει στιχομυθία με στελέχη των Big Six  στην οποία του εξομολογούνται ότι δεν θα έδιναν τόσο μεγάλες προσφορές στους "ανήσυχους" πελάτες τους αν δεν ήταν σίγουροι ότι την ώρα της ανανέωσης θα το ξεχνούσαν (είναι συνήθως auto roll-over contracts) και θα επανέρχονταν στα παλιό καλό και ακριβό standard variable tariff (έχουν τον τρόπο τους αυτοί οι βρετανοί μη μου πείτε!).

Το ακόμα πιο ενδιαφέρον εύρημα της Αρχής Ανταγωνισμού όμως είναι ότι ο μεγαλύτερος εχθρός του ανταγωνισμού στην Βρετανία τα τελευταία 5 χρόνια ήταν... ο ίδιος ο Ρυθμιστής (OFGEM). Το 2011, στην τελευταία επισκόπηση του κλάδου (Retail Market Review) που διενήργησε ο OFGEM επέβαλε κανόνες που εμπόδιζαν τον ανταγωνισμό. Μεταξύ άλλων περιόρισε τον αριθμό των τιμολογίων που μπορούσαν να παρουσιάζουν οι πάροχοι (σε τέσσερα!), απαγόρευσε τις εκπτώσεις σε ρευστό και επίσης απαγόρευσε τα ¨'πολύπλοκα" τιμολόγια. Ολα αυτά για καλό σκοπό - να μην "μπερδεύονται" οι καταναλωτές. Επίσης απαγόρευσε τις επιστροφές των ιστοσελίδων σύγκρισης τιμών και την δυνατότητά τους να λειτουργούν ως διαμεσολαβητές για λογαριασμό πελατών. Η έκθεση της Αρχής Ανταγωνισμού είναι καταπέλτης κατά του OFGEM. H απάντηση του OFGEM; Η παρακολούθηση του ανταγωνισμού δεν είναι μέσα στις αρμοδιότητές μας (συμβαίνουν και "εις Εσπερίαν"). Για του λόγου το αληθές το σχετικό εδάφιο παρατίθεται ως σημείωση στο τέλος του παρόντος.

Ποιές είναι λοιπόν οι προτάσεις της Αρχής Ανταγωνισμού για να περιορισθούν οι στρεβλώσεις της αγοράς; Παρατίθενται συνοπτικά ορισμένες απο αυτές που αξιολογούνται ως σημαντικότερες (δεν περιλαμβάνονται οι προτάσεις για την χονδρική αγορά) Για κάθε μια απο αυτές παρατίθεται σχόλιο σχετικά με την ελληνική αγορά για να δούμε αν μπορούμε ή πρέπει να το "κάνουμε όπως οι Βρετανοί".

  • Κατάργηση πολλών απο τις απαγορεύσεις του Retail Market Review του 2011 του Ofgem. Ειδικότερα κατάργηση όλων των περιορισμών στην λειτουργία των ιστοσελίδων σύγκρισης τιμών. Κατάργηση των auto roll over συμβολαίων (σιωπηρής ανανέωσης). Ενίσχυση της διαφάνειας των τιμών. Στην Ελλαδα η ΡΑΕ δηλώνει μη αρμοδιότητα σχετικά με σελίδες σύγκρισης τιμών (η δική της μάλλον αποτρέπει αυτούς που θέλουν να αλλάξουν). Αυτό είναι καλό γιατί δεν είχε την ευκαιρία να κάνει τα λάθη του Ofgem. Ελπίζει κανείς ότι θα τα αποφύγει.
  • Ας σημειωθεί ότι μια μέθοδος προώθησης των πωλήσεων απο τους Big Six , η επίσκεψη πωλητών "πόρτα-πόρτα" που εφαρμόστηκε μέχρι το 2011 έχει σταματήσει με πρωτοβουλία των ίδιων των προμηθευτών γιατί δημιούργησε πολλές ανωμαλίες. Η Αρχή δεν φέρει αντίρρηση στην απόφαση αυτή. Δεν είναι άσχημο οι έλληνες προμηθευτές να το έχουν υπόψη τους.
  • Δημιουργία βάσης δεδομένων αδρανών καταναλωτών των Big Six απο τον Ofgem και διάθεσή τους στους εναλλακτικούς προμηθευτές και στις ιστοσελίδες σύγκρισης τιμών. Προσοχή - όχι τον αριθμό τους, αλλά στοιχεία επαρκή για να επικοινωνήσουν μαζί τους οι υπόλοιποι προμηθευτές και οι ιστοσελίδες σύγκρισης τιμών. Εκτιμούμε ότι η πρόταση αυτή θα προκαλούσε αποπληξίες στην χώρα μας. Ελπίζει κανείς ότι θα αποφευχθούν με την λογική "τι να κάμωμεν - έτσι το κάνουν εις την δύσην εις την οποίαν ανήκομεν"
  • Διαχωρισμός οικονομικών καταστάσεων παραγωγής - προμήθειας για τους καθετοποιημένους (Big Six). Η Αρχή εκτιμά ότι οι πληροφορίες που παρέχουν μέσω των οικονομικών τους καταστάσεων οι Big Six δεν επαρκούν για την παρακολούθηση της αγοράς και την διατύπωση πολιτικών σχετικά με τον ανταγωνισμό. Δεν είναι άκαιρο να γίνει αυτό και στην Ελλάδα, γιατί θα είναι εμφανής στο άμεσο μέλλον η ασυμμετρία μεταξύ καθετοποιημένων και όχι. Δυστυχώς, ένας απο τους καθετοποιημένους αποφάσισε το αντίθετο: Την συγχώνευση των πρώην ανεξάρτητων οντοτήτων παραγωγής-προμήθειας. Δεν είναι καλό προηγούμενο. Η άποψή μας είναι ότι η πρόταση των βρετανών για την δική τους αγορά πρέπει να αντιγραφεί (και εφαρμοστεί) κατά λέξη.
  • Νομοθετική πρωτοβουλία για να ενισχυθεί η ανεξαρτησία του Ofgem  και να διατυπωθεί καλύτερα η αρμοδιότητά του για τον ανταγωνισμό. Το μόνο σχόλιο που μπορεί να γίνει εδώ είναι ότι πρώτα πρέπει να πιάσουμε πάτο.
  • Καλύτερη επικοινωνία (απο τον Ofgem) στο κοινό των αποφάσεων πολιτικής που επηρεάζουν το κόστος της ενέργειας ώστε να διευκολύνεται ο δημόσιος διάλογος. Η Αρχή προφανώς ανησυχεί γιατί βλέπει ότι ή αύξηση στο κόστος της ενέργειας τα τελευταία χρόνια οφείλεται σε πολιτικές αποφάσεις (για παράδειγμα υποστήριξη των ΑΠΕ) πράγμα που δεν έχει γίνει κατανοητό απο το ευρύ κοινό - δηλαδή το γεγονός ότι η αύξηση αυτή αντιστρέφει και εξουδετερώνει την ευτυχή συγκυρία ότι ζούμε σε εποχή φθηνής ενέργειας. Ουδέν σχόλιο για την ελληνική πραγματικότητα.
  • Αλλαγή το γρηγορότερο δυνατό της περιόδου εκκαθάρισης των μετρήσεων (στην μία ώρα) ώστε όσο δυνατόν περισσότεροι καταναλωτές μέσω έξυπνων μετρητών να έχουν την δυνατότητα να επιλέξουν δυναμικά τιμολόγια. Στην Ελλάδα αργούμε πολύ στο θέμα αυτό - να το ξαναδούμε σε 4-5 χρόνια.
Η έκθεση της Αρχής Ανταγωνισμού και Αγορών  είναι διαθέσιμη δωρέαν στο διαδίκτυο. Μπορεί εύκολα κανείς να δεί πολλές περισσότερες λεπτομέρειες που δεν περιλαμβάνονται στο παρόν σημείωμα αλλά και να αξιολογήσει την ακρίβεια της ανάλυσης. Αξίζει τον κόπο, γιατί "τίποτα δεν είναι καινούργιο κάτω απο τον ήλιο". Ειδικά στην τεχνολογία των θεσμών είμαστε στην ευχάριστη θέση να μαθαίνουμε απο τις αποτυχίες των πρωτοπόρων. Ας το αξιοποιήσουμε.


Σημείωση: Απόσπασμα απο το "Energy Markets Investigation, Competition and Markets Authority, 26 June 2016" :
 .........."302. We regard it as a significant cause for concern that Ofgem considers that these duties impose a constraint in practice on its ability to pursue competition-based policies (for example, through placing a priority on approaches that do not promote competition) particularly since we consider that Ofgem has taken some decisions that have not had the effect of promoting effective competition, including: the decision not to approve the introduction of locational charging for transmission losses; the decision to prohibit regional price discrimination; and the decision to introduce the simpler choices component of the RMR reforms".........


4/8/16

Φόροι στον Ηλεκτρισμό: Ακόμα μια Φορά - Που Είναι ο Ρυθμιστής - Οέο;

Πρέπει να αυξήσουμε ένα φόρο στον ηλεκτρισμό (που είναι βέβαια μνημονιακή υποχρέωση).  Φόρο που επιβάλλεται για καλό σκοπό - να σωθεί η ανθρωπότητα (και όχι μόνο η Ελλάδα) από την καταστροφή που θα επιφέρει το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής. Έχουμε δύο τρόπους να το κάνουμε: α) αυξάνουμε το ρυθμιζόμενο σκέλος του τιμολογίου - αυτό που όλοι οι προμηθευτές περνούν ολόκληρο στους καταναλωτές. β) αυξάνουμε το ανταγωνιστικό σκέλος του τιμολογίου. Επιβάλουμε δηλαδή τον φόρο όχι τους τελικούς καταναλωτές αλλά στους προμηθευτές ελπίζοντας ότι μέρος της αύξησης θα απορροφηθεί από τα κέρδη τους.

Αν επιλέξουμε το 2), η επίπτωση του φόρου εξαρτάται (λέει η οικονομική θεωρία αλλά και η κοινή λογική) από το επίπεδο ανταγωνισμού στην αγορά. Ένας μονοπωλητής η ισχυρός ολιγοπωλητής (που λειτουργεί με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια) έχει την δύναμη να περάσει όλη την αύξηση στους τελικούς καταναλωτές και αυτό προβλέπει η θεωρία και η κοινή λογική. Συνεπώς η επιλογή 2) είναι ισοδύναμη με την 1).

Αν ο ισχυρός της αγοράς δεν ακολουθεί ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια αλλά υπόκειται στον έλεγχο του κράτους ενδέχεται να αποδεχθεί μείωση των κερδών του. Στην περίπτωση αυτή υπονομεύει τον ανταγωνισμό γιατί αναγκάζει τους υπόλοιπους προμηθευτές να μειώσουν  και τα δικά τους περιθώρια οδηγώντας τους στην ασφυξία. Στην περίπτωση αυτή, οι καταναλωτές βραχυπρόθεσμα ωφελούνται αλλά μακροπρόθεσμα βλάπτονται γιατί ενισχύεται η ολιγοπωλιακή δομή του κλάδου - που θα καθορίζει το επίπεδο των τιμών μακροπρόθεσμα. (Οι τηλεπικοινωνίες στην Ελλάδα είναι ένα ανησυχητικό παράδειγμα).

Αυτή η διαφορά ανάμεσα στις βραχυπρόθεσμες οικονομικές πολιτικές και τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις τους (που είναι χαρακτηριστικό πολλών πολιτικών αποφάσεων για προφανείς λόγους) έχει όνομα στην οικονομική επιστήμη - "the time inconsistency problem" - "το πρόβλημα της χρονικής ασυνέπειας" (;;).  'Ενας θεσμός που χρησιμοποιούν οι σύγχρονες κοινωνίες για να λύσουν το πρόβλημα αυτό είναι οι Ρυθμιστικές Αρχές. Για αυτό σε τέτοιες περιπτώσεις επανέρχεται αυθόρμητα στο νου η κραυγή: Που είναι ο Ρυθμιστής - Οέο;