Η υπο κρατικό έλεγχο δεσπόζουσα επιχείριση στην αγορά ρεύματος, η ΔΕΗ, αποφάσισε να δοκιμάσει την τύχη της και στις τηλεπικοινωνίες. Η νέα περιπέτεια είναι μικρού μεγέθους. Εκτιμούμε ότι η συγκεκριμένη επένδυση συγκρίνεται σε τάξη μεγέθους με τα ποσά που η ΔΕΗ επενδύει στις δικές της μετοχές ή στην στήριξη των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, Λειτουργών του Τύπου και κάθε είδους αναξιοπαθούντων (από ποδηλάτες, ποδοσφαιρικές ομάδες μέχρι και την Euroleague). Δεν είμαστε προφανώς σε θέση να κατανοήσουμε στο βάθος της την επιχειρηματική λογική, μπορούμε όμως να κάνουμε υποθέσεις*. Μια απο αυτές είναι ότι γίνεται προσπάθεια (πέραν της έμμεσης διανομής μερίσματος μέσω της επαναγοράς μετοχών) να "στηριχθεί" η μετοχή η οποία απο την αύξηση κεφαλαίου του 2021 μέχρι σήμερα υπολείπεται σε συνολική απόδοση του Γενικού Δείκτη του ΧΑΑ κατά 60 περίπου μονάδες (99-32%)
Το θέμα στο οποίο θα θέλαμε να εστιάσουμε είναι ότι, με αυτή την σχετικά μικρού μεγέθους προσπάθειά της η ΔΕΗ ανοίγει (ή θα έπρεπε να ανοίξει) του ασκούς του Αιόλου στο γενικότερο θέμα της ρύθμισης των αγορών ηλεκτρισμού και τηλεπικοινωνιών. Όχι μόνο η ΔΕΗ έχει δεσπόζουσα θέση στον ηλεκτρισμό, αλλά εκμεταλλεύεται το εναέριο δίκτυο του ΔΕΔΔΗΕ αποκτώντας πλεονέκτημα στην παράπλευρη αγορά των τηλεπικοινωνιών. Αυτό - θεωρητικά τουλάχιστον- επηρεάζει λιγότερο τους τηλεπικοινωνιακούς ανταγωνιστές και περισσότερο τους ανταγωνιστές της στο ρεύμα. Οι οποίοι έχουν δικαιώματα "διέλευσης" απο το δίκτυο διανομής στο ρεύμα - έναντι ρυθμιζόμενου αντιτίμου. Γιατί όχι και στις τηλεπικοινωνίες; Κατανοεί κανείς ότι αυτό είναι ένα "ερώτημα πολυτελείας" στην Ελλάδα. Πρέπει όμως να τεθεί. Το πιο απογοητευτικό είναι ότι δεν έχει τεθεί. Απο κανένα - ούτε από αυτούς που υποτίθεται ότι θίγονται.
Σε ένα ονειρικό (δεν έχουμε αυταπάτες) σενάριο η επέκταση της ΔΕΗ στις τηλεπικοινωνίες θα αποτελέσει την αφορμή για τον επανασχεδιασμό της αγοράς ηλεκτρισμού. Στον διαχωρισμό του ιδιοκτήτη μιας "βασικής υποδομής"(essential facility) απο τον χρήστη της υποδομής αυτής. Με ριζική "θεραπεία" την αναγκαστική αποεπένδυση** της ΔΕΗ απο τον ΔΕΔΔΗΕ - η οποία ήδη έχει αργήσει γιατί είναι πρόβλημα και στο ρεύμα. Σε επόμενο βήμα ο ΔΕΔΔΗΕ θα μπορεί να διαθέσει το εναέριο δίκτυό του για εκμετάλλευση σε περισσότερους απο έναν χρήστες - μεταξύ αυτών και στην ΔΕΗ!
Και μια και ανοίξαμε τους ασκούς του Αιόλου να μια ακόμα πιό ριζοσπαστική μεταρρύθμιση - απο αυτές που αρέσουν σε ορισμένους πολιτικούς μας. Η ΔΕΗ μας δείχνει τον δρόμο. Το ρεύμα και οι τηλεπικοινωνίες έχουν συνέργειες που στο μέλλον θα γίνουν μεγαλύτερες. Δεν υπάρχει λόγος να έχουμε δυο διαφορετικούς ρυθμιστές, την ΕΕΤΤ και την ΡΑΑΕΥ, να κοιτάνε αμήχανοι ο ένας τον άλλο όταν ένα "παίκτης" πηδάει απο την μια αγορά στην άλλη. Να τις συγχωνεύσουμε σε μια - όπως οι Γερμανοί έχουν την Bundesnetzagentur (Ομοσπονδιακή Αρχή Δικτύων). Η οποία ελέγχει ως ρυθμιστής όλα τα δίκτυα - ακόμα και το σιδηροδρομικό (να μην το παρακάνουμε στην αντιγραφή βέβαια). Ελληνική Αρχή Δικτύων - ΕΑΔ - λοιπόν! Γιατί όχι;
* Χρησιμοποιώντας το εναέριο δίκτυο του ΔΕΔΔΗΕ για όδευση οπτικών ινών, η ΔΕΗ εξασκεί ένα οιονεί "δικαίωμα διέλευσης" σε μια "βασική υποδομή" (essential facility - στην οποία ισχυριζόμαστε ότι έχει υποχρέωση να δίνει πρόσβαση σε τρίτους είτε αυτοί πωλούν ρεύμα είτε ευρυζωνικές υπηρεσίες) μετατρέποντας μια αδυναμία (το ότι το 80% του δικτύου διανομής είναι εναέριο σε αντίθεση με όλες τις πολιτισμένες χώρες) σε πλεονέκτημα. Ενα (το μικρότερο) πρόβλημα είναι ότι αυτό είναι αντικίνητρο για την υπογειοποίηση. Ένα μεγαλύτερο είναι ότι το δίκτυο φτάνει βέβαια παντού αλλά όχι κατ' ανάγκη σε πολλούς που χρειάζονται πρόσβαση σε ευρυζωνικές υπηρεσίες (μερικές στάνες υπερσύγχρονης τεχνολογίας ίσως; αλλά υπάρχει και το Starlink)
** Προφανώς στα πλαίσια της αποεπένδυσης η ΔΕΗ θα αποζημιωθεί για τα ποσά,που θα έχει μέχρι τότε επενδύσει στο δίκτυο οπτικών ινών.