Η Επιτροπή Ανταγωνισμού ανακοίνωσε ότι θα διεξάγει (αυτεπάγγελτη) έρευνα για να διαπιστώσει αν υπάρχουν θέματα ανταγωνισμού στην λιανική αγορά ηλεκτρισμού και ειδικότερα στην χαμηλή τάση όπου εξυπηρετούνται 7,5 εκατομμύρια μετρητές. Αυτή είναι μια ex post διαδικασία που ίσως έπρεπε να έχει ξεκινήσει νωρίτερα αλλά κάλλιο αργά παρά ποτέ. Όποια κι αν είναι τα αποτελέσματα της έρευνας όμως, δεν αρκούν για να εξασφαλίσουν την ομαλή λειτουργία της αγοράς μακροπρόθεσμα. Αυτό είναι ευθύνη της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας. Στην πραγματικότητα αναμένουμε ότι ένα από τα συμπεράσματα της έρευνας της ΕΑ θα είναι ακριβώς αυτή η ανάγκη.
Η παρούσα κατάσταση στην οποία οι αρμόδιοι προσποιούνται ότι ξεχνούν την μνημονιακή υποχρέωση για την μείωση του μεριδίου της ΔΕΗ και ακόμα χειρότερα, με μισόλογα την αμφισβητούν, ενώ ο δυστυχής Δεσπόζων Προμηθευτής την επαναλαμβάνει με χαριτωμένη ειλικρίνεια ως κίνδυνο στις εκθέσεις για την οικονομική του κατάσταση κάθε τρίμηνο, αρμόζει σε μπανανίες και όχι σε χώρα μέλος της ΕΕ. Η αγορά πρέπει να ανασχεδιασθεί. Συνοπτικά:
Ο σχεδιασμός θα πρέπει να προβλέπει ως στόχο που θα πρέπει να επιτευχθεί σε ένα εύλογο χρονικό διάστημα (πχ 3 χρόνια) ένα συγκεκριμένο βαθμό συγκέντρωσης στην αγορά. Αυτός θα μπορούσε να είναι ο συντελεστής Herfindahl-Hirschman. Ο στόχος θα μπορούσε να τεθεί στον αριθμό 0,2 που σύμφωνα με τις διεθνείς πρακτικές θεωρείται ότι ανταποκρίνεται σε μια επαρκώς ανταγωνιστική αγορά.
Ο στόχος αυτός (το άθροισμα των τετραγώνων των μεριδίων των συμμετεχόντων εκφρασμένων σε δεκαδικούς) θα είναι απίθανο να επιτευχθεί με μερίδιο αγοράς στη λιανική του Δεσπόζοντα Προμηθευτή μεγαλύτερο από το 35%. Για τον λόγο αυτό η ΡΑΕ θα πρέπει να επιβάλει κοστολογικό έλεγχο στον Δεσπόζοντα Προμηθευτή μέχρις ότου μειωθεί το μερίδιο αγοράς του στο 35% (Δεδομένου ότι η αγορά στόχος είναι η χαμηλή τάση, προτείνεται ο στόχος του 35% να αναφέρεται σε αριθμό μετρητών και όχι σε κιλοβατώρες).
Ο κοστολογικός έλεγχος θα πρέπει να στοχεύει στο να αποτρέπει την λειτουργία της δραστηριότητας Προμήθειας του Δεσπόζοντα Προμηθευτή με ζημίες. Ιδιαίτερη έμφαση θα πρέπει να δοθεί, εκτός από τον έλεγχο της σωστής εφαρμογής των αρχών λογιστικού διαχωρισμού από τις υπόλοιπες δραστηριότητες, στην διαχείριση των λογαριασμών προβλέψεων του Προμηθευτή ο οποίος είναι και η κυριότερη πηγή προβλημάτων όχι μόνο για τον ίδιο αλλά και την αγορά. Ο κοστολογικός έλεγχος θα πρέπει να είναι εξονυχιστικός και να αποβλέπει στην ακριβέστερη δυνατή (και συνεπή μεταξύ περιόδων) απεικόνιση του κόστους του Δεσπόζοντα Προμηθευτή από τις ανείσπρακτες απαιτήσεις.
Συγχρόνως, είναι απαραίτητο επιτέλους να υιοθετηθεί στην χώρα η χρήση μετρητών προπληρωμής τουλάχιστον σε στρατηγικούς κακοπληρωτές (χωρίς να αποκλείονται καταναλωτές που το ζητούν οι ίδιοι). Θα πρέπει, σε ένα σταδιακό χρονοδιάγραμμα 2-3 ετών, η μεταφορά στους Παρόχους Καθολικής Υπηρεσίας να γίνεται μέσω μετρητών προπληρωμής. Αυτό θα βοηθήσει να απαντηθεί το (επίσης χαριτωμένο) επιχείρημα του Δεσπόζοντα Προμηθευτή για την μη επίτευξη του στόχου για την μείωση του μεριδίου αγοράς του : δεν φταίω που δεν φεύγουν - αφού δεν έχουν να πληρώσουν!
Επιπρόσθετα, η ΡΑΕ θα πρέπει να αναγνωρίσει ότι υπάρχει, θεωρητικά τουλάχιστον, θέμα συλλογικής δεσπόζουσας θέσης στην αγορά χονδρικής. Ως ελάχιστο μέτρο προφύλαξης, πρέπει να απαιτήσει τον λογιστικό διαχωρισμό (όπως αυτός εφαρμόζεται για την ΔΕΗ) των δραστηριοτήτων παραγωγής και προμήθειας των καθετοποιημένων επιχειρήσεων (που περιλαμβάνει όλους τους παραγωγούς είτε μέσω φυσικού αερίου είτε ΑΠΕ).
Τίποτα από τα παραπάνω δεν είναι καινούργιο ή καινοτομικό. Είναι η συμπυκνωμένη εμπειρία από τις χώρες με τις οποίες φιλοδοξούμε να συγκρινόμαστε. Εμπειρία από τα λάθη και τις επιτυχίες τους. Σήμερα έχουμε μείνει πίσω ακόμα και από χώρες μέλη της ΕΕ που ήταν πρώην μέλη της Κομεκόν. Πρέπει να επιταχύνουμε.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου