Η Πολιτική Ηγεσία της χώρας βρίσκεται σε βαθιά σκέψη για το πως θα διαχειριστεί ένα βασικό θέμα της καθημερινότητας των Ελλήνων - το ρεύμα. Σε συνεργασία με τις επιχειρήσεις του κλάδου και με απουσία των καταναλωτών. Οι οποίοι - όπως λένε με κρύο χιούμορ οι αγγλοσάξονες - δεν είναι στο τραπέζι των συζητήσεων αλλά στο μενού. Το θεμελιώδες πρόβλημα που έχει να λύσει είναι ότι η απόφαση για το Net Zero θα οδηγήσει σε αύξηση της τιμής του ρεύματος σε ύψη που δεν μπορούν να υπολογιστούν με ακρίβεια - υπάρχει όμως η πιθανότητα να είναι δυσθεώρητα. Ήδη τα τελευταία δυο χρόνια η τιμή για τον μέσο καταναλωτή έχει αυξηθεί κατά 40% παρά τις γενναιόδωρες επιδοτήσεις.
Με σκοπό (όχι εντελώς ανιδιοτελή) να βοηθήσουμε το κράτος να πάρει τις αποφάσεις του, συνοψίζουμε παρακάτω ορισμένες προτάσεις (τις οποίες ο γράφων έχει διατυπώσει εδώ και χρόνια) που θεωρούμε ότι είναι πιθανόν να βοηθήσουν άμεσα ή έμμεσα να αντιμετωπισθεί το πρόβλημα (με δεδομένους τους περιορισμούς που θέτει ο στόχος του Net Zero).
Ναι, θα χρειαστεί να συνεχιστεί η επιδότηση στο ρεύμα και στο μέλλον. Αλλά με σταθερό ποσό (πάγιο) ίσο για όλους ανεξαιρέτως τους (οικιακούς τουλάχιστον) καταναλωτές. Αυτό σημαίνει κατάργηση εισοδηματικών κριτηρίων δηλαδή κατάργηση μεταξύ άλλων και των ΚΟΤ (τα εισοδηματικά κριτήρια ειδικά για την Ελλάδα είναι γνωστό ότι είναι εντελώς αναξιόπιστα). Η επιδότηση θα πρέπει να χρηματοδοτηθεί από τον κρατικό προϋπολογισμό. Σε επόμενη φάση μέσω ενός γενικευμένου φόρου άνθρακα το έσοδα του οποίου θα διανέμονται ως μέρισμα στους καταναλωτές.
Η επιδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό θα σημάνει και την κατάργηση του "προσωρινού" μηχανισμού στην χονδρική αγορά. Πρακτική που δεν πρέπει να επαναληφθεί στο μέλλον - ακόμα και αν χρειαστεί ο Υπουργός να πάρει όρκο γι' αυτό (ενθυμούμενος ότι η ρήση του Βίσμαρκ " Τρείς καθηγητές κατεστράφη η Πατρίδα" περιλαμβάνει και τους επίτιμους).
Το κράτος θα χρειαστεί να επέμβει για να βελτιώσει του ανταγωνισμό στην αγορά ρεύματος. Αυτό σημαίνει κοστολογικός έλεγχος και θέση ελάχιστου ορίου τιμής για την κρατική Επιχείρηση ηλεκτρισμού (γνωστή ως ΔΕΗ) μέχρι το μερίδιο της στην αγορά να πέσει κάτω από το 35% (μετρούμενο σε μετρητές στην Χαμηλή Τάση). Ο στόχος που θα τεθεί από την Πολιτική Ηγεσία είναι μια λιανική αγορά με HH Index 0,2 μέσα στο επόμενα 3 χρόνια (στην απίθανη περίπτωση που ο Υπουργός δεν ξέρει τι είναι ο HH Index, κάποιος από την Επιτροπή Ανταγωνισμού ή την ΡΑΑΕΥ θα βρεθεί σίγουρα να του το εξηγήσει)
Το πρόβλημα των καταναλωτών που δεν μπορούν ή δεν θέλουν να πληρώσουν (και το οποίο στο πρόσφατο παρελθόν έχει φέρει την αγορά ηλεκτρισμού σε επίπεδο χώρας του τρίτου κόσμου) μπορεί να αντιμετωπισθεί με την μεταφορά των δυστροπούντων στον ΠΚΥ όπως και σήμερα με την προϋπόθεση ότι θα τους δίνεται επιλογή να διακοπεί το ρεύμα τους αν δεν πληρώνουν ή να εγκατασταθεί μετρητής προπληρωμής. Το κράτος θα πρέπει να κάνει σαφές στους Παρόχους ότι πέραν αυτής της ενέργειας δεν το αφορούν ούτε οι ανείσπρακτες οφειλές ούτε ο "Ενεργειακός τουρισμός".
Η πρόταση για μετρητές προπληρωμής θα μπορούσε να αποτελέσει και την αφορμή για την απαγκίστρωση της διαβόητης διαδικασίας για την εγκατάσταση των έξυπνων μετρητών. Η διαδικασία μέσω του ΔΕΔΔΗΕ πρέπει να σταματήσει αμέσως και να ανατεθεί σε ένα νέο οργανισμό ελεγχόμενο από τους Παρόχους ο οποίος θα θέσει τις προδιαγραφές των μετρητών και θα διοργανώνει (περιοδικούς μαζικούς) διαγωνισμούς με βάση τα αιτήματα των Παρόχων στον βαθμό που τους χρησιμοποιούν στο αρχικό στάδιο ως μετρητές προπληρωμής ή για την ενεργοποίηση ζωνικών τιμολογίων. Αυτές οι δύο λειτουργίες θα μπορούσαν να είναι διαθέσιμες σε χρονικό διάστημα μηνών.
Σχετικά με τα τιμολόγια και τις συμβάσεις προμήθειας. Προτείνεται το Κράτος να μην κάνει απολύτως τίποτα (ούτε σχετικά με τις ρήτρες ούτε με τα είδη τιμολογίων ούτε τους πρότυπους λογαριασμούς - απολύτως τίποτα). Η πράξη έχει αποδείξει ότι το Κράτος υποτιμά την νοημοσύνη των Ελλήνων καταναλωτών. Όλες οι προσπάθειες του μέχρι τώρα επιδείνωσαν το πρόβλημα της σύγχυσης στην αγορά αντί να το αντιμετωπίσουν. Ο καταναλωτής ρεύματος έχει αλλάξει πολύ τα τελευταία χρόνια και γίνεται ακόμα καλύτερος όσο περνάει ο χρόνος. Με την βοήθεια της ίδιας της αγοράς - μεταξύ άλλων του πιο αξιόπιστου αντικειμενικού και ανεξάρτητου εργαλείου σύγκρισης τιμών - του allazorevma.gr.
Αν η Πολιτική Ηγεσία θέλει πραγματικά να μειώσει την σύγχυση στην αγορά προτείνουμε ως στόχο την Κατάργηση του Κώδικα Προμήθειας (ή την σμίκρυνσή του σε 3 σελίδες Α4 - fonts times roman 11, double spaced).
Οι προτάσεις που παρουσιάστηκαν εδώ έχουν αιτιολογηθεί εκτενέστερα σε προηγούμενα σημειώματα του γράφοντος. Η συνοπτική παρουσίαση στο παρόν έγινε (πέραν του ότι ο γράφων πρέπει να υπενθυμίσει ότι "εγώ σας τα έλεγα") για να αξιοποιηθεί καλύτερα ο περιορισμένος χρόνος του πολυάσχολου αναγνώστη - σχεδιαστή πολιτικής. Άλλωστε, αν κάποιος ενδιαφερθεί για περισσότερη ανάλυση, εδώ είμαστε.
*Εμπνευσμένο από τον τίτλο του περίφημου κειμένου του Β.Ι. Λένιν: что делать (1902) ώστε να προκαλέσει το ενδιαφέρον των σημερινών σχεδιαστών πολιτικής που ίσως νοσταλγήσουν τα νιάτα τους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου