Ο γράφων, εδώ και περίπου μια δεκαετία, υποστηρίζω ότι, εάν ο στόχος είναι να υπάρχει ανταγωνισμός στην λιανική αγορά του ρεύματος, το μερίδιο του Δεσπόζοντα Παρόχου πρέπει να πέσει κάτω από το 35% (σε αριθμό μετρητών). Αν και η άποψη αυτή, που προϋποθέτει τον κοστολογικό έλεγχο των τιμών της υπό κρατικό έλεγχο επιχείρισης έχει πέσει σε ώτα μη ακουόντων, για λόγους στοιχειώδους διανοητικής εντιμότητας προσπάθησα να απαντήσω και στο επόμενο ερώτημα (που ποτέ δεν τέθηκε από κανένα): Ποιο είναι το όριο κάτω από το οποίο θα πρέπει να απαγορευθεί στην Δεσπόζουσα Επιχείριση να πουλάει μέχρι να επιτευχθεί ο στόχος για μερίδιο αγοράς της κάτω από 35%; Η απάντηση είναι ότι με ελάχιστο μικτό περιθώριο κέρδους 40%, θα χρειαστούν περίπου 4-5 χρόνια για να μειωθεί το μερίδιο της στο επιθυμητά επίπεδο. Οι σχετικοί υπολογισμοί παρουσιάζονται με την βοήθεια του Πίνακα που ακολουθεί.
Είναι εμφανές από τον Πίνακα ότι η τάση για μείωση του μεριδίου της Δεσπόζουσας Επιχείρισης έχει πρακτικά μηδενισθεί από το 2021 - εδώ και τρία χρόνια. Σε αντίθεση με την περίοδο 21-23, η περίοδος 19-20 παρουσιάζει ταχύτερο ρυθμό απώλειας μεριδίου - γύρω στο 7% τον χρόνο. Υπάρχει συσχέτιση του ρυθμού απώλειας μεριδίου και του μικτού περιθωρίου της επιχείρισης μεταξύ περιόδων. Στην πρώτη χρονικά περίοδο το μικτό περιθώριο ήταν στο επίπεδο του 40% ενώ στην δεύτερη γύρω στο 25%. Οι αριθμοί επιβεβαιώνουν την λογική υπόθεση ότι υπάρχει σχέση ανάμεσα στα περιθώρια κέρδους του Δεσπόζοντα Παρόχου και τον βαθμό διεκδίκησης της αγοράς. Σε κάθε περίπτωση οι αριθμοί δεν αφήνουν αμφιβολία ότι ακόμα και αν η πολιτεία μπορούσε να αγνοήσει την αγορά μέχρι το 2021, τώρα πλέον αυτό δεν είναι δυνατόν. Επείγει ρυθμιστική παρέμβαση. Η πρόταση του γράφοντος είναι πρόχειρη και απλοϊκή: Ας επιβληθεί ρυθμιστικά η πρακτική της περιόδου 19-21 που φαίνεται ότι δούλευε. Με κάτω όριο 40% στο μικτό περιθώριο ώστε (μέχρι) να επιτευχθεί ο στόχος της μείωσης του μεριδίου στο 35%.
Με μικτό περιθώριο στο 40%, η υπό κρατικό έλεγχο επιχείριση θα έχει υπερκέρδη - υπολογίζω στο επίπεδο του 10%. Αυτό το ποσοστό είναι διπλάσιο από το αναμενόμενο στον κλάδο της προμήθειας σε μια επαρκώς ανταγωνιστική αγορά. Γιατί να επιβαρυνθούν με αυτόν τον τρόπο οι πελάτες της; Η απλοϊκή, σύντομη και ειλικρινής απάντηση είναι: για να φύγουν. Οι πολιτικοί μας ηγέτες όμως θα το πουν διαφορετικά. Θα εξηγήσουν ότι η επιβάρυνση αυτή δεν είναι κόστος - είναι επένδυση (το επιχείρημα δεν τους είναι ξένο το έχουν χρησιμοποιήσει για τις ΑΠΕ). Ένας πρόχειρος υπολογισμός είναι ότι αυτή η επένδυση θα φθάσει στο 0,5 δις ευρώ τον χρόνο. Αν όμως οδηγήσει σε ανταγωνιστική αγορά, αυτό το ποσό που θα πληρωθεί για 4-5 χρόνια, θα αποπληρωθεί με μείωση των τιμών στο διηνεκές με τον ίδιο ρυθμό. Και σε κάθε περίπτωση (θα πει ο πολιτικός μας) είναι στο χέρι του κάθε καταναλωτή να επιταχύνει την εξέλιξη φεύγοντας από την ακριβή δεσπόζουσα επιχείριση το συντομότερο. Ίσως κάποιος τρίτος (η αντιπολίτευση;) προσπαθήσει να πείσει τους καταναλωτές για τα οφέλη της παρέμβασης θυμίζοντάς τους την κατάσταση στις τηλεπικοινωνίες και τις τράπεζες - κλάδους στους οποίους αποφύγαμε την προσωρινή θυσία και ως αποτέλεσμα έχουμε τους ακριβότερους Παρόχους των κλάδων αυτών στην Ευρώπη.
Όλα τα παραπάνω θα γίνουν βέβαια με τον σωστό, επίσημο τρόπο. Θα ξεκινήσει την διαδικασία η ΡΑΑΕΥ, θα λάβει την πρωτοβουλία η Επιτροπή Ανταγωνισμού, θα γίνει η σχετική μελέτη από διεθνώς αναγνωρισμένους συμβούλους (ίσως αναστηθεί και η έρευνα που ξεκίνησε η Επιτροπή Ανταγωνισμού τον Νοέμβριο του 2021 - τι να απέγινε άραγε;) Αυτά θα κοστίσουν κάτι παραπάνω αλλά μην είμαστε ακριβοί στα πίτουρα. Θα πάρουν και τον χρόνο τους - δημοπρασίες, διαβουλεύσεις κλπ. Θα μπορούσαν να έχουν γίνει νωρίτερα; Ναι, τουλάχιστον δέκα χρόνια νωρίτερα και ο καταναλωτής θα πλήρωνε σήμερα (ceteris paribus σύμφωνα με πρόχειρους υπολογισμούς του γράφοντος) το ρεύμα (ανταγωνιστικές χρεώσεις) κατά περίπου 15% φθηνότερα.
Ποιες είναι οι πιθανότητες να υλοποιηθεί η προτεινόμενη παρέμβαση; Ρεαλιστικά καμία. Γιατί η έλλειψη ανταγωνιστικής αγοράς στο ρεύμα οφείλεται στο ότι όλοι (ανεξαρτήτως κομμάτων) οι Έλληνες πολιτικοί δεν μπορούν ούτε να φανταστούν μια αγορά ρεύματος που να μην είναι υπό τον έλεγχό τους. Πάντως αν το αποφασίσουν, οι πρόχειροι, ερασιτεχνικοί υπολογισμοί του γράφοντος, είναι στην διάθεσή τους - δωρεάν.
| ΔΕΗ Προμήθεια | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023* | Μ.Ο. | |||||||||||||||||||||||||||
| Έσοδα | 5.873 | 4.951 | 5.873 | 11.564 | ? | ? | |||||||||||||||||||||||||||
| Κέρδη/Ζημίες | 378 | 531 | -228 | 461 | ? | ? | |||||||||||||||||||||||||||
| % | 6,4% | 10,7% | -3,9% | 4,0% | ? | 4,3% | |||||||||||||||||||||||||||
| Μικτό περιθώριο % | 39,2% | 46,1% | 16,5% | 26,4% | 31,8% | 32,0% | |||||||||||||||||||||||||||
| Απώλεια μεριδίου** | 7,1% | 6,2% | 4,3% | 0,7% | 0,7% | 3,8% | |||||||||||||||||||||||||||
| * 11 μήνες | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| ** σε μετρητές |
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου