Ακρίβεια στο Ρεύμα; Φταίει το Κράτος Ηλίθιε!

Ακόμα μια φορά ο τίτλος (ιδίως η προσφώνησή του) είναι εμπνευσμένος από το σύνθημα του συμβούλου του Bill Clinton  που του εξασφάλισε την εκλογή του (ή έτσι ισχυριζόταν ο ίδιος) στον προεδρικό θώκο των ΗΠΑ το 1992 ("It Is The Economy Stupid!"). Παρατηρώντας τα στοιχεία σχετικά με την εξέλιξη των τιμών του ρεύματος την τελευταία τετραετία* (που παρουσιάζονται στον παρακάτω πίνακα) ο γράφων είχε μια παρόμοια αίσθηση: Ότι ανακάλυψε αλήθειες που δεν είναι ευρέως διαδεδομένες στον δημόσιο διάλογο. 

• Η πρώτη αλήθεια είναι ότι η αύξηση της τιμής του ρεύματος προήλθε λιγότερο από την ανταγωνιστική αγορά και περισσότερο από τις ρυθμιζόμενες από το κράτος δραστηριότητες του κλάδου. 
• Η δεύτερη (και ίσως ακόμα λιγότερο διαδεδομένη) είναι ότι η αύξηση της τιμής του ρεύματος για τους μικρότερους καταναλωτές ήταν σημαντικά μεγαλύτερη από αυτή για τον μέσο καταναλωτή. Οι τιμές του ρεύματος έγιναν αντίστροφα αναδιανεμητικές. Το μέγεθος της αναδιανομής των χρεώσεων δικτύου είναι τόσο μεγάλο που δικαίως θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί ιστορικό γεγονός για τον κλάδο. Ένας καταναλωτής με τριφασική παροχή πληρώνει πλέον 150 ευρώ πριν καταναλώσει την πρώτη κιλοβατώρα - έναντι 13 ευρώ παλιότερα)

Υπάρχει ή εύλογη ένσταση ότι η περίοδος περιλαμβάνει την κρίση (από 9/21 έως 6/23) στην διάρκεια της οποίας το κράτος εφάρμοσε την πιο γενναιόδωρη (ή μια από τις πιο γενναιόδωρες) πολιτικές επιδοτήσεων ανάμεσα στις χώρες μέλη της ΕΕ για να συγκρατήσει σε ένα ανεκτό επίπεδο τις ανταγωνιστικές χρεώσεις. Αυτό όμως είναι μικρή παρηγοριά για τους καταναλωτές. Γιατί η κρίση δεν είναι μόνιμο φαινόμενο, ενώ η κανονικότητα θα είναι μαζί μας για πάντα. Την  ώρα που το κράτος επιδοτούσε την κιλοβατώρα με το ίδιο ποσό για πλούσιους και φτωχούς, βρήκε την ευκαιρία να αυξήσει δραματικά τις ρυθμιζόμενες χρεώσεις και μάλιστα με τρόπο που επηρεάζει αρνητικά τους μικρότερους (που είναι κατά τεκμήριο και πιο ευάλωτοι). Οι επιδοτήσεις τελείωσαν, τα τιμολόγια έγιναν χρωματιστά, οι αυξήσεις στις ρυθμιζόμενες χρεώσεις όμως έμειναν.

Αυτή είναι μια "φαινομενολογική" προσέγγιση. Παρατηρούμε τα φαινόμενα και αναφέρουμε με όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ακρίβεια και αντικειμενικότητα τις εντυπώσεις μας. Δεν προχωρούμε σε αξιολογικές αναλύσεις**. Αυτή είναι δουλειά των πολιτικών. Αυτοί όμως δεν φαίνεται να ασχολούνται παρά το ότι σχεδόν ο μισός λογαριασμός των Ελλήνων (ποσοστό που αυξάνεται ταχύτατα) ελέγχεται από το κράτος. Αυτό είναι ένα πραγματικό και σημαντικό πρόβλημα για τους πολίτες - καταναλωτές.

* Να σημειωθεί ότι οι υπολογισμοί για το 2024 περιλαμβάνουν την σχεδόν σίγουρη αύξηση του ΕΤΜΕΑΡ στα προ 2020 επίπεδα - στα 2,4 λεπτά την κιλοβατώρα από 1,7 σήμερα. Δεν υπολογίζεται αύξηση για τις Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας η οποία όμως είναι εξίσου αναπόφευκτη λόγω των ελλειμάτων του ΕΛΥΚΩ και την απώλεια κάθε ελπίδας οι υποβρύχιες διασυνδέσεις να βοηθήσουν στην (πολυδιαφημισμένη) μείωση τους στο προβλεπτό μέλλον.

** Ο γράφων έχει εκφράσει απόψεις τέτοιου είδους αλλού. Για παράδειγμα υποστήριζε την ανακατανομή των χρεώσεων δικτύου προς πάγιες χρεώσεις αλλά με προϋπόθεση την ουδέτερη επίπτωση στο έσοδο του ΔΕΔΔΗΕ και την επιδότηση από το κράτος (μέρους) του παγίου αυτού για τους καταναλωτές που θεωρούνται "ευάλωτοι".