Η λίστα ιστολογίων μου

12/5/25

Το Καλώδιο της Κρήτης και τα ΥΚΩ

Το υποβρύχιο καλώδιο (στην πραγματικότητα είναι δύο καλώδια που θα συνδεθούν με βρόγχο) που θα συνδέσει την Κρήτη με το διασυνδεδεμένο ηλεκτρικό σύστημα της χώρας είναι ένα σημαντικό τεχνικό επίτευγμα. Με την επιφύλαξη ότι η έναρξη της πλήρους λειτουργίας του αργεί λίγο ακόμα, δεν μπορεί κανείς παρά να συγχαρεί τον ΑΔΜΗΕ για την εκπλήρωση ενός ονείρου τουλάχιστον 40 ετών (Το έργο το είχε ανακοινώσει ως πρόθεση ο αείμνηστος Α. Παπανδρέου εκεί γύρω στο 1986).

Με ορισμένα όνειρα όμως - ιδιαίτερα τα κρατικά ή κρατικοδίαιτα - υπάρχει συνήθως ένα θεματάκι. Άλλος τα ονειρεύεται (ίσως γιατί θα κερδίσει κάτι απο την υλοποίησή τους) και άλλος τα πληρώνει. Ο ΑΔΜΗΕ το κατανοεί αυτό και με την αμέριστη συμπαράσταση των εγχώριων Λειτουργών του Τύπου προσπαθεί να μας πείσει (εδώ και χρόνια) ότι θα ωφεληθεί και αυτός που θα το πληρώσει - ο Έλληνας καταναλωτής. Το κύριο επιχείρημα είναι ότι το καλώδιο θα μειώσει τις χρεώσεις για Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας - μέσω των οποίων οι κάτοικοι της υπόλοιπης χώρας επιδοτούν το ρεύμα των καταναλωτών στην Κρήτη. Συνήθως αναφέρεται ένα ποσό της τάξης των 300-400 εκατομμυρίων  ευρώ τον χρόνο. Για να το δούμε.

Το ποσό των 300-400 εκατομμυρίων ευρώ τον χρόνο - πες 350 ως μέσο όρο - ακούγεται σημαντικό αλλά αντιστοιχεί σε μια ετήσια χρέωση για ΥΚΩ γύρω στα 25 ευρώ τον χρόνο για τον μέσο καταναλωτή. Αν είναι σε πράσινο τιμολόγιο (στο οποίο πσραμένει η συντριπτική πλειοψηφία των καταναλωτών), το ποσό αυτό αντιστοιχεί στο 3% περίπου της ετήσιας δαπάνης του για ρεύμα. 

Θα είναι όμως 350 τα εκατομμύρια της εξοικονόμησης; Οι Λειτουργοί του Τύπου μας μεταφέρουν την είδηση ότι ίσως θα είναι κάπως λιγότερα - κατά 60 εκατομμύρια τον χρόνο περίπου. Γιατί αποφασίστηκε για λόγους ασφάλειας να παραμείνουν σε εφεδρεία οι υπάρχοντες συμβατικοί σταθμοί (Ντήζελ) στην Κρήτη. Πράγμα που φαίνεται ότι δεν είχε προβλεφθεί όταν σχεδιαζόταν το καλώδιο αλλά είναι μια σωστή απόφαση, δεδομένης της εμπειρίας της Κεφαλονιάς που παρά το ότι είναι διασυνδεδεμένη με υποβρύχια καλώδια σε βρόγχο, είχε πολυήμερη διακοπή στο παρελθόν (2006)*.

Οι Λειτουργοί του Τύπου δεν κάνουν όμως το επόμενο βήμα που θα είχαν εντοπίσει αν έριχναν μια ματιά στον λογαριασμό τους. Θα παρατηρούσαν ότι η χρέωση συστήματος (δηλαδή του ΑΔΜΗΕ) αυξήθηκε από την 1η Μαρτίου 2025 κατά 18%. Απο 0,00844 ευρώ την κιλοβατώρα πήγε στα 0,00999. Για ένα μέσο καταναλωτή αυτό αυξάνει την ετήσια δαπάνη για ρεύμα κατά 6 ευρώ περίπου. Μόνο απο τους μικρούς καταναλωτές, ο ΑΔΜΗΕ θα εισπράξει με αυτή την αυξησούλα περίπου 150 εκατομμύρια ευρώ περισσότερα τον χρόνο (η χρέωση του ΑΔΜΗΕ θα χρειαστεί να αναθεωρηθεί προς τα πάνω - εκτιμούμε πολύ σύντομα -  γιατί θα πρέπει να καλυφθεί το κόστος της διασύνδεσης με την Κύπρο). 

Ας κάνουμε τώρα τον υπολογισμό (αγνοώντας τα ΥΚΩ που θα πληρώσουν οι μεγάλοι πελάτες  - οι οποίοι σε μεγάλο μέρος θα τα μετακυλίσουν στους μικρούς) : 350-60-150=140 εκατομμύρια ευρώ τον χρόνο. Αυτά ισοδυναμούν με μια μείωση του λογαριασμού που την εκτιμούμε στα 8 ευρώ τον χρόνο ήτοι ένα ποσό μικρότερο απο το 1% της συνολικής ετήσιας δαπάνης για ένα μέσο καταναλωτή με πράσινο τιμολόγιο.

Μάζευε κι ας είναι ρώγες λέει ο λαός. Πράγματι έτσι είναι με την προυπόθεση ότι η - έστω μηδαμινή - μείωση στα ΥΚΩ θα γίνει πράξη. Οι πιθανότητες όμως δυστυχώς είναι μικρές. Ο λογαριασμός των ΥΚΩ είναι ελλειματικός κατά πολλές εκατοντάδες εκατομμύρια (περίπου 400 - για δες σύμπτωση) που μοίρασε το κράτος για επιδότηση τον καιρό της κρίσης (όταν το ντήζελ ήταν φθηνότερο απο το φυσικό αέριο η Κρήτη επιδοτούσε την υπόλοιπη Ελλάδα!). Οι Λειτουργοί του Τύπου μας ενημερώνουν ότι το έλλειμμα αυτό θα το καλύψει ο κρατικός προυπολογισμός - δηλαδή οι Έλληνες θα γυρίσουν πίσω  την επιδότηση που τους δόθηκε μέσω των φόρων τους. Ακόμα όμως και μετά την "ένεση" απο το κράτος, η κατάσταση του λογαριασμού είναι τέτοια που θέτει σε αμφιβολία την δυνατότητα μείωσης των χρεώσεων (ακούγεται ότι θα υπάρξει έλλειμμα και μετά την κρατική χρηματοδότηση το οποίο θα "χωθεί¨" στις ρυθμιζόμενες χρεώσεις λίγο- λίγο στα επόμενα χρόνια).

Το συμπέρασμα που, κατά την άποψή μας, βγαίνει εύκολα απο τα παραπάνω είναι ότι το τεχνικό επίτευγμα της διασύνδεσης της Κρήτης θα έχει αμελητέα ωφέλεια για τους καταναλωτές. Αυτή είναι μια αξιολόγηση που βασίζεται σε ¨ορατά¨ (αν και όχι πλήρη) δεδομένα. Σε μεγάλα έργα όμως όπως αυτό, που θα στοιχίσει περισσότερα απο 1,5 δισεκατομμύρια ευρώ, το μη ορατό αλλά κύριο ερώτημα είναι αν η επένδυση αυτή ήταν καλύτερη απο την εναλλακτική της. Ακόμα και την ελάχιστη - να μην γίνει καθόλου και τα (πολύ λιγότερα) χρήματα να δοθούν -για παράδειγμα - για την επαύξηση της δυναμικότητας των βόρειων διασυνδέσεων της χώρας. Στην ανεπάρκεια των οποίων οι πολιτικοί (και πνευματικοί) μας ηγέτες επιρρίπτουν την  ευθύνη για την υψηλή τιμή της χονδρικής μας αγοράς σε σχέση με τις Ευρωπαικές. Λες και αυτοί ήταν αμέτοχοι παρατηρητές.

* Το Ιανουάριο του 2006, λόγω πτώσης και των δύο εναερίων τμημάτων του βρόχου, η Κεφαλονιά έμεινε χωρίς ρεύμα για 2 περίπου εβδομάδες.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου