Ψέματα, Καταραμένα Ψέματα και η Στατιστική (στην αγορά ρεύματος)

Είναι τα τρία είδη ψεμάτων κατά τον Benjamin Disraeli, Πρωθυπουργό της Μ. Βρετανίας στο τέλος του 19ου αιώνα, και η στατιστική είναι ένα από αυτά. Είναι πιθανό ότι η αντίδρασή του εξηγείται από το ότι "Τα Νούμερα" δεν ευνοούσαν την πολιτική του. Από την άλλη μεριά ίσως ήταν ένα είδος αυτογνωσίας και ειλικρίνειας. Ο ίδιος δεν ήταν μάλλον αθώος του εγκλήματος - δηλαδή της πρακτικής να "βασανίζει" τα νούμερα μέχρι να "ομολογήσουν" αυτό που τον συμφέρει πολιτικά.

Το ελληνικό πολιτικό - οικονομικό σύστημα είναι χειρότερο από αυτό - είναι υπερβολικά εχέμυθο. Προτιμά να μην παρέχει καθόλου δεδομένα στον λαό παρά να τα δίνει - έστω στρεβλωμένα. Την στρέβλωση  την αναθέτει συνήθως στους Λειτουργούς του Τύπου. Οι οποίοι, στην καλύτερη περίπτωση από άγνοια, παρουσιάζουν στατιστικές που τυχαίνει να συσκοτίζουν την πραγματικότητα αντί να την φωτίζουν. Θα ασχοληθούμε με ένα συγκεκριμένο παράδειγμα. Τα μερίδια των παικτών στην αγορά ηλεκτρικού ρεύματος.

Διαβάζει κανείς τον Τύπο ότι το μερίδιο της ΔΕΗ στην αγορά σε πωλήσεις έπεσε κάτω από το 50%. Όλα λοιπόν πάνε καλά. Ο ανταγωνισμός λειτουργεί και η νομική μνημονιακή υποχρέωση της ΔΕΗ εκπληρώνεται έστω με καθυστέρηση 7 ετών. Το νούμερο δεν είναι λάθος. Το συμπέρασμα σχετικά με την υποτιθέμενη λειτουργία του ανταγωνισμού όμως είναι λάθος. Παραπλανά τον αναγνώστη γιατί συγχωνεύει τρείς διαφορετικές αγορές. 

Την αγορά της Υψηλής Τάσης που αφορά γύρω στους 30 (τριάντα) καταναλωτές - μεγάλες ενεργοβόρες βιομηχανίες. Την Μέση Τάση που αφορά περίπου 10,000 (δέκα χιλιάδες) καταναλωτές - βιομηχανίες κυρίως. Και την Χαμηλή Τάση που αφορά 7.600.000 (επτά εκατομμύρια εξακόσιες χιλιάδες) καταναλωτές  - περίπου 5,5 εκατομμύρια οικιακούς και 2 εκατομμύριο μικρές επιχειρήσεις δηλαδή το 99,9% των καταναλωτών.

Το μερίδιο της ΔΕΗ στην Υψηλή Τάση (σε κιλοβατώρες πωλήσεων) είναι μόλις 15% έναντι 52% της Metlen. Πιθανόν αυτό οφείλεται σε ένα μόνο πελάτη - το Αλουμίνιο τη Ελλάδος που ανήκει στην Metlen και η κατανάλωσή του είναι κοντά το 50% της συνολικής στην Υψηλή Τάση. Στην Μέση Τάση είναι 41% με τον δεύτερο στο 22% (Metlen). Στην Χαμηλή Τάση όμως (που θυμίζουμε περιλαμβάνει το 99,9% των καταναλωτών) είναι 64,46% με τον δεύτερο (Metlen) στο 13%.

Τα πράγματα είναι ακόμα χειρότερα, Το μερίδιο της ΔΕΗ σε μετρητές στην Χαμηλή Τάση είναι στο 71% - σχεδόν σταθερό εδώ και τρία χρόνια. Από τους 7.600.000 μετρητές στην Χαμηλή Τάση εκπροσωπεί τους 5.500.000 με τον δεύτερο να εκπροσωπεί περίπου 600.000. Σημειωτέον ότι το μερίδιο αγοράς σε μετρητές είναι αυτό που χρησιμοποιούν οι Ευρωπαίοι για να μετρήσουν το επίπεδο ανταγωνισμού στην αγορά ρεύματος στην Χαμηλή Τάση.

Τα στοιχεία για τα μερίδια αγοράς στην Χαμηλή Τάση είναι - εδώ και χρόνια - απογοητευτικά. Η ενδιαφέρουσα και χρήσιμη ερμηνεία των στοιχείων της αγοράς ηλεκτρισμού για τον Έλληνα καταναλωτή (και πολίτη) είναι ότι, με ευθύνη του κράτους και των αρμόδιων οργάνων του, στην αγορά ενός κρίσιμου "κοινωνικού αγαθού" επικρατεί κατάσταση δυοπωλίου. Τον ένα "πόλο" του οποίου αποτελεί ο υπό κρατικό έλεγχο δεσπόζων Πάροχος. Αξίζει επιπλέον να μάθει ότι η κατάσταση αυτή τον φέρνει σε μειονεκτική θέση απέναντι σε όλους σχεδόν τους πολίτες των χωρών - μελών της ΕΕ.

Ο  Orwell είπε ότι δημοσιογραφία είναι να γράφεται κάτι που κάποιος άλλος δεν θα ήθελε να γραφτεί - όλα τα υπόλοιπα είναι δημόσιες σχέσεις. Αν οι Λειτουργοί του Τύπου συμφωνούν, έχουν τον τρόπο να παρουσιάζουν σωστότερα τα στοιχεία σχετικά με τα μερίδια αγοράς στην αγορά ρεύματος - και χωρίς τον κίνδυνο να δυσαρεστήσουν κάποιον - έτσι δεν είναι;