Το Νόμπελ οικονομικών απονεμήθηκε φέτος σε έναν ερευνητή που απέδειξε ότι οι άνθρωποι απέχουν πολύ από το να συμπεριφέρονται ορθολογικά και υπέδειξε τρόπους για να τους "σκουντήξουμε" λίγο προς την σωστή κατεύθυνση. Ας εφαρμόσουμε την ιδέα του για να βρούμε τρόπους να αντιμετωπίσουμε το μεγαλύτερο πρόβλημα της αγοράς ηλεκτρισμού σήμερα - το γεγονός ότι ένα μεγάλο ποσοστό των καταναλωτών δεν πληρώνει το ρεύμα του. Υποθέτουμε λοιπόν ότι το "σκούντημα" που θα εφαρμόσουμε θα είναι μια έκπτωση 15% σε όσους (από εδώ και πέρα) πληρώνουν στην ώρα τους. Πως θα αλλάξει η συμπεριφορά των καταναλωτών;
Είναι λογικό να υποθέσουμε ότι το 70% των καταναλωτών που πληρώνει (ή μπορεί να πληρώσει) στην ώρα του (γιατί έχει επιζήσει της κρίσης και το ρεύμα δεν είναι από τις σημαντικότερες δαπάνες του) θα δεί με έκπληξη και χαρά ότι χωρίς να κάνει απολύτως τίποτε πήρε μια έκπτωση 15% στην χρέωση του ανταγωνιστικού σκέλους του λογαριασμού του. Όταν ο πωλητής του εναλλακτικού παρόχου θα τον πάρει την επόμενη στο τηλέφωνο, η απάντησή του θα είναι "Αγαπητέ δεν πειράζει - άστο γι' αργότερα - σε πρόλαβαν άλλοι". Συγχρόνως θα δώσει στον λογιστή του την εντολή να προσέχει και να μην καθυστερεί όπως παλιότερα μια βδομάδα να εξοφλεί τους λογαριασμούς ρεύματος - έχει τώρα κίνητρο να είναι συνεπής.
Το 25% των καταναλωτών που έχει καταστραφεί από την κρίση και μόλις επιβιώνει, μαθαίνει ότι δίνεται 15% έκπτωση στους καλοπληρωτές και χαμογελάει με συγκατάβαση. Χρωστάει ήδη πολλές χιλιάδες ευρώ και κανείς δεν τον ενόχλησε μέχρι τώρα. Ακούει μάλιστα (όχι για πρώτη φορά) ότι με ανεπίσημο τρόπο οι κρατούντες έχουν δώσει μήνυμα στην επιχείριση να μην είναι τόσο πιεστική στους μικρότερους τουλάχιστον πελάτες (και υπό κάποια έννοια όλοι οι Έλληνες είναι-ή αισθάνονται "μικροί"). Με αυτά τα δεδομένα, το 15% της έκπτωσης του φαίνεται πολύ μικρό σε σχέση με το 100% που ήδη του έχουν δώσει στην πράξη. Χαμογελάει λοιπόν και μένει απολύτως αδρανής.
Τέλος υπάρχει και το 5% των καταναλωτών που κλέβουν το ρεύμα τους (όλο ή μέρος). Αυτούς είναι που η νέα αυτή ιδέα αγγίζει στο φιλότιμο. Αρχίζουν αμέσως να πληρώνουν στην ώρα τους και μερικοί φθάνουν στο σημείο να προτείνουν να δώσουν και προκαταβολή.
Θα παρατηρήσει κάποιος ότι οι συμπεριφορές που περιγράψαμε παραπάνω (όλες εκτός ίσως του ρευματοκλέπτη) είναι ορθολογικές. Τι τον θέλουμε λοιπόν τον Νομπελίστα; Τον θέλουμε για να μας εξηγήσει την συμπεριφορά αυτού που για να "σκουντήσει" τους κακοπληρωτές αποφάσισε να δώσει σε όλους - δίκαιους και άδικους έκπτωση 15%.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου