Άγνοια και Συσκότιση στην Αγορά Ρεύματος

Στην πρόσφατη έρευνα για τις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος με σκοπό την δημιουργία ενός δείκτη τιμών που διεξήγαγε το allazorevma.gr, παρατηρήθηκε ότι οι τιμές των εναλλακτικών παρόχων είχαν σημαντική διασπορά - από 6,88 μέχι 8,03 λεπτά την κιλοβατώρα με μέσο όρο περίπου 7,55 λεπτά. Η διασπορά είναι σημαντική και αξιοπρόσεκτη (ιδιαίτερα αν προστεθούν στο δείγμα οι τιμές της ΔΕΗ) γιατί θα περίμενε κανείς ότι για ένα εξαιρετικά ομοιογενές προϊόν όπως το ρεύμα ο ανταγωνισμός στην αγορά θα είχε ως αποτέλεσμα την σύγκλιση των τιμών.

Μία εξήγηση αυτού του φαινομένου - που δεν είναι χαρακτηριστικό της αγοράς ηλεκτρισμού μόνο (κάθε άλλο) είναι ότι η πληροφορία που πρέπει να έχει στην διάθεση του ο καταναλωτής για να πάρει την απόφαση του έχει κόστος. Είναι το κόστος της έρευνας αγοράς. Ο χρόνος που πρέπει να διαθέσει για να συλλέξει και να συγκρίνει μεταξύ τους τιμές από ένα μεγάλο αριθμό παρόχων. Η διασπορά συνεπώς των τιμών οφείλεται στο ότι ένα μεγάλο μέρος των καταναλωτών επιλέγει να μην υποστεί το κόστος αυτό. Επιλέγει (ορθολογικά ) να μείνει στην άγνοια.  

Από την άλλη μεριά, οι πάροχοι έχουν συλλογικό συμφέρον να αυξήσουν το κόστος απόκτησης πληροφορίας και συνεπώς την άγνοια των καταναλωτών κάνοντας την σύγκριση των τιμών δυσκολότερη. Έχουν κίνητρο να συσκοτίσουν τα πράγματα. Η εμπειρία μέχρι τώρα στην αγορά ρεύματος στην Ελλάδα στοιχειοθετεί επαρκώς την υπόθεση αυτή. 

Τόσο η εθελούσια άγνοια των καταναλωτών λόγω κόστους της πληροφορίας όσο και η συσκότιση από την πλευρά των πωλητών/παρόχων έχουν γίνει αντικείμενο μελέτης από οικονομολόγους εδώ και τουλάχιστον 60 χρόνια αφού η βασική σχετική δημοσίευση (The Economics of Information) έγινε το 1961 από τον George Stigler (Νόμπελ 1982). Μια λύση ήταν προφανής: Η μείωση του κόστους έρευνας για τους καταναλωτές και της δυνατότητας συσκότισης από τους παρόχους. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο αρχικό αυτό δημοσίευμα έκανε την πρόβλεψη : "As the market grows .... there will appear a set of firms that will specialize in collecting and selling information. They may take the form of trade journals or specialized brokers"... Ο καταπληκτικός κύριος Stigler είχε ανακοινώσει την ύπαρξη του allazorevma.gr από το 1961!