Η λίστα ιστολογίων μου

22/9/25

Τι Κάνουν στην Γερμανία και την Καλιφόρνια για τις Τιμές στο Ρεύμα;

Η Γερμανία και η Πολιτεία της Καλιφόρνια στις ΗΠΑ έχουν τις υψηλότερες τιμές ρεύματος στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ αντίστοιχα (η Γερμανία λόγω της απουσίας της Μ Βρετανίας - η Καλιφόρνια αν αγνοηθεί η Χαβάη). Αυτό αναγνωρίζεται και στις δύο πολιτικές οντότητες ως σημαντικό πολιτικό πρόβλημα. Είναι λοιπόν ενδιαφέρον να παρακολουθήσει κανείς το πως σκέπτονται να το αντιμετωπίσουν, δεδομένου ότι τόσο η Καλιφόρνια όσο και η Γερμανία έχουν μεγάλο ειδικό πολιτικό βάρος στις αντίστοιχες "ομοσπονδιακές" δομές με τις οποίες συνδέονται. Πρόκειται για σύγκριση μεταξύ ομοειδών γιατί το περιθώριο διαφοροποίησης από την ομοσπονδιακή δομή που έχουν οι Πολιτείες των ΗΠΑ στην ενεργειακή τους πολιτική είναι ίσο ή μεγαλύτερο από αυτό των κρατών μελών της ΕΕ. Να λοιπόν μια σταχυολόγηση πολιτικών που ίσως ενδιέφεραν τα καθ' ημάς με τα σχετικά σχόλια. Γιατί μπορούμε να μάθουμε από τις επιτυχίες αλλά κυρίως τα λάθη τους.

Μια πολιτική στην οποία και οι δυο οντότητες συγκλίνουν είναι αυτές που αφορούν τα δίκτυα. Είναι χαρακτηριστικό ότι και οι δύο κυβερνήσεις σκοπεύουν να χρηματοδοτήσουν μέρος των επενδύσεων σε δίκτυα από τον κρατικό προϋπολογισμό. Σε δικούς μας όρους, τα δίκτυα ηλεκτρισμού γίνονται μέρη του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων. Η λογική είναι ότι η ανάκτηση του κόστους των επενδύσεων μέσω των λογαριασμών των καταναλωτών είναι αντίστροφα αναδιανεμητική - αντίθετα από αυτή που γίνεται μέσω της γενικής φορολογίας. Προτιμότερο να πληρώσουν οι εύποροι. Να σημειωθεί ότι η επιλογή αυτή θα μείωνε πολύ το πρόβλημα των αποδόσεων στην  κεφαλαιακή βάση των εταιρειών που διαχειρίζονται το δίκτυο - θέμα που τόσο ταλαιπωρεί και την δική μας ΡΑΑΕΥ. Γιατί ο κοινωνικός συντελεστής απόδοσης που χρησιμοποιείται για έργα του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων (θεωρητικά τουλάχιστον) θα είναι χαμηλότερος από αυτόν που απαιτεί ο υπό ρύθμιση μονοπωλητής ιδιώτης επενδυτής. 

Ειδικά στην Καλιφόρνια, η Πολιτεία προσπαθεί με αυστηρή νομοθεσία να ελέγξει το μεγαλύτερο πρόβλημα σχετικά με τα δίκτυα - τις πυρκαγιές. Τα ποσά που επενδύουν οι εταιρείες ηλεκτρισμού στην αποτροπή πυρκαγιών είναι θηριώδη και αυτά που ζητούν για το μέλλον δυσθεώρητα. Η Πολιτεία με νέους νόμους επιβάλει ισχυρές διαδικασίες ελέγχου των δαπανών αυτών αναγνωρίζοντας ότι οι εταιρείες έχουν κίνητρο να ¨φουσκώσουν¨ την καθ' ημάς "ρυθμιζόμενη βάση παγίων" και συνεπώς την απόδοση των κεφαλαίων τους επιλέγοντας  - για παράδειγμα - την ακριβότερη μέθοδο αποτροπής, την υπογειοποίηση (το πρόβλημα αυτό πιθανόν εξηγεί και την απόφαση να περάσουν στον δημόσιο προϋπολογισμό μέρος των επενδύσεων δικτύου).

Μια άλλη πολιτική η οποία συζητείται και στις δύο πολιτικές οντότητες χωρίς όμως να προωθείται στην πράξη με ταχύ ρυθμό είναι η ιδέα να επιστρέφεται μέρος (θεωρητικά ακόμα και το σύνολο) των εσόδων από τους φόρους - τέλη - επιβαρύνσεις που επιβάλλονται για την επίτευξη περιβαλλοντικών στόχων στους πολίτες. Στην οικονομική ορολογία αυτό ονομάζεται γενικά Demogrant, στην Γερμανία έχει επικρατήσει το "Klimageld" στην Καλιφόρνια το "Climate Credit" και αλλού στις ΗΠΑ το "Carbon Dividend". Αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει εναλλακτική λύση στην ανάγκη χρηματοδότησης από τον προϋπολογισμό και μάλιστα οι οικονομολόγοι θεωρούν ότι έχει πλεονέκτημα αποτελεσματικότητας.  Ένας Φόρος Άνθρακα του οποίου τα έσοδα επιστρέφονται στους πολίτες μέσω ενός ίσου ποσού ανά οικογένεια πετυχαίνει δυο τρυγόνια με ένα σμπάρο. Αποθαρρύνει την εκπομπές CO2 και μειώνει την επιβάρυνση στους καταναλωτές. Το πολιτικό πρόβλημα με το Carbon Dividend είναι ότι θα λείψει από αυτούς που με το παρόν καθεστώς το εισπράττουν ως επιδοτήσεις. 

Στην Καλιφόρνια ανακάλυψαν μια πιο έξυπνη μέθοδο για να "μειώσουν" την τιμή του ρεύματος. Παρατήρησαν ότι η οριακή τιμή του ρεύματος όπως αυτή διαμορφώνεται με την ογκομετρική χρέωση (ανά κιλοβατώρα) είναι πολύ ψηλότερη από την "κοινωνικά βέλτιστη". Η οποία ορίζεται ως αυτή που θα προωθούσε την "ηλεκτροδότηση των πάντων" που είναι ο περιβαλλοντικός στόχος. Για αυτό αύξησαν τις πάγιες χρεώσεις με ταυτόχρονη μείωση της ογκομετρικής. Αυτό όμως είχε ως αποτέλεσμα αύξηση της μέσης τιμής για του φτωχούς. Έτσι αποφάσισαν εισοδηματική διαφοροποίηση. Να λύσουν το πρόβλημα μέσω σταυροειδούς επιδότησης στα τιμολόγια με βάση τη εισοδηματική ικανότητα των πολιτών. Οι πάγιες χρεώσεις στους λογαριασμούς σε επίπεδα διαφοροποιούνται ανάλογα με το εισόδημα των καταναλωτών. Ο πτωχός θα πληρώσει παραδείγματος χάριν πάγιο 24 δολάρια τον μήνα και ο πλούσιος 90 - πριν καταναλώσουν την πρώτη κιλοβατώρα.

Η ειρωνεία είναι ότι την ίδια πολιτική ακολουθεί από τον Μάιο του '24 και η ΡΑΑΕΥ. Μόνο όμως ως προς το πρώτο μέρος. Αύξησε δραματικά τα πάγια στις χρώσεις δικτύων διανομής. Αδιαφόρησε όμως παντελώς για την αντίστροφα αναδιανεμητική επίπτωση στους λογαριασμούς. Αγνόησε επίσης την αρχή της ουδέτερης επίπτωσης της αλλαγής στην δομή των χρεώσεων στα έσοδα των επιχειρήσεων που ίσχυσε στην Καλιφόρνια - τα έσοδα του ΔΕΔΔΗΕ αυξάνονται με ρυθμούς της τάξης του 30% κάθε χρόνο. Στην πράξη, και ανεξάρτητα από προθέσεις, αυτό δείχνει ότι η ΡΑΑΕΥ ιεραρχεί υψηλότερα τις ανάγκες των εταιρειών από αυτές των καταναλωτών. Ένα από τα καλύτερα κρυμμένα μυστικά (και πρέπει να δοθούν συγχαρητήρια στους Λειτουργούς του Τύπου και την αντιπολίτευση) στη  χώρα μας είναι η δραματική αλλαγή προς το χειρότερο της αναδιανομής μέσω των λογαριασμών ρεύματος. Λόγω της υπέρμετρης αύξησης των παγίων, οι μικροί (σε κατανάλωση) καταναλωτές πληρώνουν πολύ υψηλότερη τιμή ανά κιλοβατώρα από όσο οι μεγάλοι - η διαφορά είναι σε ποσοστό πάνω από 30%. 

Συμπερασματικά παρατηρούμε ότι, τόσο η Καλιφόρνια όσο και η Γερμανία, ακολουθούν πολιτικές αποσπασματικές επιμένοντας  στην επίτευξη παράλογων περιβαλλοντικών στόχων που θυμίζουν τα μεσαιωνικά συγχωροχάρτια της Καθολικής εκκλησίας. Πολιτικές που έχουν στόχο όχι την μείωση του κόστους του ρεύματος αλλά την αναδιανομή του. Αδιαφορούν - προς το παρόν - για το ότι η κατάργηση ή έστω η  χαλάρωση των περιβαλλοντικών στόχων θα ήταν αρκετή ώστε να μειωθεί άμεσα  με "ένα νόμο και ένα άρθρο" το κόστος και τελικά η τιμή του ρεύματος.  Το χειρότερο είναι ότι εδώ στην χώρα μας με τους περιορισμένους  βαθμούς ελευθερίας που διαθέτουμε, μιμούμεθα τις χειρότερες από τις εμπνεύσεις των ξένων και αποφεύγουμε (ή εφαρμόζουμε στρεβλωμένα) κάθε καλή ιδέα. Πολιτική τύπου Μαντάμ Σουσού.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου